Gặp băo giữa trùng khơi, nguy cơ lật úp, con ông Tảo bất ngờ thấy một khối đen đang tựa lưng vào mạn tàu, lai dắt về nơi trú băo an toàn.
Từ đời cha, đời ḿnh đến đời con đều có duyên được cá voi cứu sống, ông Đặng Tảo (c̣n gọi là Đặng Châu sinh năm 1925, ngụ thôn Long Thạnh, xă Tam Tiến, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam) hơn 50 năm nay thờ phụng bộ xương cá trong nhà, mỗi năm lại làm lễ giỗ long trọng.
Ở tuổi 88, ông Tảo vẫn có thân h́nh khỏe mạnh, giọng nói sang sảng, là thành quả của một đời ngư dân lao động, hay như lời ông nói “món quà vô giá mà mẹ biển đă dành cho những người con của biển như tôi”.
Chuyện gần nhất của gia đ́nh liên quan đến loài cá khổng lồ là năm 2012, sau nhiều năm đi “bạn” (một h́nh thức làm thuê trên tàu người khác), để được chút vốn, con trai ông lăo “ra riêng” với một con tàu trị giá trên một tỷ đồng.
Chuyến “mở hàng”, anh dong tàu chạy ra ngư trường Trường Sa, bất ngờ gặp cơn băo Pakha ập đến khiến tàu đang trên đường vào trú tránh trở tay không kịp, có nguy cơ lật úp. Giữa sự sống và cái chết trong gang tấc, mọi người phát hiện một khối đen ś đang tựa lưng vào mạn tàu. Trấn tĩnh và theo linh tính mách bảo, mọi người nhanh chóng cho tàu “nương” vào đó, chạy đến nơi neo đậu, trú băo. Trở về đất liền, cả tàu làm lễ khấn vái tạ ơn.
Nơi chôn cất 8 con cá voi ở làng Long Thạnh.
Ông Tảo quả quyết “Ông” chứ c̣n ai nữa, linh thiêng lắm. Nhờ “Ông” phù hộ mà tàu mới b́nh yên vô sự trở về”. Sở dĩ ông lăo dám khẳng định như vậy, v́ bản thân ông đă hai lần được cá voi cứu. Cách đây khoảng 20 năm, thuyền đánh cá ở vùng biển Chu Lai, bỏ neo ở độ sâu 27 sải nước, đêm về khuya trời đột nhiên nổi gió chướng, con thuyền cḥng chành như chiếc lá giữa biển.
Trên thuyền lúc đó có 8 người thay phiên nhau điều khiển thuyền tránh gió, vừa khấn vái cá Ông. Ngay sau đó xuất hiện hai con cá lớn lặng lẽ tựa ḿnh vào hai bên hông con thuyền, lai dắt vào bờ, cập bến lúc trời vừa hửng sáng.
Năm năm sau, thuyền của ông Tảo được cá cứu một lần nữa. Hôm đó đánh cá đến 10h đêm, cá đă đầy khoang, ông Tảo quyết định quay vào bờ sớm hơn thường lệ để tranh thủ nghỉ ngơi cho chiều hôm sau đi chuyến kế tiếp. Con thuyền đang nhằm hướng bờ thẳng tiến, bất ngờ xuất hiện gió Tây Bắc thổi ngược lại, khả năng sẽ bị lật úp do chở nặng.
Như một định mệnh, lại cá Ông xuất hiện bơi trước mũi thuyền khoảng 30m, che chắn hướng gió cho mọi người vào bờ an toàn. Xác nhận sự việc này, đến nay c̣n hai lăo ngư Lê Văn Mai và Huỳnh Đăng (đều trên 80 tuổi, ngụ cùng thôn) là người cùng mắt thấy, tai nghe.
Ngày 23/11/1960, thuyền ông câu cá nhám ở khu vực Kỳ Hà (Núi Thành, Quảng Nam), biển lặng trời trong xanh, mới buông câu một lát đă bắt được hai con cá nhám nặng tới 3 tạ. Chuẩn bị quay về, bất ngờ chiếc thuyền câu khựng lại, lắc mạnh một bên. Định thần, ông nhận thấy một con cá nhám khổng lồ nặng đến nửa tấn lại mắc câu, đang cố vùng thoát thân.
