Đă có trường hợp bệnh nhân tên Hoa ở Hà Nội nghe tin sừng tê giác chữa bách bệnh nên mua về mài uống, kết quả phải vào viện v́ nhiễm độc gan...
Từ năm 2013 đến nay, các tổ chức quốc tế, đặc biệt là Cites Việt Nam, đă tổ chức nhiều hoạt động truyên truyền, giúp cộng đồng hiểu rơ phải - trái về vấn đề tiêu thụ sừng tê giác.
Những kẻ săn bắn, buôn bán trộm sẽ không c̣n đất sống một khi người dân - đối tượng đang bệnh nan y và giới nhà giàu - không bị cuốn theo những lời hoa mỹ về khả năng sừng tê giác chữa bách bệnh.
Chỉ riêng năm 2013, Chi cục Hải quan sân bay Tân Sơn Nhất đă phát hiện 4 vụ vận chuyển sừng tê giác.
Một người phụ nữ Việt Nam dùng miếng sừng tê giác mài vào bát đựng ít nước và tin rằng bột sừng chữa được sỏi thận - Ảnh từ National Geographic
Ngày 6.1.2013, cơ quan hữu quan bắt đối tượng Hà Thân Chỉnh, quốc tịch Việt Nam mang theo 9 sừng tê giác không khai báo, trọng lượng 16,26kg. Ngày 4.5.2013 bắt một đối tượng đem 2 khúc sừng tê giác trọng lượng 7,28kg. Ngày 20.5.2013 bắt tiếp đối tượng Đinh Văn Sơn quốc tịch Việt Nam nhập cảnh đem trái phép 6 khúc sừng nặng 5,07kg. Ngày 10.6.2013 bắt Tạ Đ́nh Tiến quốc tịch Việt Nam đem 10 khúc sừng tê giác trọng lượng 6,89 kg.
Sau hàng loạt vụ bắt giữ, t́nh h́nh buôn bán có giảm. Năm 2014, tính đến nay mới phát hiện một vụ vào ngày 1.8.2014, phát hiện 5 khúc sừng tê giác trọng lượng 13,2 kg của đối tượng Ṿng Cóng Lần.
Kiến thức Đông Y bị mai một
Theo giáo sư Nguyễn Lân Dũng, việc tiêu thụ sừng tê giác ồ ạt ở Việt Nam phải có căn nguyên và cơ sở của nó.
Ông đặt ra câu hỏi: “Những lời đồn đại về sừng tê giác như chữa được ung thư, giải rượu… chỉ mới xuất hiện chưa tới 10 năm gần đây. Tại sao lại như vậy? Phải chăng v́ một số đại gia giàu lên bất thường hoặc v́ số bệnh nhân ung thư đang tăng nhanh” (tài liệu truyền thông từ Cites).
Sự phát triển kinh tế không cân xứng với sự phát triển của nền tảng tri thức, nhận thức đă dẫn tới việc tiêu tiền vô tội vạ và giới giàu có trở thành mảnh đất màu mỡ cho những tṛ hưởng lạc cũng như những ám ảnh về cái chết, về sự trường sinh bất lăo ngự trị.
Sừng tê giác được tô vẽ lên để đáp ứng những nhu cầu đó: Trường sinh (chống ung thư), hưởng lạc (cường dương). Bởi vậy mà nó dĩ nhiên thành thứ quư hơn vàng.
Sự bùng nổ dùng sừng tê giác cũng cho thấy kiến thức về Đông y trong xă hội Việt Nam mai một nhiều. Người ta sử dụng dược liệu mà hầu như không có kiến thức ǵ về chúng.
Một lương y ở B́nh Định, sở hữu một kho sách cổ nói: “Những công dụng của sừng tê giác như sách vở ghi chép, không thực sự đặc biệt, đồng thời ta có thể thay bằng các loại dược liệu khác vừa dễ kiếm vừa rẻ tiền mà công dụng không hề thua kém”.
Vị lương y này c̣n nói: “Trong nghề y, đoạt tính mạng của loài khác để mưu cầu tính mạng của ḿnh được dài lâu là việc tối kỵ và ít công hiệu, cho nên truyền thống dùng thuốc Nam ta ngàn năm qua là chỉ dùng thảo dược để cứu người”.
“Trạng chết, chúa cũng băng hà”
Không có sự ngộ nhận nào là không phải trả giá, với những người thích dùng sừng tê giác cũng vậy.
Qua t́m hiểu, chúng tôi được biết câu chuyện một đại gia đă yêu quư con chó cưng của ḿnh đến mức mua sừng tê giác để mài cho chó uống khi nó bị liệt. Kết quả con chó uống sừng tê xong bị sùi bọt mép mà chết.
Nhiều người khuyên anh này không nên dùng sừng tê giác nữa v́ loài tê giác rất “linh” có thể báo oán. Hẳn người ta chỉ thương loài tê giác mà nói với anh ta như vậy thôi. Gia đ́nh có người bị bệnh đau đầu, anh ta tiếp tục mài sừng tê cho uống, người nhà cũng sùi bọt mép mà chết.
Theo giáo sư Nguyễn Lân Dũng: “Có nhiều nghiên cứu nhưng chưa từng t́m ra được tác dụng chữa hay pḥng ngừa ung thư của sừng tê giác. Trong khi đó rất nhiều trường hợp dùng sừng tê giác để chữa ung thư nhưng vẫn tử vong nhanh chóng”.
Giáo sư cũng cho biết sừng tê không làm cường dương mà ngược lại: “Dùng nhiều tê giác lạnh có thể gây mất năng lượng tự nhiên, mất hỏa tự nhiên trong người, gây liệt dương”. Có trường hợp bệnh nhân tên Hoa ở Hà Nội nghe tin sừng tê giác có thể chữa bách bệnh nên mua về mài uống, kết quả phải vào viện nằm v́ nhiễm độc gan.
Cũng theo ông, ở Nam Phi đă bắt đầu tiêm chất độc vào sừng tê giác để ngăn ngừa người sử dụng, cụ thể là chất ectoparasitisides. Chất này không gây độc cho con tê giác nhưng lại khiến người dùng sừng tê giác bị co giật.
Nhiều người buôn sừng tê giác cũng là dân buôn đồ cổ, thường loan tin với nhau rằng sừng tê giác cũng “hại chủ” như đồ cổ, nghĩa là nếu sưu tầm giới thiệu và lưu trữ bảo tồn th́ đem lại phúc đức, c̣n buôn bán làm giàu sẽ khiến người ta tiêu tán.
Một người buôn sừng tê giác ở Tây Bắc đă bị sạt nghiệp v́ mua phải sừng giả, đem sừng đến giữa cầu để bán, bị cướp mất v́ cho là sừng giả, lại bị đập đầu vào cột nhà sàn, trở thành người tàn phế.
Đấy là những câu chuyện mà người ta nói với nhau về tác hại của việc buôn sừng loại thú quư, được thư tịch cổ xem là chúa tể của mọi loài mà vua chúa xưa, thậm chí chỉ dám nuôi để chiêm bái.
Theo Tiền Phong