Không thể kiên nhẫn với con đường ngoại giao và luật pháp quốc tế. Tổng thống Obama đă quyết định đưa tàu tuần tra khu vực 12 hải lư quanh đảo nhân tạo trái phép của Trung Quốc ở biển Đông. Thực ra điều này ông Obama đă rung chuông với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh trong chuyến thăm Mỹ. Hành động phớt lờ của ông Tập đă làm nước Mỹ phải ra tay.
Giới chức cấp cao của chính phủ Mỹ nói rằng Tổng thống Barack Obama vốn chưa mặn mà với kế hoạch tuần tra đảo nhân tạo trái phép của Trung Quốc ở biển Đông nhưng bước ngoặt đă diễn ra ngay trong bữa tối thân mật với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh tại Nhà Trắng hôm 24-9.
Bữa tối thân mật tại Nhà Trắng hôm 24-9 là bước ngoặt lớn về vấn đề biển Đông. Ảnh: Xinhua
Bữa tối này diễn ra một ngày trước khi nhà lănh đạo Trung Quốc được đón tiếp trong lễ quốc yến chính thức trong chuyến công du đầu tiên của ông tới Mỹ hồi cuối tháng 9 vừa qua. Tuy nhiên, quyết sách quan trọng về biển Đông đă được ông chủ Nhà Trắng đưa ra ngay sau bữa tối này. Chỉ có hai nhà lănh đạo hai nền kinh tế lớn nhất thế giới và một số cố vấn tham dự.
Không khó đoán là vấn đề bồi lấn và xây dựng trái phép của Trung Quốc ở biển Đông là chủ đề chính mà Tổng thống Mỹ muốn thảo luận trong bữa tối này. Việc Bắc Kinh xây đảo nhân tạo phi pháp từ lâu đă vấn đề gây tranh căi chưa có điểm dừng, song câu chuyện c̣n căng thẳng leo thang khi Bắc Kinh có bắt đầu quân sự hóa một số đảo này. Theo báo Nikkei của Nhật Bản, trong suốt bữa tối, Tổng thống Obama đă đi sâu vào vấn đề này và hối thúc ông Tập chấm dứt các hoạt động quân sự hoá các đảo nói trên. Tuy nhiên, theo các nguồn tin chính phủ Mỹ, chủ tịch Trung Quốc coi như không nghe thấy.
Kết quả là ngay sau bữa tối, Tổng thống Obama không c̣n chần chừ ǵ nữa, ông yêu cầu trợ lư thân cận liên lạc với đô đốc Harry Harris, tư lệnh bộ chỉ huy Thái B́nh Dương. Ngay lúc đó, ông chủ Nhà Trắng đă cho phép hải quân tiến hành đưa tàu vào áp sát các đảo nhân tạo ở biển Đông.
Với động thái áp sát khu vực 12 hải lư quanh đảo nhân tạo phi pháp của Trung Quốc tại biển Đông, Washington muốn gởi thông điệp rơ ràng tới Bắc Kinh và các nước láng giềng tại biển Đông rằng Mỹ không thừa nhận chủ quyền Trung Quốc ở khu vực này.
Theo cáo quan chức quân sự hàng đầu của Mỹ th́ kế hoạch tuần tra vùng 12 hải lư quanh đảo nhân tạo trái phép của Trung Quốc ở biển Đông đă sẵn sàng từ tháng 6. Giới quân sự Mỹ lúc bấy giờ muốn hành động ngay nhưng Tổng thống Obama chưa cho phép. Ông chủ Nhà Trắng kỳ vọng vào cuộc gặp mặt đối mặt với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh có thể giúp hải quân Mỹ không phải đi nước cờ như vậy.
Tuy nhiên, theo nhận định của chiến lược gia quân sự nổi tiếng của Mỹ Edward Luttwak, Tổng thống Obama đă nhận ra rằng thiện chí của Washington không nhận được sự hợp tác của Bắc Kinh. Và sứ mệnh tàu Mỹ tuần tra biển Đông này là bước ngoặt lớn trong thay đổi chính sách của Mỹ đối với Trung Quốc.
VietBF © sưu tập