Tổng thống Donald Trump cho biết, ông đang xem xét khả năng gửi thêm hệ thống tên lửa pḥng không Patriot cho Ukraine, đồng thời ra tối hậu thư kêu gọi Tổng thống Nga Vladimir Putin chấm dứt cuộc chiến đă kéo dài hơn ba năm.
Thêm viện trợ cho Ukraine
Phát biểu với báo giới tại Hội nghị thượng đỉnh NATO ở Hà Lan hôm thứ Tư (25/6), ông Trump không loại trừ khả năng Mỹ sẽ công bố thêm một gói viện trợ quốc pḥng mới cho Kiev, dù bản thân ông đang bị vây quanh bởi các cố vấn theo chủ nghĩa biệt lập – những người công khai phản đối việc tiếp tục hỗ trợ Ukraine.
Khi được hỏi liệu Mỹ có đóng góp thêm ǵ ngoài 8 tỷ USD mà các nước đồng minh NATO đă cam kết hay không, ông Trump đáp: “Chúng ta sẽ chờ xem điều ǵ xảy ra”.
Trong buổi họp báo sau cuộc gặp kín với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky bên lề hội nghị, ông Trump thừa nhận Ukraine đă thể hiện "tinh thần chiến đấu đáng kể" kể từ khi Tổng thống Putin phát động cuộc chiến toàn diện hồi tháng 2/2022.
"(Ông) Putin thực sự phải chấm dứt cuộc chiến này"
Đáng chú ư, ông Trump có vẻ đă chuyển hướng đổ lỗi cho phía Nga v́ sự kéo dài và leo thang của chiến sự – một quan điểm trái ngược với cách ông mô tả t́nh h́nh trong cuộc họp căng thẳng với Zelensky tại Nhà Trắng đầu năm nay.
“Tổng thống Vladimir Putin thực sự phải chấm dứt cuộc chiến này. Nhiều người đang chết ở quy mô mà đă rất lâu rồi chúng ta mới thấy lại", ông Trump nói.
Ông kể với báo giới rằng, trong một cuộc điện thoại gần đây, ông đă thẳng thừng khước từ Tổng thống Putin sau khi nhà lănh đạo Nga đề nghị làm trung gian ḥa giải xung đột Israel – Iran. Khi đó, ông Trump đáp: “Không, ông có thể giúp tôi với Nga th́ hơn".
Về mối quan hệ với Tổng thống Putin và Zelensky, ông Trump thừa nhận rằng ông Putin “khó làm việc hơn” so với ông Zelensky.
Mặc dù từng có mối quan hệ tương đối thân thiện với Tổng thống Putin, nhưng gần đây Trump ngày càng chỉ trích mạnh mẽ nhà lănh đạo Nga do các cuộc tấn công vào Ukraine bằng drone và tên lửa, được cho là đă khiến nhiều người thiệt mạng và làm phức tạp nỗ lực của Mỹ nhằm đưa hai bên trở lại bàn đàm phán.
Vào tháng 4, Trump thậm chí nổi giận đến mức đăng lên TruthSocial kêu gọi Tổng thống Putin ngừng các cuộc tấn công và thúc đẩy đàm phán ḥa b́nh: “Vladimir, DỪNG LẠI! 5.000 binh sĩ chết mỗi tuần. Hăy kết thúc thỏa thuận ḥa b́nh ngay!”.
Ông cũng úp mở khả năng áp đặt các lệnh trừng phạt mới nghiêm khắc hơn nếu Nga không hợp tác trong nỗ lực ḥa giải do Mỹ dẫn dắt.
Ông Trump hé mở khả năng bán tên lửa Patriot cho Ukraine
Khi một phóng viên nữ người Ukraine hỏi, liệu Mỹ có sẵn sàng bán thêm tên lửa Patriot cho Kiev hay không, ông Trump đă xúc động khi biết rằng cô đang sống ở Warsaw với các con, trong khi chồng cô vẫn ở lại Ukraine chiến đấu.
“Khó khăn thật đấy”, ông Trump nói. Nhưng sau khi xác nhận về hoàn cảnh của nữ phóng viên Ukraine, ông chủ Nhà Trắng nhấn mạnh thêm rằng: “Được. Họ (Ukraine) thực sự muốn có những tên lửa pḥng không – loại tên lửa Patriot – và chúng tôi sẽ xem liệu có thể cung cấp được một số không".
Ông thừa nhận những hệ thống này “rất khó kiếm” và “cực kỳ hiệu quả”, đồng thời cho biết Mỹ hiện đang ưu tiên cung cấp Patriot cho Israel do t́nh h́nh chiến sự tại đó.
“Họ muốn loại vũ khí đó hơn bất cứ thứ ǵ khác, chắc cô cũng biết điều đó”, ông Trump nói và khen ngợi câu hỏi của phóng viên là “rất hay”, trước khi dặn cô: “Gửi lời chào của tôi đến chồng cô nhé".
Việc ông Trump tỏ ư sẵn sàng gửi thêm viện trợ cũng như bán hệ thống Patriot cho Ukraine diễn ra trong bối cảnh 32 quốc gia NATO vừa cam kết sẽ “duy tŕ hỗ trợ lâu dài cho Ukraine”, nhấn mạnh rằng nỗ lực pḥng thủ của Ukraine cũng là đóng góp cho an ninh của liên minh.
NATO cũng khẳng định rằng các khoản viện trợ trực tiếp cho Ukraine sẽ được tính vào mục tiêu chi tiêu quốc pḥng mới – 5% GDP mỗi năm – mà các nước thành viên vừa thống nhất nâng lên tại hội nghị lần này.
VietBF@ sưu tập
|