Tỷ phú Elon Musk, người đứng đầu nhiều công ty công nghệ lớn, thừa nhận trên Fox News rằng bản thân đang gặp "khó khăn lớn" trong quá tŕnh quản lư công việc.
Khi vừa điều hành Tesla, SpaceX, Neuralink, X (trước đây là Twitter) và The Boring Company, tỷ phú gốc Nam Phi đồng thời tham gia sâu vào nền chính trị Mỹ với vai tṛ định h́nh chính quyền liên bang thông qua Ban Hiệu quả Chính phủ (DOGE).
Việc Musk ôm đồm quá nhiều trọng trách cùng lúc làm dấy lên lo ngại khả năng xử lư tác vụ một cách hiệu quả của người giàu nhất hành tinh, Business Insider nhận định.
Đế chế kinh doanh có dấu hiệu bất ổn
Những lo ngại về hiệu suất của ông Musk xuất phát từ t́nh h́nh thực tế tại các công ty do tỷ phú này lănh đạo. Cổ phiếu Tesla đă giảm hơn 50% so với mức đỉnh điểm vào tháng 12 năm ngoái và 40% từ đầu năm đến nay.
Tesla đă mất 130 tỷ USD vốn hóa thị trường do đợt bán tháo trên Phố Wall, khiến giá cổ phiếu xuống mức thấp nhất kể từ tháng 10 và xóa sạch đà tăng trưởng từ cuối năm 2023, theo Reuters.
Doanh số Tesla tại châu Âu cũng giảm 45% trong tháng 1 so với cùng kỳ năm ngoái, trái ngược với mức tăng 37% của tổng thị trường xe điện, phần nào phản ánh tác động từ lập trường chính trị của ông Musk.
"Chúng tôi tin rằng đây là 'khoảnh khắc sự thật' của ông Musk và Tesla... Nếu ông Musk tiếp tục cống hiến 110% sức lực cho DOGE và không quan tâm đến Tesla, tác động tiêu cực đối với thương hiệu này là chuyện bất khả kháng", đội ngũ phân tích của hăng tư vấn Wedbush Securities viết trong một ghi chú hôm 11/3.
Trong khi đó, SpaceX cũng phải đối mặt với các sự cố của Starship, c̣n nền tảng X liên tục gặp trục trặc kỹ thuật.
Bill George, cựu CEO của Medtronic và hiện là giảng viên Trường Kinh doanh Harvard, nhận định: "Tôi nghĩ ông ấy (Musk) đang quá tải".
Garrett Nelson, nhà phân tích của CFRA Research, đồng quan điểm khi nhấn mạnh rằng ông Musk đang phải thực hiện một "bài toán cân bằng phức tạp" giữa việc điều hành các công ty công nghệ hàng đầu và tham gia sâu vào chính trị.
"Có thể lần này Elon Musk đă chạm đến giới hạn của ḿnh", ông Nelson nhận định.
Không chỉ chịu áp lực về thời gian và nguồn lực, tỷ phú Musk c̣n đối diện với phản ứng tiêu cực từ công chúng. Một số khách hàng của Tesla đă quay lưng với thương hiệu này sau khi ông Musk dính vào những tranh căi chính trị, theo Business Insider.
Vấn đề trao quyền
Giữa bối cảnh các doanh nghiệp do Musk điều hành cho thấy dấu hiệu bất ổn, nhà phân tích Craig Irwin thuộc Roth Capital Partners cho rằng vị tỷ phú vẫn đang nắm giữ một lợi thế lớn: "Ông ấy luôn sẵn sàng đón nhận thách thức. Nếu bạn nói với ông ấy rằng điều ǵ đó là không thể, ông ấy sẽ khiến bạn phải kinh ngạc".
Một số chuyên gia cho rằng Musk có thể giảm bớt gánh nặng bằng cách dựa vào đội ngũ quản lư cấp cao của ḿnh.
"Ông Musk có một số lănh đạo đáng tin cậy như Gwynne Shotwell (COO của SpaceX) và Linda Yaccarino (CEO của X) để hỗ trợ vận hành các công ty", giáo sư Andy Wu từ Harvard nói.
Tương tự, ông Nelson cho rằng Tesla không chỉ phụ thuộc vào một ḿnh tỷ phú Musk: "Qua nhiều năm, Tesla đă chứng minh họ có một đội ngũ kỹ sư và chuyên gia công nghệ hàng đầu. Công ty không phải là một 'show diễn cá nhân'".
Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là liệu người giàu nhất hành tinh có thực sự sẵn sàng trao quyền điều hành hay không. Trong quá khứ, mỗi khi một công ty gặp khủng hoảng, Elon Musk thường trực tiếp can thiệp sâu vào quá tŕnh giải quyết vấn đề, từ việc ngủ tại văn pḥng Tesla để giám sát sản xuất cho đến việc trực tiếp chỉ đạo kỹ thuật tại SpaceX.
Dù đối mặt với nhiều khó khăn, ông vẫn không có dấu hiệu chậm lại. Theo giáo sư Wu, phong cách lănh đạo của Musk giống như một nhà điều hành tập đoàn: "Ông ấy nhảy vào xử lư khi cần thiết và sau đó rút lui để các doanh nghiệp tự vận hành".
Tuy nhiên, ông George cảnh báo rằng chiến lược này có thể không bền vững. "Các vụ nổ tàu Starship tại SpaceX cho thấy cần có sự giám sát chặt chẽ hơn. Nếu ông Musk vẫn tiếp tục phân tán sự tập trung, các công ty của ông ấy có thể gặp thêm nhiều rủi ro".
Những biến động này không phải là điều xa lạ đối với các nhà đầu tư của Tesla. Nelson lưu ư rằng kể từ năm 2018, cổ phiếu Tesla đă trải qua 8 lần giảm giá trên 40%, nhưng mỗi lần như vậy lại mở ra cơ hội mua vào.
"Sự biến động đă trở thành một phần tất yếu của Tesla", ông Nelson nói.