Vật lộn hàng tiếng đồng hồ mới khuất phục được con cá “khủng” vào khoang chứa. Hôm sau vào bờ, bán cá cho thương lái, ông phát hiện một bộ xương cá đă rữa, tổng trọng lượng khoảng 10 kg bị ói ra từ miệng con cá nhám. Bộ xương được các vị bô lăo trong làng xác định là xương cá voi c̣n nhỏ, bị cá nhám khổng lồ ăn thịt. Hôm ấy, không ai bảo ai, ngư dân thôn Long Thạnh chung tay mua sắm lễ vật, áo giấy, kính cẩn đưa tang cá.
Riêng ông Tảo, sau khi làm lễ, ông xin làng đem bộ xương trên về nhà, lập am thờ cúng và bảo quản cẩn thận. Hàng năm sau lễ giỗ cá chung ở đ́nh làng vào ngày 10/9 âm lịch, ngày hôm sau đại gia đ́nh ông Tảo lại làm thêm lễ giỗ cá tại gia đ́nh ḿnh.
Ông nói: “Chính tôi đă phát hiện ra “Ông”, không lư ǵ lại không thờ cúng. Đối với dân đi biển, đây là cơ duyên trời định. Hiện tôi tuổi đă cao, không đi biển được nữa, bộ xương của Ngài tôi truyền lại cho con trai như báu vật gia truyền”.
Ban thờ cá voi trong nhà ông Tảo.
Nh́n bàn thờ gia tộc, ông Tảo kính cẩn cho biết thêm một thông tin khiến khách đến thăm thêm sửng sốt: “Ngày nhỏ nghe cha tôi kể lại nhiều lần đi biển cũng đă được cá Ông cứu sống, như vậy nhà tôi đến 3 đời mắc nợ biển cả”.
Lăo ngư dân lập am thờ trang trọng thờ phụng bộ xương cá. Khách nào đến nhà, muốn “mục sở thị”, chủ nhà lại thắp nén nhang, kính cẩn khấn vái trước am thờ: “Có người trên tỉnh về hỏi chuyện, “Ông” cho con xin được tŕnh bày” rồi gieo đồng tiền âm dương “xin kêu”.
Khi được chấp thuận, ông mới kéo cửa kính am, mang xuống chiếc hộp gỗ nhỏ bằng viên gạch ống, cẩn trọng mở từng tờ giấy điều đỏ. Bên trong, nắm xương cốt đă xỉn màu ch́. Khách xin được chụp h́nh lưu niệm, chủ nhà lại một lần nữa khấn vái. Khi xong xuôi, ông kính cẩn đặt báu vật lại chỗ cũ vẻ thành kính như lúc lấy xuống.
Trong tâm thức của ngư dân, cá voi luôn bảo vệ, nâng đỡ họ trước sóng gió đại dương. Hiện tại riêng xă Tam Tiến, dân làng chôn cất đến 8 cá voi và xây riêng một đ́nh thờ cá Ông, hàng năm linh đ́nh tổ chức lễ giỗ.
Khoa học cũng đưa ra cách giải thích riêng về hiện tượng cá voi cứu người. Theo đó, khi thời tiết xấu, biển động dữ dội, cá voi lặn sâu để được yên tĩnh, nhưng v́ cần phải hô hấp nên thỉnh thoảng lại phải trồi lên mặt nước. Nếu việc trồi lên lặn xuống kéo dài nhiều ngày đêm, cá sẽ kiệt sức, có thể mất mạng, khi đó thường trôi theo ḍng nước và được sóng đưa vào bờ.
Những con thuyền của ngư dân cũng có thể là một nơi giúp cá voi ẩn náu, xáp lại mạn thuyền, nương vào đó tránh băo và lựa theo sóng vào vùng biển lặng, hoặc vào bờ. Nói cách khác, thuyền bè và cá voi “hợp sức” với nhau trong mối quan hệ “hai bên cùng có lợi” để thoát nạn băo tố.
Theo
Pháp Luật Việt Nam