
(Minh họa)
Cơ thể của chúng ta sử dụng vitamins và khoáng chất theo những cách thức khác nhau, và thời điểm để cho nạp chúng vào cơ thể cũng sẽ tạo ra hiệu quả khác nhau.
Thực phẩm chức năng (dietary supplements, vitamins) hay còn gọi là
"thuốc bổ". Chất lượng và thời điểm uống là hai điều quan trọng sẽ giúp cho bạn tận dụng hiệu quả tối đa của loại thuốc bổ.
Về chất lượng, bạn cần bắt đầu với các sản phẩm từ các công ty dược phẩm sản xuất có uy tín. Tuy nhiên trong bài viết này chúng tôi sẽ không đề cập về chất lượng và danh tiếng.
Thay vào đó, chúng ta sẽ cùng thảo luận về thời gian sử dụng thuốc bổ của bạn và cách bạn có thể tối ưu hóa công dụng của loại thuốc bổ khác nhau.
Đơn giản nhất là chúng ta nên dùng loại nào vào ba thời điểm trong ngày:
sáng, chiều và tối.
Thuốc bổ nên uống vào buổi sáng

(Minh họa)
Thời điểm uống thuốc bổ trong ngày phù hợp sẽ phát huy tối đa tác dụng của nó.
*
1/ Vitamin B:
Vitamin B là những chất hỗ trợ tăng cường sinh lực trong ngày, bao gồm
thiamin, riboflavin, niacin, axit pantothenic, pyridoxine, biotin, axit folic và
cobalamin.
-
Thuốc bổ đa sinh tố B cung cấp cho bạn toàn bộ vitamin B với liều lượng cân bằng.
Thuốc chứa
vitamin B12, nên được uống 2 giờ trước hoặc sau khi uống
vitamin C, vì
vitamin C sẽ cản trở khả năng hấp thụ
B12 của cơ thể.
- Vitamin B có thể được uống chung hoặc không kèm với thức ăn.
*
2/ Coenzyme Q10: Thuốc bổ này có lợi cho tim mạch và nên được uống cùng với thức ăn có chất béo lành mạnh.
- Tuy nhiên, nếu bạn mắc bệnh tiểu đường hoặc huyết áp thấp, hãy lưu ý rằng
CoQ10 có thể làm giảm bớt số lượng đường trong máu và giảm huyết áp. Do đó, cần tham khảo thêm với bác sĩ của bạn khi sử dụng thuốc bổ này.
* 3/
Sắt: Bạn nên uống khoáng chất này lúc bụng đói và k
hông nên uống cùng với calcium. Tuy nhiên, nếu tác dụng phụ khiến cho bạn bị buồn nôn, hãy uống trong bữa ăn và không uống chung với cà phê hoặc thức ăn có chứa nhiều calcium.
- Nếu bữa sáng có hàm lượng calcium cao (ví dụ: sữa, sữa chua, rau xanh), hãy bổ sung chất sắt trong ngày bằng thức ăn.
- Sắt tốt nhất nên uống kèm với vitamin C để giúp cải thiện khả năng hấp thụ tốt hơn.
* 4/
Vitamin E:
Vitamin E tan trong chất béo này nên được dùng cùng với thức ăn có chất béo lành mạnh.
* 5/
Vitamin C: Buổi sáng là thời điểm tốt nhất và nên uống cùng với chất sắt.
Thuốc bổ uống vào buổi trưa
Một số thuốc bổ này nên được đưa vào cùng với thức ăn, vì vậy ngay lập tức sau bữa trưa là thời điểm thuận tiện và dễ nhớ để uống các loại thuốc bổ sau đây.
1/
Dầu cá: Dùng
dầu cá với thức ăn sẽ giúp cải thiện đáng kể sự hấp thụ các axit béo thiết yếu này.
Viên dầu cá nên được bảo quản trong tủ lạnh để giữ được hoạt tính các acid béo lành mạnh và giúp cho bạn tránh bị ợ hơi.
2/
Iodine: Khoáng chất hỗ trợ tuyến giáp này có thể cung cấp cho bạn sinh lực tăng cường vào buổi trưa.
3/
Vitamin D: Sử dụng cùng lúc với chất béo lành mạnh như bơ, trứng, dầu ô liu hoặc dầu dừa sau bửa điểm tâm sáng.
Vitamin D sẽ hoạt động đồng bộ với vitamin K (MK7). Sử dụng vitamin D chung với magnesium sẽ giúp cải thiện tốt sự hấp thu vitamin D.
4/
Vitamin K: Loại vitamin MK7 thân thiện với tim nên được uống vài giờ trước hoặc sau bất cứ loại vitamin tan trong chất béo nào khác (tức là A, D và E).
* 5/
Vitamin C: Buổi trưa là lúc bạn dùng liều thứ 2 trong ngày.
* 6/
Kẽm: Hãy bổ sung khoáng chất này cùng với thức ăn, nhưng không bao giờ uống chúng với calcium hoặc sắt.
