Vì sao Trung Quốc dùng game luyện quân?

Đảng Cộng sản và quân đội Trung Quốc với hơn hai triệu quân tưởng như không thích chơi trò chơi điện tử (video games).

Những hộp điều khiển trò chơi điện tử tại gia, vốn hút khách những năm 1990, đã chính thức bị cấm vào năm 2000 vì người ta lo sợ chúng làm hư giới trẻ Trung Quốc.

Đó là một dạng chủ nghĩa cộng sản theo kiểu Quốc vương Knud, vị vua vào thế kỷ 10 trị vị cả Anh, Đan Mạch, Na Uy và một phần Thụy Điển, người tự tin tới mức nghĩ rằng ông có thể ra lệnh chặn cả thủy triều.

Video game Glorious Mission được tải về hơn một triệu lần.

Với Trung Quốc, đây là nỗ lực nhằm ngăn ngọn triều dâng của chủ nghĩa tư bản và các sản phẩm văn hóa phương Tây du nhập vào nước này.
Tất nhiên, cuối cùng họ đã không thành công và những lời cảnh báo chói tai về "nghiện trò chơi điện tử" đã bị át đi bởi chính nhu cầu của người tiêu dùng.
Các hộp điều khiển trò chơi điện tử vẫn được bán trên thị trường không chính thức và ngành công nghiệp video game chỉ đơn giản là chuyển sang trực tuyến.
Ngày nay nó là một ngành công nghệ trị giá hơn 50 tỷ nhân dân tệ một năm (tương đương 7,9 tỷ USD) và Đảng Cộng sản và quân đội nước này nay đang tham gia say mê.
Kể từ khi được công khai ra mắt cách đây vài tháng, Glorious Mission, một video game được quân đội thiết kế mà ban đầu là để cho binh lính của họ sử dụng, đã được tải về tới hơn một triệu lần.
Nó có vẻ chỉ giống như một trò chơi bắn giết đẫm máu nhưng trên thực tế là một công cụ tuyên truyền mới nhất của Trung Quốc.

Những giấc mơ quân sự

Video game này được thiết kế như một trợ giúp trong việc đào tạo binh lính Trung Quốc và truyền hình nhà nước đã chiếu hình ảnh rất nhiều binh lính trong quân đội vui vẻ chơi game, điều khiển quân binh ảo thuộc Quân đội Giải phóng Nhân dân trong các tình huống chiến trận khác nhau.
Điều thú vị là kẻ thù ảo mà họ đang chiến đấu chống lại xuất hiện lúc này lúc khác đều có ít nhất một nét gì đó giống Hoa Kỳ và các đồng minh của Hoa Kỳ, khiến nảy sinh câu hỏi về chuyện vậy cụ thể thì binh lính đang luyện tập chính xác là để chuẩn bị cho những tình huống nào trong thực tế.
Nhưng bất kể ảnh hưởng tới binh lính là gì thì việc quyết định để công chúng rộng rãi có thể chơi trò chơi này đã được đưa ra nhằm làm cho người dân thấm nhuần các giá trị yêu nước, một "giá trị cốt lõi" của quân đội, theo nguồn tin từ chính quân đội.
Gu Kai, phó chủ tịch công ty phát triển phần mềm đứng đằng sau trò chơi này, công ty Giant Network Technology, nói ông tin rằng trò chơi điện tử này sẽ giúp trong việc tuyển mộ thêm quân nhân mới.
"Tôi hy vọng rằng ai đó chơi trò chơi điện tử này và sẽ thực hiện được ước mơ của họ", ông nói.
"Hầu hết các chàng trai trẻ, từ đáy lòng mình, đều muốn là một người lính. Họ thích chiến đấu, họ muốn chiến thắng, và nếu trò video game này có thể biến giấc mơ đó trở thành hiện thực thì tôi cũng chẳng ngạc nhiên."
Việc tuyên truyền dường như ở chỗ này chỗ khác đôi khi không lấy gì làm tinh tế cho lắm. Một trong các giai đoạn của trò chơi này đã tái tạo lại "bầu không khí rực lửa ở trong trại", theo một bản tin cho biết.

Cuộc chiến về ý tưởng

Tại một quán internet cà phê ở Thượng Hải, hầu như mọi chiếc máy tính trong số khoảng 100 chiếc tại đây đều có một người nào đó đang căng thẳng chiến đấu trực tuyến với nhiều loại kẻ thù khác nhau từ yêu tinh, người ngoài hành tinh hay con người.
Một thanh niên cho biết anh tới đây 10 giờ mỗi tuần, và anh đồng ý rằng các trò chơi trực tuyến có thể là một công cụ mạnh mẽ tác động đến suy nghĩ và ý tưởng con người.
"Có thể như vậy đó", anh nói. "Hầu hết những người chơi game ở đây là giới trẻ. Một video game quân sự có thể làm cho bạn cảm thấy quen thuộc với và rồi từ đó phát triển sự đồng cảm với quân đội."
Glorious Mission, khi đó, là một sự trở cờ rất nhanh của quân đội Trung Quốc và cũng là một dấu hiệu rằng Trung Quốc không chỉ kiểm duyệt internet, cấm các thuật ngữ trên công cụ tìm kiếm và xóa các bài viết, một việc họ làm rất thường xuyên, mà nay còn tìm cách cầm cương sức mạnh của nó.
Đất nước này đã có cả một đội quân các blogger của Đảng Cộng sản đăng các ý kiến hỗ trợ cho chính phủ.
Ngành video game dường như đã được cải tạo chỉ đơn giản là một loại vũ khí mới nhất.
Năm nay, tin tức trên phương tiện truyền thông nhà nước gợi ý rằng giới chức trách có thể sẽ chính thức từ bỏ hoàn toàn những cẩn trọng về đạo đức trong ngành công nghiệp video game, và lệnh cấm các hộp điều khiển trò chơi điện tử sẽ được xem xét lại.
Ông Gu Kai thuộc công ty Giant Network Technology nói với tôi rằng ông nghĩ là Trung Quốc nay đã thực sự vượt qua được lối suy nghĩ cũ.
"Tôi đã gặp một số các quan chức", ông nói. "Từ hàng năm nay họ đã không còn lo lắng về trò chơi điện tử nữa."
"Hầu hết trong số họ đang thúc đẩy nó như một ngành công nghiệp mới, đầy hy vọng và đang phát triển nhanh chóng. Ít nhất tại Thượng Hải này tất cả các quan chức đều rất cởi mở và ủng hộ."
Trung Quốc không phải là nước đầu tiên thiết kế một video game vì mục đích huấn luyện quân sự - Glorious Mission có một số điểm giống với một trò chơi được sản xuất từ cách đây 10 năm cho quân đội Mỹ và cũng được dùng để tuyển quân.
Nhưng mục tiêu tạo tác động đến suy nghĩ của công chúng và cố gắng suy tư của dân và nuôi dưỡng tình cảm dân tộc, bồi bổ lòng trung thành là một cuộc chiến lớn hơn với Trung Quốc.
Và trong thế giới ảo ở nước này, đây là một cuộc chiến có nhiều khả năng sẽ tăng độ nóng.


John Sudworth
BBC News, Thượng Hải