Cách nhận biết dị ứng insulin ở người tiểu đường

[june04]

Dị ứng với insulin gây đỏ, ngứa hoặc sưng tấy xảy ra nhanh chóng tại vị trí tiêm sau vài giờ hoặc từ 12 giờ trở lên.

Các phản ứng của dị ứng với insulin có thể xảy ra ở người bệnh tiểu đường type 1 và type 2, từ rất nhẹ đến rất nặng. Lọ hoặc bút insulin có chứa nhiều thành phần bổ sung để bảo quản và điều hòa hormone như metacresol, kẽm axetat, natri hydroxit, axit clohydric... có thể gây dị ứng cho một số người.

Theo Viện Y tế Quốc gia Mỹ, hệ thống miễn dịch đóng một vai trò quan trọng để bảo vệ cơ thể chống lại mầm bệnh nhưng đôi khi có phản ứng quá mức. Phản ứng quá mức này được kích hoạt bởi sự tương tác của hệ thống miễn dịch kháng nguyên (chất gây dị ứng), gọi là quá mẫn cảm.

Có 4 loại phản ứng quá mẫn. Loại một, phản ứng qua trung gian kháng thể IgE. Loại hai là phản ứng gây độc tế bào qua trung gian kháng thể IgG hoặc IgM. Loại ba, phản ứng qua trung gian phức hợp miễn dịch. Loại bốn, phản ứng chậm qua trung gian phản ứng của tế bào.

Dựa vào phân loại phản ứng quá mẫn này, các nhà nghiên cứu của Trường Đại học MCPHS (Mỹ) đánh giá ba trong số những loại này có phản ứng với insulin. Phản ứng loại một là loại dị ứng insulin phổ biến nhất. Thông thường, đây là phản ứng nhẹ, đặc trưng bởi mẩn đỏ, ngứa hoặc sưng tấy xảy ra nhanh chóng tại vị trí tiêm insulin. Trong một số trường hợp, phản ứng loại một có thể gây ra phản ứng toàn thân và sốc phản vệ.

Phản ứng loại ba, đặc trưng là vết sưng tấy lớn hơn và đau hơn ở chỗ tiêm, mất vài giờ mới phát triển, xuất hiện những cục u bên dưới da. Phản ứng này thường thường tự khỏi mà không cần điều trị.

Phản ứng loại bốn cũng gây đỏ và cứng da, phát triển chậm nhất, từ 12 giờ trở lên sau tiêm insulin. Những phản ứng này về cơ bản là các cuộc tấn công tự miễn dịch, các tế bào bạch cầu chống lại thuốc, gây ra tình trạng viêm cục bộ.

Phản ứng dị ứng với insulin là tình trạng ít gặp, có thể khác nhau ở từng người bệnh tiểu đường. Thông thường, phần lớn phản ứng dị ứng phát triển nhanh ngay sau khi tiêm insulin. Hầu hết người bệnh chỉ bị kích ứng da. Trong một số trường hợp, những phản ứng này rất khó chịu hoặc đau đớn. Một số ít bị sốc phản vệ nguy hiểm.

Tình trạng phì đại mỡ cũng gây ra các khối u dưới da rất dễ bị nhầm lẫn với phản ứng quá mẫn cảm. Chứng phì đại là sự tích tụ chất béo, protein và mô sẹo. Đây không phải là phản ứng dị ứng với insulin mà là kết quả lâu dài của việc tiêm insulin nhiều lần vào cùng một vị trí.

Nếu có các dấu hiệu bị dị ứng với insulin, người bệnh nên đến bác sĩ khám để có biện pháp xử lý. Biện pháp khắc phục dị ứng đầu tiên và đơn giản là trao đổi với bác sĩ đổi đơn thuốc insulin. Cách người bệnh sử dụng insulin đôi khi làm trầm trọng thêm phản ứng dị ứng, có thể thử thay đổi chỗ tiêm mới trên cơ thể hoặc thay đổi chiều dài kim...

Bơm liên tục một lượng nhỏ insulin thay vì liều lượng lớn một lúc ít gây nhạy cảm với insulin hơn. Người bệnh tiểu đường type 2 có thể ngừng dùng insulin và thay thế bằng các loại thuốc hạ đường huyết khác theo chỉ định của bác sĩ nếu quá mẫn cảm. Dùng một số thuốc bôi không kê đơn để cải thiện tình trạng da tại chỗ, giảm ngứa.