Kẽm cũng có thể cản trở sự hấp thụ của đồng và các khoáng chất khác, vì vậy hãy bảo đảm nếu uống thuốc kẽm phải cách ra ít nhất là 2 giờ với các thuốc bổ này.
Thuốc bổ uống vào buổi chiều tối
1/
Calcium: Cơ thể bạn sử dụng calcium tốt nhất khi bạn uống vào chiều tối. Không dùng liều cao calcium cùng với lượng kẽm hoặc magnesium cao, vì tất cả chúng đều cạnh tranh để được hấp thu. (*Lưu ý nam giới không cần bổ sung thêm calcium nếu không cơ thể không cần đến vì sẽ gây ra xơ vữa động mạch ở tim hoặc bị sạn thận)
2/
Magnesium: Một trong những thuốc bổ tốt nhất giúp bạn thư giãn, chống bị chuột rút, chống táo bón và dễ đi vào giấc ngủ, vì vậy uống magnesium trước khi đi ngủ từ 1-2 giờ là tốt nhất.
Tránh dùng liều cao cùng với calcium hoặc kẽm hàm lượng cao vì chúng đều cạnh tranh để được hấp thu.
3/
Probiotics: Lợi khuẩn hoạt động tốt nhất trong điều kiện men tiêu hóa trong cơ thể không hoạt động tốt, vì men tiêu hóa có thể phân hủy chúng, vì vậy thời điểm ngay trước khi đi ngủ là tốt nhất.
Tuy nhiên, nếu bạn đang dùng men vi sinh để giúp kiểm soát các tình trạng sức khỏe cụ thể (ví dụ: bị tiêu chảy, ruột kích thích), hãy tham khảo thêm ý kiến bác sĩ của bạn.
4/
Nghệ: Nghệ được biết đến nhiều nhất về khả năng hỗ trợ các vấn đề tiêu hóa, nhưng tránh không lạm dụng, uống kéo dài quá lâu.
Thời gian tối ưu để uống nghệ (curcumin là thành phần hoạt chất) ít nhất là ba giờ trước hoặc sau bữa ăn.
Vài lưu ý khác trong lựa chọn và sử dụng thuốc bổ
• Nếu bạn đang dùng vitamin tổng hợp, hãy uống trong bữa ăn để ngăn ngừa cảm giác bị buồn nôn, nếu có.
• Khi dùng vitamin tổng hợp từ thực phẩm có chất lượng cao, bạn có thể cần nhiều hơn một lần uống để có thể hấp thu tốt hơn. Hãy đọc kỹ hướng dẫn trên bao bì.
• Không uống bổ sung chất chống ôxy hóa và bổ sung calcium cùng một lúc. Calcium có thể làm giảm khả năng hấp thụ beta-carotene, lycopene và các carotenoid khác.
• Không nên uống một số lượng lớn vitamin và khoáng chất cùng một lúc vì chúng sẽ cạnh tranh để được cơ thể hấp thu. Thay vào đó, hãy uống bổ sung khoáng chất cách nhau ít nhất là 2 giờ.
• Nếu bạn là người uống trà xanh hoặc trà đen, không nên uống bổ sung chất sắt đồng thời. Thay vào đó, hãy để cách ra một vài giờ giữa việc uống trà và sau đó sẽ bổ sung chất sắt.
Để có được lợi ích tối đa từ các chất bổ sung dinh dưỡng của bạn, cần biết điều chỉnh thời điểm để uống và hiểu rõ chất bổ sung nào có thể cho kết hợp với những chất bổ sung nào khác.
Thời điểm sử dụng đúng cho từng loại thuốc
• Uống thuốc vào đúng thời điểm trong ngày có thể tạo sự khác biệt lớn về hiệu quả điều trị.
* Uống thuốc sai thời điểm tưởng chừng như vô hại nhưng có thể khiến làm mất đi tác dụng, thậm chí gây nguy hiểm cho sức khỏe. Dưới đây là thời điểm sử dụng đúng của một số loại thuốc phổ biến:
1) Thuốc dùng trước bữa ăn sáng
-
Thuốc bổ sung sắt: Uống thuốc bổ sung chất sắt với một ly nước cam hoặc khi bụng đói sẽ tạo môi trường axit giúp hấp thu tốt nhất. Khi bụng đói, bạn bổ sung sắt có thể gây cảm giác buồn nôn, nên dùng kèm với một ít thức ăn. Sắt cũng có thể tương tác với các loại thuốc khác, cản trở sự hấp thu calcium, vitamin tổng hợp và kháng sinh. Nếu bạn dùng nhiều loại thuốc, ngoài việc bổ sung sắt, cần trao đổi thêm với dược sĩ về các loại thuốc bổ sung đang uống.
-
Thuốc điều trị tăng huyết áp: Huyết áp của bạn thường cao hơn vào buổi sáng. Uống thuốc vào thời điểm này sẽ giúp ổn định huyết áp cho người bệnh.
