Chuyến thăm Tổng cục Chính trị ngày 23/7/2025 của Tổng Bí thư Tô Lâm không đơn thuần là một hoạt động lễ nghi. Ông dẫn theo gần như toàn bộ bộ sậu thân tín: Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương Nguyễn Duy Ngọc, Trưởng ban Tổ chức Trung ương Lê Minh Hưng, và Trưởng Ban Chính sách Chiến lược Trung ương Trần Lưu Quang.
Giới quan sát nhận định: Tô Lâm đang thị uy với Phan Văn Giang, nhằm mở đường đưa Thượng tướng Trịnh Văn Quyết – người được xem là thân tín của ông – lên nắm giữ chiếc ghế Bộ trưởng Quốc pḥng, một bước đi hoàn thiện hệ thống kiểm soát toàn diện từ Đảng – Công an – đến Quân đội.
📈 Trịnh Văn Quyết – Con cờ chiến lược của Tô Lâm
Sự nghiệp của Trịnh Văn Quyết lên như diều gặp gió sau khi Tô Lâm vượt qua phe Nguyễn Phú Trọng để nắm trọn quyền lực:
Ngày 22/5/2024, Tô Lâm trở thành Chủ tịch nước.
Đến 3/6/2024, Trịnh Văn Quyết được bổ nhiệm làm Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị.
Ngày 3/8/2024, Tô Lâm nắm quyền Tổng Bí thư, th́ chưa đầy hai tuần sau (16/8), Quyết được “bầu” vào Ban Bí thư Trung ương.
Trịnh Văn Quyết quê gốc Hải Dương – vùng đất từng sát nhập với Hưng Yên trong tỉnh Hải Hưng, nên càng được xem là một mắt xích trong chiến lược "Hưng Yên hóa bộ máy chính trị" của Tô Lâm.
Lộ tŕnh thăng cấp quân hàm của Quyết cũng rất nhanh:
Thiếu tướng năm 2016
Trung tướng năm 2020
Thượng tướng năm 2023
Và mới nhất, ngày 14/7/2025, ông được truy phong Đại tướng – một động thái mang đậm tính biểu tượng và chính trị, mở đường cho tham vọng đưa ông trở thành tư lệnh quân đội dưới thời Tô Lâm.
⚔️ Chiếc ghế Bộ trưởng Quốc pḥng: Mảnh ghép cuối cùng
Nếu Trịnh Văn Quyết được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Quốc pḥng, đây sẽ là mảnh ghép hoàn hảo để Tô Lâm kiểm soát cả ba trụ cột quyền lực: Đảng – Công an – Quân đội.
Tuy nhiên, con đường này không hề bằng phẳng.
Hiện tại, Bộ Quốc pḥng vẫn nằm dưới quyền của Đại tướng Phan Văn Giang – người được cho là đang t́m cách rút lui để ngồi vào ghế Chủ tịch nước. Dù chức danh này được xem là "hữu danh vô thực", nhưng vẫn giữ vai tṛ quan trọng trong trật tự tứ trụ và là con bài chiến lược của giới quân đội.
Bên cạnh đó c̣n có Đại tướng Nguyễn Tân Cương – Tổng Tham mưu trưởng, người nắm thực quyền điều hành quân đội. Cả hai đều là tướng lĩnh dày dạn, có mạng lưới quan hệ rộng và được sự kính trọng trong giới quân nhân.
🧱 Cuộc đối đầu giữa hai khối: Công an vs. Quân đội
Dù hiện đang kiểm soát gần như toàn bộ Bộ Chính trị và các cơ quan kiểm soát nội bộ, Tô Lâm vẫn chưa thể dễ dàng đặt tay lên Bộ Quốc pḥng.
Giới quân đội lâu nay vẫn giữ ranh giới độc lập với khối Công an và luôn cảnh giác trước mọi dấu hiệu can thiệp chính trị quá mức. Việc Tô Lâm muốn đưa người thân tín như Trịnh Văn Quyết vào nắm quân đội đang gặp phải sự kháng cự âm thầm nhưng bền bỉ từ các tướng lĩnh lăo luyện.
Chưa ai lên tiếng công khai, nhưng mặt trận đang h́nh thành. Một bên là thế lực chính trị an ninh trị do Tô Lâm chỉ huy; bên kia là những nhân vật quân sự kỳ cựu, từng được nâng đỡ bởi hệ thống truyền thống thời ông Nguyễn Phú Trọng.
♟️ "Cờ tướng không quân" – Trận đánh định đoạt thế trận Đại hội XIV
Chỉ c̣n chưa đầy nửa năm trước thềm Đại hội XIV, ghế Bộ trưởng Quốc pḥng không đơn thuần là vị trí điều hành một bộ – mà là ch́a khóa quyết định thế cân bằng giữa hai khối quyền lực lớn nhất hiện nay: Công an và Quân đội.
