Chuông Tự do ở Philadelphia là một trong những biểu tượng nổi tiếng nhất trong tất cả các biểu tượng của nền độc lập Mỹ. Chiếc chuông đặc biệt nổi tiếng với khiếm khuyết của nó: một vết nứt lớn chạy dọc ở thành chuông.
Chuông Tự do được đúc tại Anh, bị nứt một vệt lớn. Ảnh: ATI
Làm thế nào và tại sao Chuông Tự do lại bị nứt vỡ lớn như vậy. Rất khó xác định rơ câu trả lời, nhưng có nhiều giả thuyết giải thích nguồn gốc vết nứt "được yêu thích" của công tŕnh mang tính biểu tượng này.
Theo trang Allthatsinteresting, trong tất cả các biểu tượng của nền độc lập Mỹ, Chuông Tự do ở Philadelphia là một trong những biểu tượng nổi tiếng nhất. Chiếc chuông đặc biệt nổi tiếng với khiếm khuyết của nó: một vết nứt lớn chạy dọc ở mặt bên. Vậy làm thế nào mà "Liberty Bell" lại bị nứt nghiêm trọng như vậy?
Câu chuyện đó cũng dích dắc như chính vết nứt nổi tiếng. Mặc dù khiếm khuyết có lẽ đă xuất hiện manh nha khi Chuông Tự do mới được đưa đến Mỹ, nhưng nó vẫn tiếp tục đóng một vai tṛ quan trọng trong cuộc Chiến tranh Cách mạng, sự trỗi dậy của chủ nghĩa băi nô và quyền bầu cử của phụ nữ.
Hành tŕnh "khai sinh" gập ghềnh của Chuông Tự do
Chuông Tự do trở thành biểu tượng cho nền Độc lập của Mỹ, nhưng thực tế nó đă được đúc tại Anh. Chủ tịch Quốc hội Pennsylvania Isaac Norris đă đặt chuông từ Xưởng đúc Whitechapel ở London vào năm 1751, với ư định sẽ đặt nó tại Ṭa nhà chính quyền Bang Pennsylvania (nơi sau đó trở thành địa điểm diễn ra các cuộc tranh luận về Tuyên ngôn Độc lập và Hiến pháp, và ngày nay được gọi là Ṭa nhà Độc lập - Independence Hall).
Ṭa nhà Độc lập vào năm 1776.
Nhưng khi chuông được đánh thử, nó đă lập tức bị nứt. Theo Hiệp hội Independence Hall, chiếc chuông sau đó đă được nấu chảy bởi hai nghệ nhân John Pass và John Stow, những người đă thêm đồng để làm cho chiếc chuông bớt gịn hơn. Nhưng dường như họ đă thêm quá nhiều và làm hỏng âm thanh của chuông.
Ông Norris phàn nàn trong một bức thư vào năm 1753: "Sau khi thử nghiệm, có vẻ như họ đă thêm quá nhiều đồng".
Chuông được đúc lại một lần nữa. Và mặc dù tiếng kêu của nó vẫn không làm Norris hài ḷng, nhưng nó đă được treo tại Ṭa nhà Bang Pennsylvania, có khắc tên của Pass và Stow, cùng câu trích dẫn trong Kinh thánh: “Hăy tuyên bố Tự do trên khắp vùng đất cho tất cả cư dân của nó".
Ông Norris rơ ràng đă chọn câu trích dẫn này để đánh dấu kỷ niệm 50 năm Hiến chương Đặc quyền năm 1701 của William Penn, đảm bảo quyền tự do tôn giáo và quyền tự trị ở Pennsylvania.
Tiếng chuông - thông báo thời gian, gọi các nhà lập pháp đến họp và nhắc thời điểm đọc tin tức - trở thành âm thanh quen thuộc đối với người dân Philadelphia, trong đó có Benjamin Franklin. Cơ quan Công viên Quốc gia báo cáo rằng Franklin đă viết kết một bức thư vào năm 1755 với ḍng chữ: "Tạm biệt, Chuông reo, tôi phải đi giữa những Ngôi mộ và nói chuyện Chính trị".
Chuông Tự do vào năm 1901, khoảng 55 năm sau khi bị nứt và ngừng sử dụng ngay sau sinh nhật lần thứ 115 của Tổng thống lập quốc George Washington. Tên của hai nghệ nhân đúc chuông Pass và Stow được chạm nổi trên mặt chuông. Ảnh: Thư viện Quốc hội Mỹ
Trong những thập kỷ đầy biến động cuối thế kỷ 18, tiếng Chuông Tự do vang lên dồn dập hơn bao giờ hết. Nó đánh dấu những dịp quan trọng như cuộc họp của Đại hội lục địa lần thứ nhất vào năm 1774, Trận chiến Lexington và Concord năm 1775. Tuy nhiên, có thể những hồi chuông đă không vang lên vào tháng 7/1776 để ghi dấu sự kiện đọc Tuyên ngôn Độc lập v́ gác chuông khi đó đang ở trong t́nh trạng xuống cấp.
