Một đôi mắt đỏ, tia máu nổi rơ hay nh́n mờ thoáng qua có thể là dấu hiệu sớm cảnh báo đột quỵ và bệnh tim mạch đang âm thầm ŕnh rập.
Vơng mạc – "cửa sổ" nh́n thấu sức khoẻ mạch máu toàn thân
Theo ThS.BS Nghiêm Thị Hồng Hạnh (Bệnh viện Mắt Kỹ thuật cao), vơng mạc không chỉ là bộ phận giúp con người nh́n thấy thế giới. Đây c̣n là "cửa sổ mạch máu" duy nhất trong cơ thể có thể quan sát trực tiếp bằng mắt thường, cho phép bác sĩ phát hiện các dấu hiệu bất thường của hệ tim mạch và thần kinh trung ương.
V́ vơng mạc có cấu trúc vi mạch tương đồng với năo và tim, các thay đổi như giăn, hẹp, xuất huyết, tắc nghẽn mạch máu ở đáy mắt thường là biểu hiện sớm của các bệnh lư nguy hiểm như:
- Tăng huyết áp (gây xuất tiết bông, phù gai thị, xơ cứng thành mạch)
- Tiểu đường (gây vi ph́nh mạch, xuất huyết chấm/đốm)
- Xơ vữa động mạch
- Tắc mạch vơng mạc (c̣n gọi là "đột quỵ mắt")
Đột quỵ, đột tử đang trẻ hóa: Mắt lên tiếng trước khi năo kịp báo động
Khám đáy mắt giúp bác sĩ đánh giá t́nh trạng vi mạch máu năo, tim trước khi người bệnh có bất kỳ triệu chứng lâm sàng nào.
Đây là phương pháp không xâm lấn, dễ thực hiện, chỉ mất 5–10 phút nhưng có thể phát hiện sớm nguy cơ đột quỵ năo, đột tử do tim mạch, đặc biệt ở nhóm người:
- Trẻ tuổi nhưng stress, thức khuya, lạm dụng caffeine
- Có tiền sử gia đ́nh bị bệnh tim mạch
- Mắc bệnh nền: tăng huyết áp, tiểu đường, mỡ máu cao
- Làm việc cường độ cao, ít vận động, thiếu ngủ mạn tính

Khám sức khoẻ định kỳ giúp phát hiện sớm nguy cơ đột quỵ và bệnh tim mạch.
AI đang được ứng dụng để "soi" nguy cơ đột quỵ qua mắt
Tại một số bệnh viện, công nghệ AI hiện đă được tích hợp vào phần mềm chụp ảnh vơng mạc, có thể phân tích:
- Nguy cơ mắc tăng nhăn áp, thoái hóa hoàng điểm, bệnh vơng mạc tiểu đường
- T́nh trạng tổn thương vi mạch liên quan đến tim mạch và thần kinh
- Cảnh báo sớm đột quỵ hoặc nguy cơ đột tử với độ chính xác cao
Bác sĩ Hạnh cho biết, hệ thống AI này phân tích h́nh ảnh đáy mắt và đưa ra các chỉ số cảnh báo tim mạch, đột quỵ từ các dấu hiệu rất sớm mà người trẻ thường chủ quan bỏ qua.
Khám mắt – Việc nhỏ có thể cứu cả mạng sống
Dù không có biểu hiện đau đầu, tê liệt hay chóng mặt, một lần khám mắt định kỳ có thể giúp bạn:
- Phát hiện sớm tổn thương vi mạch
- Được chỉ định khám chuyên khoa tim mạch khi cần
- Chủ động pḥng tránh đột quỵ và bệnh lư tim mạch
- Xây dựng kế hoạch sống khoẻ – sống bền vững hơn
Đột quỵ và các bệnh tim mạch đang ngày càng trẻ hoá, xuất hiện âm thầm qua những dấu hiệu rất nhỏ đặc biệt ở vùng mắt. Việc chủ động khám mắt định kỳ, kết hợp chụp ảnh vơng mạc và sàng lọc bằng công nghệ AI, không chỉ giúp phát hiện các bệnh về mắt mà c̣n cảnh báo sớm nguy cơ đột quỵ, đột tử ngay cả khi chưa có triệu chứng rơ ràng.
Đừng đợi đến khi cơ thể "báo động đỏ" mới bắt đầu quan tâm sức khoẻ. Hăy lắng nghe đôi mắt v́ đó có thể là chiếc "gương soi" trung thực nhất về sức khoẻ mạch máu năo và tim của bạn.
VietBF@ sưu tập