13 lầm tưởng về Covid-19 được giải ảo bởi bác sĩ Syra Marad và TS Stephen Morse

03/06/20

Bác sĩ Syra Marad, giám đốc chương trình Mầm bệnh Đặc biệt của hệ thống bệnh viện thành phố New York,
và giáo sư - tiến sĩ dịch tễ học Stephen Morse của Trường Sức khoẻ Cộng đồng Mailman thuộc Đại học Columbia.


#1: Đeo khẩu trang sẽ bảo vệ tôi khỏi virus

TS Morse: Rất nhiều người muốn nghĩ như vậy, và dĩ nhiên khẩu trang khiến cho bạn có cảm giác an toàn. Vấn đề là những người đeo khẩu trang thường lại không đeo đúng cách. Họ chưa bao giờ được huấn luyện nghiêm chỉnh. Họ có thể không biết được mình cần đeo loại khẩu trang gì.

BS Marad: Có 2 loại khẩu trang: Khẩu trang loại đơn giản như mọi người đang đeo hay được dùng trong phòng mổ. Và một loại khẩu trang khác mà nhân viên y tế thường mang. Nó được gọi là khẩu trang N95, có khả năng lọc các phần tử nhỏ trong không khí với hiệu năng 95%, và phải trải qua công đoạn kiểm tra cho khẩu trang niêm kín mũi và miệng.

TS Morse: Những người nghĩ rằng họ muốn đeo khẩu trang N95 sẽ cảm thấy rất là khó chịu sau khi đeo được một lúc, bởi vậy cho dù khẩu trang có vừa khít thì cũng rất là khó để hít thở.

BS Marad: Và thực sự mà nói thì khẩu trang chủ yếu dành cho những người thật sự bị nhiễm coronavirus, không phải dành cho người khoẻ mạnh. Những thứ thật sự đã được chứng minh là cực kỳ hiệu quả là: rửa tay thường xuyên trong khoảng 20 giây, và ở nhà khi bị bệnh.

#2: Coronavirus đến từ món súp dơi

BS Marad: Cái đó hoàn toàn không đúng. Những gì chúng ta biết về chủng coronavirus này là nó bắt đầu tại khu chợ trời ở Vũ Hán, nơi có mặt một số loài động vật khác nhau. Có một số phỏng đoán khác nhau đã được đưa ra, nhưng hiển nhiên không phải từ bất kỳ ai ăn canh thịt dơi cả. Nhưng những gì chúng ta biết chắc là, một khi bạn thật sự nhiễm coronavirus, cách thức truyền nhiễm là thông qua các giọt dịch thể, ví du như tiếp xúc gần với người bệnh hoặc giọt dịch thể của họ.

#3: Coronavirus là được con người chế tạo/tung ra

BS Marad: Đánh giá con người hơi nâng cao quá.
TS Morse: Về căn bản, chúng ta có 3 chủng coronavirus trong 3 thập kỷ. Nhưng có rất nhiều chủng coronavirus có cấu trúc y như SARS, và chủng này không khác biệt. Đây chỉ là thêm một chủng virus mới vào đại gia đình mà thôi.
BS Marad: Bệnh truyền nhiễm có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau, dĩ nhiên là có nguồn gốc từ môi trường tự nhiên. Đương nhiên có khả năng là do biến đổi khí hậu, các yếu tố sinh thái, nông nghiệp, hay hành vi của con người. Những yếu tố này đang xảy ra liên tục xung quanh chúng ta. Vì vậy dịch bệnh là điều không thể tránh khỏi.
TS Morse: Thật đáng ngạc nhiên nếu như ai đó có thể tìm ra cách để chế tạo chủng virus này. Chúng ta vẫn còn đi sau thiên nhiên rất xa.

#4: Dính phải coronavirus đồng nghĩa với bản án tử hình

BS Marad: Thật ra vẫn còn nhiều điều chúng ta chưa biết về căn bệnh do loại coronavirus này gây ra, nhưng dựa trên những dữ liệu đã và đang được công bố, đây có vẻ là một bệnh siêu vi dạng nhẹ. Tỉ lệ tử vong là 2%, và khoảng 18-20% trong tình trạng nguy kịch.
TS Morse: Và 2% tử vong đó là những người bệnh nặng nhất. Họ đã nằm trong bệnh viện sẵn rồi. Vì thế ngay cả những người hiện đang nằm bệnh viện có khoảng 98% cơ hội sống sót. Thế nên đây không phải là bản án tử hình đâu.

#5: Chỉ có người Trung Quốc mới bị nhiễm coronavirus

TS Morse: Đúng là bệnh này bắt nguồn từ TQ, nhưng thực tế là con virus này có thể tấn công tất cả mọi người. Và nếu nó lan đủ xa, cũng như dịch cúm, nó có thể có mặt ở bất cứ đâu.
BS Marad: Bệnh truyền nhiễm không hề tôn trọng biên giới hay ranh giới nào cả, và bởi vậy ai cũng có nguy cơ nhiễm bệnh.