-
Thuốc điều trị bệnh lý tuyến giáp: Thuốc điều trị bệnh lý tuyến giáp hoạt động tốt nhất khi uống lúc bụng đói. Nếu bạn đang sử dụng các loại thuốc khác, ngay cả các sản phẩm không có kê toa bác sĩ như vitamin tổng hợp, nên tham khảo ý kiến dược sĩ để được tham khảo thêm.
-
Chứng trào ngược axit và bị ợ nóng: Để đạt hiệu quả điều trị trào ngược axit và ợ nóng, bạn nên uống thuốc trước khi ăn.
-
Thuốc điều trị loãng xương: Phần lớn các loại thuốc trị loãng xương được sử dụng liều đầu tiên vào buổi sáng khi bụng đói, có thể uống hàng tuần hoặc hàng tháng. Một số loại thuốc điều trị loãng xương được sử dụng hàng ngày trước khi đi ngủ, nhưng không được bác sĩ kê toa thường xuyên như uống lúc buổi sáng.
Thuốc dùng sau khi ăn sáng
-
Vitamin tổng hợp: Sau khi ăn sáng, bạn có thể uống vitamin tổng hợp. Hàm lượng chất béo trong bữa ăn sẽ giúp các vitamin tan ra và được hấp thu. Vitamin tổng hợp cũng có thể cung cấp nguồn sinh lực, vì vậy, hãy dùng nó để khởi đầu ngày mới.
Nếu bạn đang sử dụng cùng lúc các chất bổ sung sắt, calcium, thuốc điều trị bệnh lý tuyến giáp hoặc kháng sinh, có thể diễn ra một cuộc chiến để được hấp thu trong hệ thống tiêu hóa. Dược sĩ có thể đề nghị chuyển vitamin tổng hợp sang sau bữa ăn trưa và tách biệt thuốc buổi sáng để giúp cơ thể dễ dàng chuyển hóa từng loại thuốc bổ này.
-
Thuốc thông mũi và chống dị ứng: Nghẹt mũi và các triệu chứng dị ứng phổ biến như bị ngứa mắt thường xảy ra tồi tệ hơn vào buổi sáng. Uống thuốc này sau khi ăn sáng sẽ giúp làm sạch xoang, vì vậy, bạn sẽ cảm thấy bớt cảm giác khó chịu trong ngày. Bạn nên tránh dùng các loại thuốc này vào buổi chiều hoặc tối, vì sẽ làm cho bạn tỉnh táo, trằn trọc và khó ngủ.
-
Probiotics: Bạn hãy uống men vi sinh sau khi ăn. Thức ăn trong bao tử của bạn sẽ giúp cho men tiêu hóa phát huy tác dụng tốt. Nếu bạn uống men vi sinh lúc bụng đói, môi trường axit có thể đe dọa sự sống của chúng.
-
Thuốc điều trị viêm khớp: Dùng thuốc điều trị viêm khớp trước hoặc sau khi ăn sáng sẽ giúp kiểm soát triệu chứng trong ngày. Nhiều toa thuốc điều trị viêm khớp có liều thứ 2 được uống sau bữa ăn tối để bảo đảm người bệnh thức dậy sẽ giảm bị cứng khớp và tăng cường khả năng vận động.
-
Thuốc lợi tiểu: Uống thuốc lợi tiểu vào buổi sáng cho phép cơ thể bạn loại bỏ lượng nước dư thừa vào ban ngày. Chúng ta nên dùng thuốc lợi tiểu vào buổi sáng để tránh giấc ngủ ban đêm bị gián đoạn do tác dụng phụ.
Thuốc nên dùng sau bữa ăn tối
Gan chuyển hóa phần lớn cholesterol trong lúc ngủ vào ban đêm. Vì vậy, uống thuốc điều trị tăng cholesterol máu sau bữa tối sẽ giúp duy trì chỉ số chất này ở mức ổn định.
Thuốc nên dùng trước khi đi ngủ. Để đạt hiệu quả tốt nhất, bạn nên uống thuốc ngủ ngay trước khi đi lên giường.
- Trước khi bắt đầu dùng kháng sinh theo toa, bạn hãy trao đổi kỹ với dược sĩ để tránh tác dụng phụ khó chịu hoặc nguy cơ sẽ giảm hiệu quả của thuốc. Mỗi loại kháng sinh có hướng dẫn riêng về liều lượng, tương tác với thực phẩm và các loại thuốc khác.
- Khi uống thuốc, chúng ta không nên tự ý ăn quả bưởi hoặc nước ép từ loại quả này mà không nói chuyện trước với dược sĩ hoặc bác sĩ. Trái cây này có thể làm gia tăng tác dụng phụ của một số loại thuốc như tim mạch.
- Ngoài ra, có nhiều loại thuốc cần được chia ra uống nhiều lần trong ngày. Khi dùng bất cứ thuốc có hoặc không có kê toa bác sĩ, bạn cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng, hỏi ý kiến dược sĩ, bác sĩ của bạn.
**
Cô Lisa Roth Collins là một chuyên gia dinh dưỡng toàn diện kiêm giám đốc tiếp thị tại NaturalSavvy.com, nơi đầu tiên phát hành bài viết này.