Tết đến, làm sao chu toàn chuyện lễ nghĩa với cha mẹ hai bên là vấn đề đau đầu của nhiều gia đ́nh, nhất là những gia đ́nh trẻ. Nhiều ứng xử mà “đôi trẻ” tưởng hợp lư đă khiến ngày tết mất vui.
Bên trọng bên khinh
Tết càng cận kề, chị Thu Hồng, 30 tuổi ở quận 1, TP.HCM thêm thở dài: “Tết đến phải lo đủ thứ. Vừa lo cho chồng, cho con, rồi phải lo sao cho đẹp ḷng cha mẹ hai bên”. Bởi, cũng v́ vô ư mà năm ngoái chị Hồng có một cái tết không vui v́ bị mẹ ruột… làm mặt lạnh. Số là mùng 3 tết, sẵn dịp đi chùa gần nhà sui gia, mẹ chị Hồng ghé vào thăm hỏi. Nghe bà sui khen con gái ḿnh mà bà… tủi thân. Th́ ra, năm nào con gái bà cũng may quần áo mới cho ba mẹ chồng, mua mai chưng tết, trang hoàng nhà cửa rồi lo cả mâm cúng tổ tiên. “Vậy mà nó chỉ mang về nhà cha mẹ ruột một giỏ bánh trái chưng bàn thờ ông bà là xong trách nhiệm. Đúng là nữ sanh ngoại tộc!”, bà thầm trách con. Biết mẹ giận, chị Hồng phân trần: “Th́ ba má cũng đă có anh chị Hai lo đâu thiếu thứ ǵ. Đâu cần con phải lo nữa”. Nguyên do chồng chị Hồng là con trai trưởng trong nhà, dưới c̣n hai cô em gái chưa chồng. Là dâu trưởng, chị Hồng phải phụ chồng quán xuyến, làm tṛn chữ hiếu với cha mẹ chồng. Chị nghĩ đơn giản, bên nhà chị th́ vợ anh Hai, chị dâu chị cũng phụ chăm lo cha mẹ chồng giống như chị. Vậy mới ra cớ sự!
Cũng v́ chuyện chăm lo cho “nhà anh” hay “nhà em” mà vợ chồng anh Thanh Dư thường xuyên hục hặc. Anh Dư, năm nay 34 tuổi, rất có hiếu với mẹ. Nhà ở quận 11, TP.HCM nhưng cuối tuần nào được nghỉ làm là anh lại t́m mua những thứ mẹ thích rồi phóng xe máy về Long An thăm mẹ. Giáp tết, dù nhà c̣n có em trai và em dâu, anh vẫn tranh thủ về nhà mẹ quét dọn nhà cửa, gói bánh tét, chọn mua bánh mứt đầy đủ. Trong những lần như thế, vợ anh chỉ góp mặt thăm hỏi cho đúng lễ. Sau nhiều lần như vậy, anh Dư trách vợ: “Chưa bao giờ anh thấy em mua thứ ǵ về tặng cho má vui”. Vợ anh đáp trả: “Th́ mọi chuyện đă có anh lo hết rồi, tui lo làm chi nữa. Với lại anh cũng đâu có chăm lo ǵ cho gia đ́nh bên tui”!
Cần hiểu được nhau
Bà Thuỷ đang ngồi tám chuyện với mấy bà hàng xóm ngoài sân, th́ con gái chở về lỉnh kỉnh đồ đạc. Bà Thuỷ khoe: “Con tui mua về chuẩn bị tết cho tui đó”. Vậy là, đề tài của mấy bà liền chuyển sang chuyện lo tết của con cái. Trong đó, có chuyện lo tết cho cha mẹ của Quốc Minh, con trai bà Út Phượng nhà kế bên. Sáng 30, vợ chồng anh Minh dẫn hai con sang chúc tết bà nội, bỏ bao ĺ x́ mừng mẹ 1 triệu đồng. Thắp nhang xong, cả nhà cùng ngồi ăn bữa cơm cuối năm. Sáng mùng 1, gia đ́nh nhỏ của anh khăn gói về nhà cha mẹ vợ ở Đồng Tháp ăn tết đến mùng 4. Vợ chồng anh cũng chuẩn bị 5 triệu đồng ĺ x́ cho cha mẹ vợ. Nghe tới đây, bà Thuỷ chỉ trích: “Con trai mà sáng mùng 1 không về thắp nhang cho ông bà tổ tiên. Lại c̣n ĺ x́ cha mẹ vợ nhiều hơn. Cái này chắc do vợ nó xúi”. Bà Phượng giải thích thay con: “Không phải đâu, phải hiểu mà thông cảm cho tụi nó”.
Cha mẹ vợ của anh Minh ở tận trong cồn, đất đai chỉ vừa đủ cất căn nhà để ở. Gần 70 tuổi mà ông bà vẫn phải đặt lờ bắt cá tự nuôi thân v́ các con ở gần đó đứa nào cũng nghèo. Hai vợ chồng anh Minh chỉ chờ dịp tết để dẫn con về thăm ông bà ngoại. C̣n mẹ anh đă có ba đứa em phụng dưỡng rất chu đáo, nhà gần nên anh có thể lui tới thăm viếng mẹ thường xuyên.