#6: Coronavirus là virus nguy hiểm nhất

BS Marad: Cái đó không đúng. Có nhiều chủng virus khác nhau trên thế giới. Hãy thử so sánh coronavirus với một chủng virus khác, như virus Ebola, vốn có tỉ lệ tử vong cao hơn rất nhiều.
TS Morse: Tôi nghĩ con số chính thức bây giờ là 6000 ca đã hồi phục. Nhưng một điều khá mắc cười là chúng ta thường không ghi nhận ca đã hồi phục khi bệnh nhân được xuất viện. Vậy nên con số thật sự có thể cao hơn nhiều.

#7: Bạn có thể mắc bệnh từ một bưu kiện gửi từ TQ

TS Morse: Tôi nghĩ điều đó cực kỳ khó xảy ra khi bạn tính đến thời gian để bưu kiện được gửi từ TQ sang Mỹ.
BS Marad: Và hiện tại những gì chúng ta biết là những giọt dịch thể chứa virus không thể tồn tại bên ngoài cơ thể con người quá lâu. Cho nên dù cho những giọt dịch thể có rơi vào trên kiện hàng hay hộp, chúng cũng không có khả năng sống sót bên ngoài cơ thể. Nhưng cũng không chắc.

#8: Đóng cửa biên giới sẽ ngăn được dịch bệnh lây lan

BS Marad: Những chủng virus đường hô hấp này, chúng không ngán ngại gì biên giới mà con người đặt ra. Và đây không phải là lỗi của chính quyền nào cả khi chúng bộc phát hay lây lan. Đó đơn giản là bản chất của chính con virus. Trong lịch sử những lệnh cấm di chuyển đã được chứng minh là không có hiệu quả cao, thậm chí có khi còn ngược lại: làm trầm trọng thêm sự sợ hãi, hỗn loạn. Người ta ngại ngần không dám đứng ra khai là mình mắc bệnh.

Chính quyền liên bang quả là có nói những chuyến du lịch không cấm thiết đến TQ đại lục nên được thắt chặt, vì đó là trung tâm dịch và rất nhiều sự lây nhiễm trong cộng đồng. Nhưng bên ngoài TQ, có trên 24 quốc gia đang công bố có dịch coronavirus, nếu không có sự lây nhiễm cộng đồng, điều đó nghĩa là không có nguy cơ cho công chúng. Nhưng hãy tiếp tục theo dõi trang web của Trung tâm Kiểm soát và Phòng chống Bệnh tật (cdc.gov); họ có mục khuyến cáo sức khoẻ cho khách du lịch cho từng quốc gia. Bạn cũng có thể đi đến bác sĩ cá nhân để nhận được khuyến cáo sức khoẻ khi du lịch đến những vùng có công bố dịch coronavirus.

#9: Coronavirus chỉ ảnh hưởng người lớn tuổi

TS Morse: Điều này chỉ đúng một nửa. Virus này ảnh hưởng tất cả mọi người, kể cả trẻ em, nhưng người lớn tuổi là đối tượng có khả năng diễn tiến bệnh nặng hơn. Vậy nên người lớn tuổi cần phải cẩn trọng, nhưng nó ảnh hưởng tất cả mọi người. Và ngay cả ở người già thì đa số chúng ta có lẽ sẽ không bệnh nặng như thế.

#10: Coronavirus này giống như SARS

BS Marad: Chủng coronavirus này thuộc cùng họ với SARS, cũng là một chủng coronavirus. Có 2 chủng coronavirus, giờ là 3, được biết là có thể gây bệnh nghiêm trọng hơn ở người. SARS là một trong số đó. MERS (Middle East Respiratory Syndrome, hội chứng suy hô hấp Trung Đông) là một loại khác. Và giờ là chủng coronavirus mới này. Về tỉ lệ tử vong được biết thì SARS nghiêm trọng hơn, 10% so với khoảng 2% của chủng coronavirus mới, nhưng bây giờ vẫn còn quá sớm để kết luận.

TS Morse: Loại này khác. Nó lây lan giống cúm nhiều hơn, nhưng có nhiều ca nhiễm bệnh hơn đơn giản vì nó lây lan quá tốt, càng nhiều người dễ bị nhiễm bệnh hơn nữa. Con số tử vong cao không nhất thiết nghĩa là nó nguy hiểm, mà chỉ vì quá nhiều người nhiễm bệnh và một số lại không may tử vong.

BS Marad: Lấy ví dụ như bệnh cúm mùa. Năm nay cúm mùa bắt đầu vào tháng 10, và CDC công bố đã có tới 10,000 người chết liên quan tới bệnh này, và 20 triệu người Mỹ nhiễm bệnh. Vậy nên hãy đặt mọi thứ vào ngữ cảnh.

#11: Coronavirus này có liên quan đến bia Corona (!)