Trên thực tế, tiếng chuông cũng không hề vang lên trong Chiến tranh Cách mạng. Vài tuần trước khi người Anh đưa quân đến Philadelphia, chuông được giấu bên dưới ván sàn của một nhà thờ ở Allentown.
Vậy làm thế nào mà Chuông Tự do bị nứt?
Mặc dù không biết Chuông Tự do bắt đầu nứt khi nào, nhưng vết nứt lớn đă xuất hiện vào những năm 1840. Khi thành phố Philadelphia chuẩn bị kỷ niệm 115 năm ngày sinh của nhà lập quốc George Washington vào tháng 2/1846, các kỹ thuật viên về kim loại đă mài cạnh của một vết nứt nhỏ trên quả chuông để ngăn nó rung lắc và nứt thêm. Nhưng công việc sửa chữa này đă không thể ngăn các vết nứt khác h́nh thành.
“Chuông Độc lập vang lên những thanh âm rơ ràng cuối cùng vào thứ Hai tuần trước để vinh danh ngày sinh của Washington và hiện được treo trong gác chuông lớn của thành phố trong t́nh trạng đă bị nứt và không phát tiếng, không thể sửa chữa được", Sổ cái Công cộng Philadelphia ghi rơ.
Bài viết trong cuốn sổ tiếp tục: “Nó từng bị nứt trước đó nhưng vào ngày hôm đó đă được xử lư bằng cách mài giũa các cạnh của vết nứt để chúng không rung động vào nhau… Nó phát ra các nốt rơ ràng và to, đồng thời có vẻ ở trong t́nh trạng tuyệt vời cho đến buổi trưa, khi chuông bị một vết đứt găy hỗn hợp chạy ngoằn ngoèo xuyên qua một trong các mặt của nó, khiến nó hoàn toàn mất tiếng và chỉ c̣n là một đống đổ nát".
Tuy nhiên, nguồn gốc dẫn đến sự cố với Chuông Tự do th́ vẫn gây tranh luận. Các dữ liệu lịch sử lưu ư rằng chiếc chuông có thể đă bị hư hại vào năm 1824, thời điểm ăn mừng sự xuất hiện của Hầu tước de Lafayette, một người anh hùng trong Chiến tranh Cách mạng, hoặc khi nó phát âm thanh báo động hỏa hoạn. Chiếc chuông cũng có thể đă bị hư hại một thập kỷ sau đó trong đám tang của Chánh án John Marshall vào năm 1835. Tuy nhiên, các bài báo về đám tang của ông lại không đề cập đến việc chiếc chuông bị hư hại.
Dù trong trường hợp nào, Chuông Tự do rơ ràng đă bắt đầu nứt vào thế kỷ 19. Và đồng thời, nó bắt đầu trở thành một biểu tượng quan trọng của nước Mỹ.
Cận cảnh vết nứt lớn trên mặt Chuông Tự do. Ảnh: ATI
Chuông Tự do thậm chí c̣n không được gọi bởi cái tên này cho đến những năm 1830, khi các vết nứt có lẽ đă h́nh thành. Năm 1837, một ấn phẩm theo chủ nghĩa băi nô có tên là Hồ sơ Chống nô lệ lần đầu tiên gắn kết tiếng chuông vào phong trào băi nô bằng cách đưa hai chữ Tự do vào tên của nó. Hai năm sau, năm 1839, nhà xuất bản tờ báo theo chủ nghĩa băi nô William Lloyd Garrison đă đăng một bài thơ có tên là “The Liberty Bell” (Chuông Tự do) - lần đầu tiên chính thức sử dụng thuật ngữ này.
Sau cuộc Nội chiến nước Mỹ, Chuông Tự do đă thực hiện một chuyến "lưu diễn" toàn quốc, củng cố vị trí của nó trong lịch sử Hoa Kỳ. Sau đó, nó cũng được các nhóm xă hội khác, bao gồm cả nhóm ủng hộ quyền bầu cử cho phụ nữ, sử dụng như một biểu tượng mạnh mẽ của tự do.
Ngày nay, Chuông Tự do được trưng bày ở Philadelphia. Câu hỏi làm thế nào nó bị nứt có thể hơi khó trả lời, nhưng chắc chắn không có ai đặt câu hỏi nào về tầm quan trọng của chiếc chuông. Là biểu tượng của sự thống nhất và tự do, Chuông Tự do là hiện thân của câu chuyện nước Mỹ, và có lẽ là hiện thân cho mong muốn không ngừng của người Mỹ về “thành lập một Liên minh hoàn hảo hơn”.
VietBF@ sưu tập