Làn sóng tị nạn tràn ngập châu âu trong thời gian qua làm tất cả nghĩ châu âu sẽ nhận hết những người tị nạn.Nhưng Trung Âu không hề thích dân tị nạn và không đồng ư để tiếp nhận tị nạn. Với những lư do lo sợ bất ổn về an ninh và nhiều vấn đề khác có thể xảy ra khi dân tị nạn tràn vào châu âu ngày một đông. Châu âu sẽ có cuộc họp vào tuần tới để bàn về người tị nạn sẽ được đưa đến những đâu.
Trung Âu đă thẳng thừng phản đối đề xuất, mặc dù Cộng ḥa Séc cho biết nước này có thể tiếp nhận hơn con số đề ra ban đầu là 1.500 di dân nếu hệ thống phân bổ vẫn mang tính tự nguyện.
Ngày 14/8, vào khoảng 8h sáng, một phụ nữ Séc trẻ cầm điện thoại gọi cho cảnh sát. Trong tâm trạng hoảng loạn, bà báo tin vừa nh́n thấy một người đàn ông da màu, mặc quần áo đen và khoác trên vai một thứ giống như súng trường bắn tỉa.
Cảnh sát ở thị trấn nhỏ Domazlice gần biên giới Đức vội vă tới nơi. Họ nhanh chóng bắt được một người đàn ông. Nhưng anh ta không phải một thành viên Nhà nước Hồi giáo (IS) hay một tổ chức khủng bố nào, mà chỉ là một thợ cạo ống khói người đầy bụi bẩn đang mang theo đồ nghề.
Đất nước này - và phần lớn khu vực - đang phổ biến tâm lư bài người tị nạn. Người thợ cạo ống khói ở Domazlice đơn giản chỉ là nạn nhân mới nhất của tâm lư này.
Trong một vụ khác, cảnh sát ở thị trấn Mlada Boleslav đă được yêu cầu điều tra thông tin về những người tị nạn da màu đang ẩn trốn trong trung tâm thành phố. Hóa ra họ là cầu thủ của câu lạc bộ bóng đá đầu tiên của địa phương, người gốc Pháp, Senegal và đảo Guadeloupe của Pháp.
Lo lắng cho xă hội
Không phải không có người ngoại quốc nào ở CH Séc. Theo Bộ Nội vụ nước này, có tổng cộng 458.000 công dân nước ngoài đang sinh sống hợp pháp tại đây, trong tổng số dân 10,5 triệu người - chưa tính những người đă trở thành công dân Séc.
Nhưng ngoại trừ cộng đồng Việt khá đông và hội nhập tốt th́ đa số người nước ngoài ở Séc là người da trắng. Nhiều người thuộc tộc Slav. Hầu hết theo đạo Thiên chúa, nhưng Cộng ḥa Séc được xem là một trong những nước ít mộ đạo nhất trên thế giới. Cộng đồng Hồi giáo rất nhỏ; chưa đầy 20.000, theo khảo sát mới nhất năm 2010.
Cũng giống nhiều nước láng giềng, CH Séc đơn giản là không muốn tiếp nhận kiểu di cư từ châu Phi và châu Á mà vốn đă làm biến đổi nhiều xă hội phương Tây.
"Có một nỗi sợ chung trong khu vực về sự biến đổi xă hội như nhiều lănh đạo chính trị vẫn thường lên tiếng", BBC dẫn lời Milan Nic, giám đốc Viện Chính sách Trung Âu, một nhóm cố vấn có trụ sở ở Bratislava. "Xă hội ở các nước chúng tôi vẫn chưa đa dạng và cởi mở lắm. Một số nước Trung Âu như Slovakia đă có 400 năm di cư nhưng mới chỉ vài năm nhập cư. Cuộc khủng hoảng này xuất hiện quá nhanh để mà có thể tiếp nhận'.
V́ vậy, khi các nhà lănh đạo ở Trung Âu nói những điều bị các đồng nghiệp của họ ở phía Tây lên án th́ họ thực sự biết rằng nó sẽ có lợi ở trong nước".
"Sóng thần"
Mới đây, Thủ tướng Slovakia Robert Fico đă nói thẳng thừng rằng châu Âu đang gặp nguy hiểm từ một "cuộc tấn công dữ dội" của những người di cư. Nếu đất nước ông chấp nhận chỉ tiêu bắt buộc theo hệ thống phân bổ của EU th́ "một ngày chúng ta sẽ thức dậy và có 100.000 người từ thế giới Ảrập, và đó là một vấn đề mà tôi không thích Slovakia gặp phải".
Đến nay, Slovakia đă đề nghị nhận 200 di dân. Nhưng nước này chỉ muốn nhận người Thiên chúa giáo.
Tổng thống CH Séc Milos Zeman cũng đưa ra b́nh luận tương tự. Hai năm trước khi được bầu, ông từng miêu tả người Hồi giáo là "kẻ thù của nền văn minh châu Âu - Đại Tây Dương". Giờ đây, Zeman lại nói về một "cơn sóng thần" di dân sẵn sàng nhấn ch́m châu Âu. Ông chủ trương một sự pḥng thủ mạnh mẽ hơn nữa ở các biên giới bên ngoài của châu lục - một quan điểm được chia sẻ bởi cả Warsaw, Bratislava và Budapest.
Chức Tổng thống ở CH Séc chỉ mang tính nghi thức nhưng chính phủ nước này cũng rất cứng rắn về hạn ngạch người nhập cư. Séc phản đối dựa trên 3 lư do chính thường xuyên được nhắc đến trên toàn khu vực:
- Các chỉ tiêu bắt buộc sẽ tước đi của các nước chủ quyền quyết định các chính sách tị nạn riêng.
- Chúng sẽ khuyến khích thêm nhiều di dân nữa kéo đến.
- Quan trọng nhất, các chỉ tiêu sẽ không mang lại hiệu quả, bởi v́ người tị nạn sẽ không ở đây.
"Những người này họ muốn tới Đức. Cơ chế nào sẽ được áp dụng để giữ họ ở đây, tại CH Séc này?", Bộ trưởng Nội vụ Séc đặt câu hỏi.
Đây có lẽ không phải là những lập luận vô lư. Đến nay, quan điểm của các nhà chức trách Trung Âu là các đồng nghiệp ở phía tây châu lục không muốn lắng nghe họ.