Trận này, như một ván cờ tướng không có quân cờ thừa:
Ai bị "thí" – sẽ bị loại khỏi bàn cờ quyền lực.
Ai trụ lại – có thể trở thành "tượng" bảo vệ vị trí cho một thế lực suốt cả nhiệm kỳ.
Tô Lâm đă dàn xếp gần xong thế trận. Nhưng quân đội – với bản lĩnh của ḿnh – có chấp nhận bị kiểm soát bởi một Tổng Bí thư xuất thân từ Bộ Công an hay không?
Câu trả lời sẽ được định đoạt trong một Đại hội hứa hẹn là đẫm mồ hôi, nếu không nói là máu lạnh.
🔱 1. Đại tướng Phan Văn Giang – Đương kim Bộ trưởng Quốc pḥng
✔ Xuất thân & Binh nghiệp:
Quê Nam Định, là tướng lĩnh trưởng thành từ Quân khu 1 và lực lượng bộ binh.
Từng giữ các chức vụ chủ chốt như Tổng Tham mưu trưởng (2016–2021), rồi được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Quốc pḥng từ 2021 đến nay.
✔ Thực quyền:
Kiểm soát phần lớn quân lệnh, có mối quan hệ sâu rộng trong các Tổng cục, đặc biệt là Tổng cục Hậu cần và Tổng cục Kỹ thuật.
Có tiếng nói trong quân ủy và được xem là người "trung dung" trong các phe phái chính trị.
✔ Mạng lưới chính trị:
Thân cận với giới bảo thủ trong Đảng, từng là "con cưng" trong thời ông Nguyễn Phú Trọng.
Được ủng hộ bởi nhiều sĩ quan cấp cao, đặc biệt trong khối lục quân và hậu cần.
✔ Vai tṛ hiện tại:
Là người giữ cán cân quyền lực trong quân đội, nhưng có xu hướng rút lui an toàn trước sức ép từ phe Tô Lâm.
✔ Triển vọng Đại hội XIV:
Nhiều khả năng rút khỏi Bộ Quốc pḥng để chuyển sang ghế Chủ tịch nước, tạo điều kiện cho các thỏa thuận chính trị giữa quân đội và Đảng.
🛡️ 2. Đại tướng Trịnh Văn Quyết – Thứ trưởng Quốc pḥng, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị
✔ Xuất thân & Binh nghiệp:
Quê Hải Dương (tỉnh cũ Hải Hưng, từng sát nhập với Hưng Yên).
Là sĩ quan chính trị, không xuất thân từ lực lượng tác chiến.
✔ Thực quyền:
Hiện nắm Tổng cục Chính trị – cơ quan phụ trách tư tưởng, nhân sự và tổ chức toàn quân.
Tuy nhiên, không kiểm soát quân lệnh hoặc lực lượng chiến đấu.
✔ Mạng lưới chính trị:
Rơ ràng là tay chân thân tín của Tổng Bí thư Tô Lâm.
Được "cấy" vào quân đội nhằm thực hiện chiến lược kiểm soát chéo từ khối Công an.
✔ Vai tṛ hiện tại:
Là "quân bài" để Tô Lâm kiểm soát Bộ Quốc pḥng từ bên trong.
Được thăng quân hàm cực nhanh: từ Thiếu tướng (2016) → Trung tướng (2020) → Thượng tướng (2023) → Đại tướng (2025).
✔ Triển vọng Đại hội XIV:
Ứng viên hàng đầu cho vị trí Bộ trưởng Quốc pḥng nếu Tô Lâm toàn thắng.
Tuy nhiên, sẽ phải vượt qua sức đề kháng mạnh mẽ từ các tướng lĩnh truyền thống, đặc biệt là Nguyễn Tân Cương và các cựu sĩ quan thân Giang.
🪖 3. Đại tướng Nguyễn Tân Cương – Tổng Tham mưu trưởng, Thứ trưởng Bộ Quốc pḥng
✔ Xuất thân & Binh nghiệp:
Quê Hà Nam. Xuất thân chính quy từ lực lượng bộ binh, là tướng trận mạc và kỹ trị.
Giữ chức Tổng Tham mưu trưởng từ 2021, trực tiếp chỉ huy lực lượng tác chiến toàn quân.
✔ Thực quyền:
Kiểm soát quân lệnh, điều động binh sĩ và các cơ quan tác chiến.
Có ảnh hưởng sâu rộng trong các Quân khu, Quân đoàn, đặc biệt với lực lượng Bộ Tư lệnh Tác chiến Không gian mạng.