TS Morse: Không đâu, mà bia cũng không phòng bệnh được đâu nhé. “Corona” chỉ là tiếng Latin của “crown” (vương miện), và những chủng coronavirus có hình dạng giống như vương miện. Nhưng bia Corona chẳng có liên quan gì cả. Nó không giúp phòng bệnh, cũng không truyền virus cho bạn. Chỉ là trùng hợp mà thôi.

#12: Thú cưng có thể truyền bệnh coronavirus

BS Marad: Với chủng coronavirus này, vẫn còn nhiều điều chúng ta chưa biết. Cho đến giờ, chúng ta vẫn chưa thấy ca truyền bệnh nào từ thú nuôi sang người.
TS Morse: Khả năng bạn lây nó cho thú cưng của bạn cao hơn ngược lại đó. Hãy chăm sóc thú cưng của bạn tử tế.

#13: Kháng sinh giúp chữa và phòng chống coronavirus

BS Marad: Virus (siêu vi) và vi khuẩn là 2 loại vi sinh vật khác nhau. Kháng sinh được dùng cho vi khuẩn. Đối với virus, chúng ta dùng thuốc chống siêu vi. Ví dụ như bệnh cúm do một loại virus gây ra, và một trong những cách chữa trị hay giảm nhẹ triệu chứng là uống Tamiflu. Đó là một loại thuốc chống siêu vi. Vì vậy kháng sinh không có hiệu lực khi dùng cho bệnh virus, trừ phi bạn bị nhiễm trùng thứ cấp do vi khuẩn gây ra.
TS Morse: Đây là một hiểu nhầm rất phổ biến. Có một số loại thuốc hiện đang trong quá trình thử nghiệm, nhưng chúng vẫn còn trong giai đoạn phát triển, có triển vọng đối kháng loại coronavirus cụ thể này.

BS Marad: Chúng ta vẫn đang trong giai đoạn đầu của dịch bệnh coronavirus. Có rất nhiều tin đồn không dựa trên căn cứ xác thực nào, vậy nên xin mọi người hãy tìm đến những nguồn đáng tin cậy, như những trang web về sức khoẻ cộng đồng uy tín như WHO, trang web của bộ y tế địa phương, hoặc bạn có thể đến cơ sở chăm sóc sức khoẻ của bạn để có thêm thông tin.

TS Morse: và nếu các bạn muốn đọc về đủ loại dịch bệnh đang mọc lên khắp nơi trên thế giới, bạn có thể lên trang web promedmail.org và đăng ký để nhận email định kỳ. Tôi nghĩ rằng đang có nhiều sự sợ hãi xung quanh dịch bệnh này, phần nào vì chúng ta có nghe nói về những loại coronavirus khác như SARS. Nhưng tôi nghĩ sợ hãi hay hoảng loạn không phải là thứ chúng ta thật sự cần.

BS Marad: Những dịch bệnh kiểu này không thể tránh khỏi, và chúng ta phải tiếp tục chuẩn bị cho những dịch bệnh này trong tương lai. Chúng ta cần phải đầu tư vào an ninh sức khoẻ toàn cầu.

TS Morse: Tình huống tốt nhất là mọi thứ sẽ được kiểm soát, có vaccine và học thêm được gì đó từ kinh nghiệm này.

Bản dịch:K.L.
Nguồn: youtube

Coronavirus này có liên quan đến bia Corona (!)

hahaha.. cái này hơi lạ à nha .. không chừng mấy thằng việt cộng bị nhiểm mua bia corona về uống cho hết bệnh . vậy là kỳ này hãng bia cồ-rô-na thu một mớ lợi à nha. hahahah

nhưng thôi ông tổng thống mỹ đã nói rồi .. có bệnh thì chỉ là nhẹ thôi .. ai mà không mong vậy .. cứ đi làm đi rồi vô đó nhiểm cho mấy nguời khác nữa cho vui .. thế là có đuợc một bàn nhậu rồi đó nhen . cuối tuần dzô cái đi ... hahaha:hafpp y::h afppy:

Originally Posted by tctd

hahaha.. cái này hơi lạ à nha .. không chừng mấy thằng việt cộng bị nhiểm mua bia corona về uống cho hết bệnh . vậy là kỳ này hãng bia cồ-rô-na thu một mớ lợi à nha. hahahah

nhưng thôi ông tổng thống mỹ đã nói rồi .. có bệnh thì chỉ là nhẹ thôi .. ai mà không mong vậy .. cứ đi làm đi rồi vô đó nhiểm cho mấy nguời khác nữa cho vui .. thế là có đuợc một bàn nhậu rồi đó nhen . cuối tuần dzô cái đi ... hahaha:hafpp y::h afppy:

:haf ppy:
bia Corona + muối + chanh + tôm hùm =

Originally Posted by cha12 ba

:haf ppy:
bia Corona + muối + chanh + tôm hùm =

:haf ppy:

Originally Posted by cha12 ba

:haf ppy:
bia Corona + muối + chanh + tôm hùm =

Muốn trị con virus này, chắc cần phải 4 BS chuyên môn

Vì thời gian chữa trị dài, nên để cuối tuần.