Loại virus "phá hủy nội tạng" bùng phát, khiến Trung Quốc khôi phục biện pháp thời COVID-19 chống dịch

[therealrtz]

Dù chưa bị xếp vào diện đại dịch toàn cầu, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) mới đây đã phát đi cảnh báo khẩn cấp sau khi số ca nhiễm virus chikungunya tăng vọt tại nhiều quốc gia.

Theo giới chuyên gia, virus chikungunya thường không gây tử vong ngay, nhưng có thể dẫn đến tàn tật mạn tính và những biến chứng nghiêm trọng ở tim, thần kinh, tiêu hóa và thậm chí là suy đa tạng. Đặc biệt, những người có hệ miễn dịch yếu, người già và phụ nữ mang thai được cảnh báo cần tránh đến các vùng đang bùng phát dịch.

10.000 ca bệnh tại Trung Quốc, lan rộng từ Ấn Độ Dương sang châu Âu

Đầu năm 2025, các ổ dịch lớn bắt đầu xuất hiện tại các đảo du lịch thuộc Ấn Độ Dương như La Réunion, Mayotte và Mauritius. Tính đến nay, đã ghi nhận 250.000 ca mắc và 90 ca tử vong tại 16 quốc gia , theo Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh Châu Âu (ECDC).

Tại Trung Quốc, riêng thành phố Phật Sơn (tỉnh Quảng Đông) đã ghi nhận hơn 7.000 ca nhiễm , nâng tổng số cả nước lên gần 10.000 trường hợp . Dù chưa có trường hợp tử vong tại Trung Quốc, song giới chức y tế đang theo sát tình hình vì nguy cơ bệnh diễn tiến nặng.

Tại Anh, tính đến thời điểm hiện tại đã phát hiện 26 ca nhập khẩu từ các nước như Ấn Độ, Sri Lanka, Maldives, UAE và Oman. Tuy nhiên, con số thực tế có thể cao hơn do nhiều người từng đi qua nhiều quốc gia trước khi được chẩn đoán.

Bệnh không lây từ người sang người, nhưng muỗi mang virus đã xuất hiện tại Pháp, Ý và Tây Ban Nha

Giáo sư Will Irving, chuyên gia virus học Đại học Nottingham (Anh) cho biết dịch lần này tuy đáng lo ngại nhưng chưa đủ điều kiện để trở thành đại dịch toàn cầu. Tuy nhiên, ông cảnh báo rằng biến đổi khí hậu đang khiến muỗi truyền bệnh lan rộng tới Nam Âu - những nơi từng không có loài côn trùng này.

Virus chikungunya lây qua vết đốt của muỗi nhiễm bệnh, không lây trực tiếp giữa người với người , song rất dễ bùng phát khi gặp điều kiện thời tiết nóng ẩm.

Giáo sư Paul Hunter, Đại học East Anglia, khuyến cáo du khách tới châu Âu hoặc các vùng nhiệt đới nên mặc quần áo rộng, sáng màu để dễ phát hiện muỗi . Phụ nữ mang thai, đặc biệt là trong những tháng cuối, không nên đi du lịch đến các khu vực có dịch do nguy cơ truyền sang thai nhi.

Triệu chứng và biến chứng: đau khớp kéo dài nhiều tháng, nguy cơ suy đa tạng

Người nhiễm chikungunya thường bị sốt cao đột ngột, đau dữ dội ở nhiều khớp , kèm theo đau cơ, phát ban hoặc sưng khớp. Hầu hết các triệu chứng thuyên giảm sau 7-10 ngày, nhưng có trường hợp đau khớp kéo dài hàng tháng hoặc thậm chí vài năm .

Một số bệnh nhân ghi nhận biến chứng viêm tim, tổn thương thần kinh, rối loạn tiêu hóa và trong một số trường hợp hiếm - tử vong do suy đa tạng . Những ca nghiêm trọng chủ yếu xảy ra ở trẻ sơ sinh và người già có bệnh nền .

Hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho chikungunya, chỉ có thể dùng thuốc giảm đau như paracetamol để giảm triệu chứng.
Vắc xin đã có, nhưng chưa dành cho tất cả mọi người

Tính đến nay, đã có 2 loại vắc xin được cấp phép là IXCHIQ (cho người 18-64 tuổi) và Vimkunya (cho người từ 12 tuổi trở lên). Tại Anh, vắc xin chỉ được khuyến cáo cho người chuẩn bị du lịch tới các vùng có dịch.

Tuy nhiên, người già và người suy giảm miễn dịch - nhóm dễ bị nặng nhất - lại không được tiêm , do những lo ngại về an toàn. Mới đây, cơ quan quản lý dược phẩm Anh đã đình chỉ triển khai tiêm IXCHIQ cho người trên 65 tuổi , sau khi Pháp ghi nhận 2 ca tử vong và 21 phản ứng nghiêm trọng tại đảo La Réunion - nơi đang triển khai chiến dịch tiêm chủng quy mô lớn.

Chuyên gia cảnh báo: Cảnh giác khi đi du lịch, bệnh chưa là đại dịch nhưng không thể chủ quan

Giới chức y tế khẳng định hiện tại Anh và nhiều nước châu Âu chưa có nguy cơ lây lan trong cộng đồng , nhưng không loại trừ khả năng virus sẽ lan rộng hơn khi muỗi mang bệnh xuất hiện ở nhiều nơi.

Chikungunya không nguy hiểm như COVID-19 , nhưng với những biến chứng dai dẳng và tổn thương cơ thể nghiêm trọng, các chuyên gia nhấn mạnh: du khách cần chủ động phòng tránh, tránh để virus này trở thành “kẻ âm thầm” tấn công sức khỏe toàn cầu.


VietBF@ Sưu tập