Tổng thống Mỹ ký sắc lệnh nhằm hồi sinh than đá

[Romano]

Hôm 8/4, Tổng thống Donald Trump đã ký một loạt sắc lệnh hành pháp nhằm thúc đẩy ngành công nghiệp than đá của Hoa Kỳ.
Tại lễ ký diễn ra tại Nhà Trắng, với sự hiện diện của các thợ mỏ, ông Trump tuyên bố: "Chúng ta đang khôi phục một ngành công nghiệp đã bị bỏ rơi".Ông cũng chỉ trích chính sách môi trường của Đảng Dân chủ, cho rằng chúng đã "giết chết việc làm và đẩy giá cả tăng vọt ở Mỹ, trong khi Trung Quốc mở hai nhà máy than mới mỗi tuần".

Các sắc lệnh này nhằm đơn giản hóa quy trình cấp phép và đẩy nhanh việc cho thuê đất liên bang để khai thác than. Tổng thống cũng cho biết sẽ sử dụng Đạo luật Sản xuất Quốc phòng để "tăng tốc khai thác than ở Mỹ".

Tuy nhiên, việc hồi sinh ngành than đối mặt với nhiều thách thức. Theo Cơ quan Thông tin Năng lượng Hoa Kỳ, than chỉ chiếm 16,2% sản lượng điện quốc gia vào năm 2023, giảm mạnh so với khoảng 50% hai thập kỷ trước. Trong khi đó, năng lượng tái tạo hiện đóng góp 21,4% và khí tự nhiên chiếm 43,1% trong cơ cấu năng lượng.

Sự suy giảm của than trùng hợp với sự bùng nổ của công nghệ fracking, làm tăng sản lượng khí tự nhiên trong nước, một nhiên liệu hóa thạch rẻ hơn và ít phát thải hơn so với than. Ngoài ra, các chính sách dưới thời các cựu Tổng thống Barack Obama và Joe Biden đã thúc đẩy năng lượng sạch và giảm thiểu biến đổi khí hậu, dẫn đến việc mở rộng lĩnh vực năng lượng tái tạo.

Các chuyên gia năng lượng tỏ ra hoài nghi về khả năng phục hồi của ngành than. Collin Rees, giám đốc chương trình tại Oil Change International, nhận định: "Than sẽ không trở lại vị thế như trước đây ở Mỹ. Đó đơn giản không phải là thế giới mà chúng ta đang sống".

Mặc dù ngành than vẫn sử dụng hàng nghìn lao động, với khoảng 100.000 người làm việc trong lĩnh vực này theo báo cáo năm 2024 của Hiệp hội Khai thác Quốc gia, nhưng không có nhà máy than mới nào được xây dựng ở Mỹ trong hơn 10 năm qua. Nhiều nhà máy hiện tại đã đạt đến tuổi nghỉ hưu, và việc thuyết phục các công ty đầu tư vào các nhà máy mới hoặc nâng cấp các nhà máy hiện có là một thách thức lớn.

Trong bối cảnh đó, các nhóm môi trường và một số nhà lập pháp đã chỉ trích động thái của Tổng thống Trump. Kit Kennedy, giám đốc quản lý tại Hội đồng Bảo vệ Tài nguyên Thiên nhiên, cho rằng: "Các nhà máy than cũ kỹ và ô nhiễm, không cạnh tranh và không đáng tin cậy. Chính quyền ông Trump đang mắc kẹt trong quá khứ".

Ở chiều ngược lại, các nhóm công nghiệp hoan nghênh hành động của Tổng thống. Rich Nolan, chủ tịch và CEO của Hiệp hội Khai thác Quốc gia, cho biết các sắc lệnh hành pháp này "rõ ràng ưu tiên việc duy trì nguồn điện, nhận ra giá trị chiến lược to lớn của than được khai thác ở Mỹ và nắm bắt cơ hội kinh tế từ sự phong phú về năng lượng của Mỹ".