✔ Mạng lưới chính trị:
Được quân đội xem là “người của lính”, không thiên về chính trị nhưng được nể trọng.
Có mối quan hệ trung lập với cả Phan Văn Giang và các nhân vật trung ương.
✔ Vai tṛ hiện tại:
Là người nắm quyền chỉ huy thực tế trong khi Tô Lâm và Quyết chủ yếu kiểm soát chính trị.
Có thể trở thành “quân cờ thay thế” nếu Phan Văn Giang rút lui mà Tô Lâm chưa đủ sức áp đặt Trịnh Văn Quyết.
✔ Triển vọng Đại hội XIV:
Có khả năng giữ vai tṛ quan trọng nếu quân đội quyết định phản kháng, thậm chí có thể trở thành lựa chọn “an toàn” cho ghế Bộ trưởng nếu Trịnh Văn Quyết bị ngăn cản.
🧨 KỊCH BẢN: NGUYỄN TÂN CƯƠNG LÊN GHẾ BỘ TRƯỞNG – CUỘC PHẢN CÔNG ÂM THẦM CỦA QUÂN ĐỘI
🎯 1. Động cơ của phe quân đội
Phe quân đội, nhất là các tướng lĩnh kỳ cựu, không muốn để Bộ Quốc pḥng bị phe Công an kiểm soát.
Việc Trịnh Văn Quyết – người không có binh quyền – nhưng lại được nâng đỡ bởi Tô Lâm khiến các tướng lĩnh truyền thống cảm thấy bị xúc phạm.
Nguyễn Tân Cương, với tư cách là Tổng Tham mưu trưởng – người thực sự điều khiển lực lượng tác chiến, được coi là "phương án giữ ǵn phẩm giá quân đội".
Chọn Tân Cương đồng nghĩa với việc từ chối chiến lược “công an hóa quân đội” của Tô Lâm.
🧱 2. Kịch bản được vận hành ra sao?
✅ Giai đoạn 1: Tạo đồng thuận nội bộ
Các tướng lĩnh chủ chốt (có thể bao gồm Phan Văn Giang) đồng ḷng rút lui có trật tự, ủng hộ Nguyễn Tân Cương như người kế nhiệm.
Lư do công khai: “Người thực quyền, có kinh nghiệm chỉ huy thực tế, không phe cánh.”
✅ Giai đoạn 2: Vận động Trung ương
Một số Ủy viên Trung ương và lăo thành cách mạng được vận động để tạo áp lực "bên ngoài" lên Bộ Chính trị rằng ghế Bộ trưởng Quốc pḥng không nên là phần thưởng chính trị của bất kỳ phe nào.
✅ Giai đoạn 3: Dàn xếp sau hậu trường
Đổi lại sự đồng thuận, Nguyễn Tân Cương có thể phải chấp nhận “chia sẻ ảnh hưởng” với Tổng cục Chính trị dưới tay Trịnh Văn Quyết.
Một h́nh thức cân bằng quyền lực quân đội – công an – đảng được tái lập.
⚔️ 3. Tác động đến Tô Lâm và phe Hưng Yên
Đây sẽ là một đ̣n giáng mạnh vào tham vọng toàn quyền của Tô Lâm.
Cho thấy rằng ông không thể kiểm soát được cả ba trụ: Đảng – Công an – Quân đội như dự tính.
Nếu kịch bản này xảy ra, Trịnh Văn Quyết bị “trói tay” trong Tổng cục Chính trị, không thể leo tiếp.
Phe Hưng Yên bị chặn đường bành trướng, buộc phải “chốt quân” trong giới Công an.
⏳ 5. Triển vọng lâu dài: Nguyễn Tân Cương có “trở thành một Trần Đại Quang mới”?
Như Trần Đại Quang từng là “quân bài pḥng ngự” của lực lượng công an,
th́ Nguyễn Tân Cương có thể trở thành “lá chắn” chống lại độc quyền quyền lực của Tô Lâm.
Tuy không phải là người có tham vọng chính trị lớn, nhưng với vai tṛ then chốt trong kiểm soát binh lực, Tân Cương có thể trở thành người nắm “ch́a khóa quân sự” mà các phe phải nể mặt trong các thỏa hiệp hậu Đại hội XIV.
🔚 :
Kịch bản Nguyễn Tân Cương lên làm Bộ trưởng Quốc pḥng là phương án phản kháng mềm mại của giới quân sự – nhưng hiệu quả cao nếu được phối hợp đồng loạt.
Nếu thành công, đây sẽ là bước cản quan trọng trong lộ tŕnh “công an hóa toàn bộ hệ thống chính trị” của Tô Lâm, đồng thời bảo tồn cơ chế cân bằng quyền lực cũ giữa các trụ cột Nhà nước.