Với việc lựa chọn Thượng nghị sĩ Marco Rubio và Dân biểu Mike Waltz vào nội các, Tổng thống đắc cử Donald Trump cho thấy ông đang tập hợp một đội tuyển với lập trường cứng rắn đối với Trung Quốc.
Thượng nghị sĩ Marco Rubio, 53 tuổi, là một người Mỹ gốc Cuba sinh ra ở Miami và vẫn gọi thành phố này là nhà của ḿnh.
Với tư cách là phó chủ tịch Ủy ban T́nh báo Thượng viện và là thành viên của Ủy ban Quan hệ Đối ngoại, ông Rubio đă được biết đến qua những thảo luận của ông về các mối đe dọa kinh tế và quân sự từ nước ngoài, đặc biệt là Trung Quốc. Ông cảnh báo rằng Trung Quốc, Iran, Triều Tiên và Nga đang ngày càng hợp tác chống lại Mỹ.
Năm 2020, ông Rubio đă bị Bắc Kinh trừng phạt. Ông đă bị đưa vào danh sách đen hai lần – lần đầu tiên để trả đũa các biện pháp của Hoa Kỳ chống lại các quan chức cấp cao của Trung Quốc về việc giam giữ và ngược đăi hàng loạt người dân tộc Duy Ngô Nhĩ, và lần thứ hai sau khi ông Robio ủng hộ các biện pháp trừng phạt của Hoa Kỳ đối với các quan chức Trung Quốc v́ phản ứng của họ trước các cuộc biểu t́nh ở Hồng Kông.
Nhưng hành động trừng phạt của Trung Quốc không ngăn được ông Rubio tiếp tục lên tiếng. Tại cuộc nói chuyện năm 2022 với The Heritage Foundation, ông cho biết các thành viên của đảng cộng sản Trung Quốc, trong nhiều thập niên, đă “che giấu tham vọng thực sự của ḿnh là tái lập trật tự toàn cầu và trở thành quốc gia hùng mạnh nhất thế giới. Nhưng họ không che giấu điều đó nữa”.
Gần đây, vào ngày 26 tháng 9 năm 2024, ông Rubio đă cùng hai Thượng nghị sĩ Cộng Ḥa Tom Cotton và Josh Hawley tŕnh lên Thượng viện Hoa Kỳ một dự luật nhằm chấm dứt Quy chế thương mại b́nh thường vĩnh viễn (PNTR) của Trung Quốc. Với việc Đảng Cộng ḥa giành quyền kiểm soát Nhà Trắng, Thượng viện và nắm đa số tại Hạ viện, trong thời gian tối thiểu là hai năm tới đây, việc hủy bỏ Quy chế PNTR của Trung Quốc đă từng được coi là chuyện xa vời, giờ đây lại trở thành hiện thực.
Câu hỏi bây giờ là liệu Trung Quốc có dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với ông Rubio hay không, trước viễn ảnh đưa đến việc một Ngoại trưởng Mỹ bị cấm đến Trung Quốc và mối quan hệ ngoại giao giữa Washington và Bắc Kinh sẽ bị ảnh hưởng?
Một câu hỏi khác là việc lựa chọn ông Rubio có ư nghĩa ǵ đối với Đài Loan?
Ông Rubio từ lâu đă ủng hộ nền độc lập của Đài Loan - một lập trường vượt xa cách tiếp cận "Một Trung Quốc" lâu đời của các chính phủ trước đây - và đưa ra luật nhằm tăng cường quan hệ Mỹ và Đài Loan, cũng như tăng cường viện trợ và hỗ trợ quân sự cho Đài Bắc trong nỗ lực ngăn chặn một cuộc xâm lược hoặc phong tỏa tiềm tàng của Trung Quốc.
Chưa hết, trước khi ông Rubio được chọn làm Ngoại trưởng, ông Trump hôm thứ Ba đă công bố Dân biểu Mike Waltz được chọn làm Cố vấn An ninh Quốc gia.
Tờ Taiwan News của Đài Loan đă nhanh chóng đưa tin ông Trump "chọn Mike Waltz thân Đài Loan làm cố vấn an ninh quốc gia", và nói rằng ông Waltz là "nghị sĩ năm ngoái ủng hộ việc trang bị vũ khí cho Đài Loan".
Ông Mike Waltz, 50 tuổi, là một nhà lập pháp Mỹ đă từng kêu gọi tẩy chay Thế vận hội mùa đông Bắc Kinh 2022 và nhiều lần chỉ trích Trung Quốc về các vấn đề như Covid-19, Tân Cương và Hồng Kông.
Chỉ vài ngày trước cuộc bầu cử Hoa Kỳ, ông Waltz là đồng tác giả một bài báo với cựu chiến lược gia Lầu Năm Góc Matthew Kroenig, đăng trên tờ The Economist. Họ lập luận rằng tổng thống tiếp theo của Mỹ nên nhanh chóng giải quyết các cuộc xung đột ở Ukraine và Trung Đông, đồng thời hướng sự tập trung chiến lược đến một vấn đề cấp bách hơn - đó là “chống lại mối đe dọa lớn hơn từ đảng cộng sản Trung Quốc”.
Tập có lẽ đang đau đầu...!
Người Đà Lạt Xưa
November 14, 2024.