- Xuất phát từ một làng phải chạy ăn từng bữa, đến nay ngôi làng cổ kính Đồng Kỵ như thay da đổi thịt hoàn toàn với những dăy nhà tầng hoành tráng nối nhau san sát và những tỉ phú đầy làng.
Từ việc chạy ăn từng bữa
Làng Đồng Kỵ ở đất Kinh Bắc vốn có tên là làng Cời nổi tiếng với nghề mộc, thuộc xă Đồng Quang, huyện Từ Sơn nay là một phường thuộc thị xă Từ Sơn, Bắc Ninh.
Trước đây, dân làng Cời thuộc diện cực ḱ khó khăn, do đất làm ruộng ít, làm nông nghiệp nếu mưa thuận gió ḥa cũng chỉ đủ ăn, c̣n lỡ phải năm mùa màng thất bát th́ cơm chẳng có mà ăn. Người dân phải chạy ăn từng bữa, để nuôi sống một gia đ́nh là một điều cực ḱ chật vật.
Thấy không thể sống nếu chỉ trông chờ vài ba sào ruộng, sẵn có nghề mộc truyền thống, những người đàn ông trong làng đă bảo nhau dựa vào nghề của ông cha để lại làm kế sinh nhai. Từ đó, họ tập trung vào phát triển nghề mộc, đi khắp thiên hạ để đóng thuê tủ, giường, nhà, cửa…
Cứ thế, các thế hệ tiếp nối nhau, thường con trai cứ đến tuổi trưởng thành lại được học nghề, rồi theo cha chú rong ruổi khắp nơi. Đàn bà trong làng th́ t́m mối đặt hàng rồi buôn chuyến ra Hà Nội hoặc các tỉnh lân cận.
Làng Đồng Kỵ với những nét xưa cũ trong mùa lễ hội
Cần cù làm lụng, những người dân làng Cời cũng được đền đáp xứng đáng, từ khoảng sau 1975 khi họ nam tiến, thấy nhu cầu về đồ gỗ cổ của người dân ở đây rất lớn nên người dân đă bảo nhau thu gom, mua lại đồ gỗ cổ ở các nơi rồi chở vào bán.
Tuy nhiên, bán nhiều cũng đến lúc phải hết, người Đồng Kỵ với tay nghề mộc khéo léo vốn có đă nghĩ ra cách làm đồ gỗ giả cổ y như thật. Kết quả ngoài sự mong đợi, những người khách hàng khi thấy sản phẩm do bàn tay người Đồng Kỵ làm ra thật quá khéo léo ai nấy cũng đều ưng ư và trả với giá cao. Bắt đầu từ đó, nghề mộc của làng Đồng Kỵ bước vào một thời đại “hoàng kim” phát triển rực rỡ.
Đến làng tỷ phú, ra ngơ…gặp giám đốc
Trở về Đồng Kỵ thời gian này, quả thực tôi không thể tin vào mắt ḿnh, một làng quê cổ kính ngày nào của xứ Kinh Bắc nay đă “thay da đổi thịt” đến đáng kính ngạc. Khó có thể t́m thấy được những nét xưa cũ của một ngôi làng cổ nằm soi ḿnh xuống ḍng Ngũ Huyện Khê thơ mộng ngày nào.
Các dăy nhà tầng cao chót vót nối nhau san sát như những bức tường thành chạy dài trên suốt con đường làng đă trải nhựa trơn tru, bóng mượt. Những chiếc ô tô tải lớn, nhỏ nối đuôi nhau đến mua hàng, khiến cho con đường làng vốn rộng trở nên nhỏ bé, chật chội. Vào các gia đ́nh trong làng, tôi cảm nhận được không khí làm việc khẩn trương, cả chủ lẫn thợ đều tất bật.
Làng Đồng kỵ giờ đây đă "thay da đổi thịt" thành làng tỷ phú
Ông Nguyễn Văn Mạnh, một trong những người làm nghề mộc lâu năm ở làng Đồng Kỵ này cười khà khà nói rằng “Nghề làm gỗ mỹ nghệ ở đây là cha truyền con nối. Ông cũng không nhớ rơ người làng làm gỗ mỹ nghệ từ bao giờ, chỉ biết những đứa trẻ mới lớn đă được bố mẹ dạy cho cách đục đẽo, chạm trổ. Hiện nay, trong làng, vẫn giữ được ngôi đền cổ hơn 300 năm tuổi, được làm bằng gỗ với những đường nét chạm khắc tinh xảo, do 36 người thợ của làng tạo nên.”
Theo như ông Mạnh nói th́ đồ gỗ mỹ nghệ Đồng Kỵ được làm hết sức khéo léo, cầu kỳ từ khâu chọn nguyên liệu, làm đồ ngang (xẻ gỗ thành tấm theo kích cỡ đă định trước) đến khâu chạm khắc và hoàn thiện.
Người thợ với đôi bàn tay khéo léo tỉ mỉ chạm khắc những nét hoa văn độc đáo hay h́nh những con rồng, con phượng…, tạo thành những sản phẩm gỗ mỹ nghệ có đường nét tinh xảo. Đặc biệt, đồ gỗ mỹ nghệ Đồng Kỵ thường được làm theo mẫu mă cổ nên có sức hút lớn đối với khách hàng.
Những công ty gỗ hoành tráng mọc lên như nấm ở làng Đồng kỵ
Khi làng nghề ngày một phát triển th́ mô h́nh kinh tế hộ gia đ́nh trở nên chật hẹp, không đáp ứng được nhu cầu đi lên của làng nghề. Nhiều gia đ́nh trong làng đă chuyển từ sản suất quy mô nhỏ thành các công ty với quy mô lớn.
Đến nay, cả phường Đồng Kỵ đă có hơn 300 công ty, hợp tác xă chuyên sản xuất đồ gỗ mỹ nghệ. Cứ khoảng 10 hộ có một giám đốc, có gia đ́nh cả bố lẫn con đều là giám đốc. Bởi vậy, những người làng bên hay gọi làng Đồng Kỵ là làng giám đốc.
Những biểu tượng của sự giàu có ở làng tỷ phú xứ Kinh Bắc
Không chỉ có tiếng, Đồng Kỵ c̣n có “miếng”, xét về độ giàu có th́ quả thực đây đúng là một làng tỉ phú bậc nhất của đồng bằng bắc bộ. Hầu hết những gia đ́nh mở Công ty, hay hợp tác làm đồ gỗ đều có từ vài trăm triệu đến vài tỷ trong nhà. Khoảng 500 hộ buôn bán lớn có hàng chục, hàng trăm tỷ trở lên. Thật là một điều đáng kinh ngạc với một ngôi làng trước dây c̣n phải chạy ăn từng bữa.
Hiện tại, hơn 60% sản phẩm gỗ mỹ nghệ của dân làng Cời được tiêu thụ ở thị trường Trung Quốc và các nước trong khu vực Đông Nam Á. Một số khách hàng ở châu Âu cũng đă t́m đến các cơ sở ở đây để tham quan và đặt mua sản phẩm, đồng thời, những khách hàng này c̣n khuyến khích các Công ty ở Đồng Kỵ mở văn pḥng giao dịch tại Châu Âu.
(C̣n nữa)
Thiên Sầu
Theo Infonet