"40 không lấy vợ, 50 không may quần áo" là một lời dặn rất nổi tiếng của người xưa, hăy cùng t́m hiểu ư nghĩa là ǵ nhé!
Người xưa vô cùng chú ư tới những quy tắc ngầm của cuộc sống. Những điều này là do người xưa truyền lại qua nhiều thế hệ và nó mang nhiều tầng ư nghĩa sâu sắc. Có một câu thế này: “40 không lấy vợ, 50 không may quần áo”, ư nghĩa là ǵ?
"40 không lấy vợ"
Sở dĩ ngày xưa có câu “40 tuổi không lấy vợ” th́ chúng ra cần hiểu rơ về hoàn cảnh xă hội và môi trường sống lúc bấy giờ. Theo đó, thứ nhất, trong xă hội phong kiến, người xưa thường kết hôn khi c̣n rất trẻ. Các cô gái 15, 16 tuổi đă lấy chồng. C̣n đàn ông cũng lấy vợ khi 17, 18 tuổi. Khi 24, 25 tuổi mà vẫn chưa cưới được vợ th́ đă được coi là “ế vợ”.
Thứ hai, tuổi thọ của người dân thời xưa thường không cao, trung b́nh chỉ từ 40 – 50 tuổi. Nhiều người thậm chí không sống được đến 40 tuổi do mức sống thấp, thiếu bác sĩ, thuốc men, không may gặp phải nạn đói hay thảm họa tự nhiên...
Đàn ông thời xưa tầm 40, 50 tuổi đă được coi là tuổi cao. Ở tuổi này, nếu lập gia đ́nh sớm th́ họ đều đă trở thành ông nội, ông ngoại và có cháu ẵm bồng. Do đó, khi đàn ông tuổi “gần đất xa trời” mới lấy vợ th́ không c̣n nhiều thời gian để chăm lo cho gia đ́nh, khó có thể nuôi dạy con cái đến khi trưởng thành.
Thứ ba, trong xă hội phong kiến, chế độ đa thê khá phổ biến. Nếu đàn ông hơn 40 tuổi mà không lấy được vợ th́ nhiều khả năng là do quá nghèo. Trong khi ở những gia đ́nh giàu có, đàn ông ngoài 40 tuổi vẫn có thể lấy thêm thê thiếp. V́ vậy, câu “40 không lấy vợ” chủ yếu là có ư muốn nói đến những người đàn ông nghèo trong xă hội xưa.
Thứ tư, trong xă hội phong kiến, người phụ nữ phải tuân theo cái tiêu chuẩn sống gọi là “tam ṭng, tứ đức”. Tam ṭng chỉ 3 điều mà những người phụ nữ xưa bắt buộc phải nghe theo và làm theo. Thứ nhất, đó là tại gia ṭng phụ, có nghĩa là con gái khi c̣n ở nhà th́ phải nghe theo cha mẹ. Thứ hai, xuất gia ṭng phu, nghĩa là con gái khi được gả đi rồi th́ phải nhất nhất nghe theo chồng. Cuối cùng là phu tử ṭng tử, nghĩa là nếu chồng qua đời th́ phải theo con, nuôi con trưởng thành và những việc trọng đại sau này đều do con trai quyết định.
Tứ đức bao gồm công, dung, ngôn, hạnh.
Tuy nhiên, dù xă hội phong kiến có những quy tắc đạo đức nghiêm ngặt như vậy nhưng vẫn có những ngoại lệ dành cho các gia đ́nh giàu có. Ngược lại, những người đàn ông nghèo thời xưa đă ngoài 40 tuổi th́ rất khó để t́m được người vợ. Bởi những người phụ nữ đă từng lập gia đ́nh rất ít khi tái giá.
Với mấy lư do trên, có thể thấy rằng khi một người đàn ông nghèo đến tuổi 40 mà vẫn chưa lấy vợ th́ người này thường sẽ độc thân. Họ thường nhận cháu trai trong họ làm con nuôi để nương tựa những năm tháng cuối đời.
Đây cũng là hoàn cảnh của những người đàn ông lớn tuổi độc thân ở nông thôn trong xă hội xưa.
“50 không may quần áo” nghĩa là ǵ?
Vào thời xưa, đời sống của nhiều người dân c̣n rất khó khăn. Họ không chỉ thiếu mặc, thiếu thuốc men mà c̣n thường xuyên sống trong cảnh nghèo đói. V́ vậy, nếu một người sống đến 50 tuổi, những người nghèo thời xưa thường không có tiền để may hay mua quần áo mới. Thậm chí, ngay cả khi có tiền, họ cũng sẽ để dành tiền cho con cháu mua quần áo mới.
Câu nói “50 không may quần áo” xét cho cùng có nghĩa là vào thời xưa, thông thường những người đă bước qua tuổi 50 sẽ không mua hay may quần áo mới.
Cuộc sống nghèo khổ, tuổi thọ thấp là nguyên nhân câu “40 không lấy vợ, 50 không may quần áo” được lưu truyền. Câu này đă lỗi thời và dường như không c̣n đúng với xă hội hiện đại ngày nay. Thay vào đó, đây thực chất là câu nói để mô tả về một cuộc sống khó khăn của những người nghèo trong xă hội xưa.
VietBF@sưu tập