Ngoài các trường hợp trên, một thực tế phổ biến là chồng hoặc vợ có xu hướng thiên vị cha mẹ ruột hơn, cũng là lư do khiến vợ chồng xích mích. Nhiều ư kiến đưa ra cách giải quyết là hai vợ chồng cùng bàn bạc, thoả thuận một khoản chi dự trù dành tặng cha mẹ hai bên. C̣n chuyện mua ǵ, tặng ǵ sẽ do các chị em tự quyết. Chị Ngọc Trinh ở quận 8 th́ tiết lộ “tuyệt chiêu”: “Khoản chung th́ đă có rồi, muốn tặng thêm bên nào th́ cứ âm thầm đưa riêng!”
Sao cho vẹn đôi đường?
Nhận xét về cách hành xử trên, TS Vơ Văn Nam, giảng viên khoa tâm lư giáo dục, đại học Sư phạm TP.HCM cho biết, với trường hợp chị Thu Hồng, dù chị đă về nhà chồng nhưng không thể phó mặc chuyện chăm lo cha mẹ cho chị dâu. Hai bên gia đ́nh cần được đối xử ngang bằng, b́nh đẳng. Hơn nữa, gia đ́nh là nơi ḿnh sinh ra và lớn lên, máu mủ ruột rà không nên coi thường. Cần có thái độ ứng xử theo kiểu nội ngoại tương bề, phu thê b́nh đẳng. Với vợ chồng anh Thanh Dư, cần coi trọng các đấng sinh thành như nhau. Chuyện nhà của anh Quốc Minh, cách đối xử với gia đ́nh nhà vợ là đáng hoan nghênh, nhưng anh cũng cần lưu ư không v́ cha mẹ đă có các em lo mà ḿnh ít quan tâm. “Người Việt Nam có truyền thống trọng đạo tứ thân phụ mẫu, bao gồm cha mẹ ḿnh và cha mẹ vợ/chồng, bên nội cũng như bên ngoại đều phải coi nhau như ruột thịt”, ông Nam nói. Về “tuyệt chiêu” của chị Ngọc Trinh, ông Nam cho rằng không được hay lắm, v́ “việc phụng dưỡng, giúp đỡ cha mẹ hai bên là đạo hiếu, không có ǵ phải lén lút, cần có sự bàn bạc công khai giữa hai vợ chồng. V́ nếu mọi chuyện vỡ lỡ, t́nh cảm vợ chồng sẽ sứt mẻ”, ông Nam lưu ư.
Theo chuyên viên tư vấn tâm lư t́nh yêu hôn nhân Trần Ngọc Châu, cộng tác viên trung tâm Nhịp cầu hạnh phúc (TP.HCM), vấn đề quà cáp lễ nghĩa cho cha mẹ hai bên phụ thuộc bài toán kinh tế của hai vợ chồng và phải lên kế hoạch trước. Hai vợ chồng cùng bàn bạc công khai, thẳng thắn, ôn hoà. Một lưu ư nhỏ, người phụ nữ thường chủ động đưa ra ư kiến khiến người chồng có cảm giác đang bị vợ chỉ đạo. Người xưa có câu “Đàn ông xây nhà, đàn bà xây tổ ấm”, v́ vậy các chị em cần khéo léo trong khi bàn bạc để tránh cơm không lành, canh chẳng ngọt.
Chồng để vợ quyết định (Nguyễn Minh Hương, 34 tuổi, quận 12, TP.HCM)

Nguyễn Minh Hương
Chồng tôi để vợ quyết định việc lễ nghĩa ngày tết của hai bên gia đ́nh, anh ấy không mấy quan tâm đến chuyện nhỏ này. Sinh thời của mẹ chồng, tôi mua hoa quả, bánh mứt về cúng ông bà tổ tiên và tặng mẹ chồng một khoản tiền ĺ x́ để bà tiêu vặt. Từ ngày mẹ chồng mất, tôi chỉ mua đồ về cúng ông bà. Cũng như mọi năm, gia đ́nh tôi chở nhau về Vĩnh Long ăn tết ở nhà ngoại đến mùng 5 tết. V́ ăn tết ở nhà ngoại nên ngoài tiền ĺ x́, tôi phụ mẹ thêm một khoản nho nhỏ để đỡ phần tốn kém.
Vợ cùng chồng bàn bạc (Lương Thị Bích Tuyền, 36 tuổi, quận B́nh Tân, TP.HCM)

Lương Thị Bích Tuyền
Nhà cha mẹ chồng ở tận ngoài Bắc nên khoảng hai năm gia đ́nh tôi mới về ăn tết bên nội một lần. Thường th́ tôi gửi quà tết sớm để ông bà nội tiện bề lo liệu. Về khoản chi cho hai bên gia đ́nh, vợ chồng tôi cùng bàn bạc xem bên nào cần món ǵ sẽ mua tặng. Giá trị quà tặng hai bên nội ngoại tương đương nhau để mọi người đều đẹp ḷng.
(Theo SGTT)