Ukraine bắt nhiều quan chức chống tham nhũng nghi làm gián điệp cho Nga

Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) ngày 22/7 đã bắt giữ một số quan chức thuộc Cục Chống tham nhũng Quốc gia Ukraine (NABU) và tiến hành hàng chục cuộc khám xét, trong một chiến dịch trấn áp mà phía NABU cho rằng đã đi quá xa, khiến cơ quan này gần như bị tê liệt hoàn toàn.
SBU cho biết một quan chức NABU bị bắt vì bị tình nghi làm gián điệp cho Nga, trong khi một người khác bị cáo buộc có quan hệ làm ăn với Moscow. Cơ quan này cũng nói rằng một số nhân viên khác của NABU có liên hệ với một đảng chính trị bị cấm hoạt động, từng do một chính trị gia Ukraine đang lẩn trốn lãnh đạo.

Tuy nhiên, NABU - cơ quan từng gây khó chịu cho nhiều quan chức cấp cao với các cáo buộc tham nhũng khẳng định chiến dịch này đã vượt ra ngoài phạm vi an ninh quốc gia, bao gồm cả những cáo buộc không liên quan như các vụ tai nạn giao thông từ nhiều năm trước.NABU tiết lộ, các cơ quan thực thi pháp luật và an ninh Ukraine đã thực hiện ít nhất 70 cuộc khám xét liên quan đến 15 nhân viên của họ mà không có sự phê chuẩn của tòa án.

“Trong phần lớn các trường hợp, lý do khám xét liên quan đến các vụ tai nạn giao thông do cá nhân gây ra", tuyên bố của NABU cho biết, dù cũng thừa nhận một số vụ có liên hệ với Nga. NABU khẳng định dù nguy cơ bị Nga thâm nhập “vẫn là một vấn đề cần lưu ý” nhưng điều đó không thể trở thành lý do để “làm tê liệt toàn bộ hoạt động của cơ quan”.

Những người vận động chống tham nhũng đã đặc biệt lo ngại kể từ khi nhà hoạt động chống tham nhũng Vitaliy Shabunin bị khởi tố hồi đầu tháng với cáo buộc gian lận và trốn nghĩa vụ quân sự. Ông Shabunin và các đồng minh của ông cho rằng đây là hành động trả đũa mang động cơ chính trị từ phía Văn phòng Tổng thống Volodymyr Zelensky sau các vụ điều tra tham nhũng. Hôm 21/7, ông cũng lên án các cuộc khám xét nhằm vào nhân viên NABU. Phía Văn phòng Tổng thống Zelensky phủ nhận việc các vụ truy tố tại Ukraine mang tính chính trị.

Trong khi đó, SBU cho biết họ đã bắt giữ một nội gián làm việc cho tình báo Nga bên trong NABU và người này đã chuyển thông tin cho đầu mối liên lạc ít nhất 60 lần. Ngoài ra, một điều tra viên cấp cao của NABU bị bắt vì bị nghi làm trung gian cho cha mình trong việc bán cây gai dầu công nghiệp cho Nga.

Một tuyên bố khác từ SBU thông báo, một số lãnh đạo của NABU có liên hệ với Nghị sĩ Fedir Khrystenko, người được cho là đã rời Ukraine sau khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt vào năm 2022.

Trong một diễn biến liên quan, Cục Điều tra Nhà nước Ukraine cho biết đã gửi thông báo tình nghi tới 3 nhân viên NABU vì liên quan đến các vụ tai nạn giao thông gây thương tích. NABU cho biết những vụ việc này đã xảy ra từ 2 đến 4 năm trước.

Tổ chức Minh Bạch Quốc tế nhấn mạnh rằng việc tiến hành các cuộc khám xét mà không có lệnh tòa “cho thấy mức độ áp lực lớn mà SBU và Văn phòng Tổng công tố đang gây ra đối với các cơ quan thực thi chống tham nhũng”. Tổ chức này kêu gọi Tổng thống Zelensky đảm bảo tính độc lập của các cơ quan chống tham nhũng tại Ukraine.