Lao động nhập cư tại Florida: Bỏ của chạy lấy người

[trungthuc]

Các chủ trang trại và công ty xây dựng cho biết luật mới được thực thi kể từ ngày 1 tháng 7 đã làm giảm đi đáng kể số công nhân nhập cư làm việc cho họ. Kết quả, lực lượng công nhân ở Florida đã bị "mỏng" đi rất đáng kể.

Không còn sự chọn lựa nào khác

Các ngành nông nghiệp và xây dựng của Florida đang gặp phải tình trạng thiếu công nhân nghiêm trọng do người nhập cư bị chế tài bởi luật mới phải đi đến các tiểu bang khác nếu không muốn bị phạt vạ. Đạo luật mới này được Thống đốc Florida Ron DeSantis (Cộng hoà) ký vào tháng 5/23, trong đó bị coi là một trọng tội cấp độ ba đối với những người nhập cư không có giấy tờ hợp lệ và những người cố ý sử dụng giấy tờ tùy thân giả để có được việc làm.

Người phát ngôn viên của DeSantis nêu rõ mục tiêu của luật là chống lại những tác động xấu của nạn nhập cư bất hợp pháp đối với Florida. Ông nói: "Bất cứ một cơ sở kinh doanh nào khai thác cuộc khủng hoảng về nhân công bằng cách sử dụng người nước ngoài bất hợp pháp thay vì người dân Floridia sẽ phải chịu trách nhiệm hoàn toàn". Nếu cố ý thue mướn nhân công trái phép có thể bị đình chỉ giấy phép hành nghề và những cơ sở có từ 25 nhân viên trở lên nếu tục không sử dụng hệ thống E-Verify để kiểm tra tình trạng nhập cư của nhân viên sẽ bị chế tài nặng theo luật định.

Tờ Wall Street Journal cho biết, Hitesh Kotecha, chủ một cơ sở đóng gói sản phẩm ở Nam Florida và đang thuê đất trồng trọt, than thở: "Không còn ai dám làm việc tại trang trại nữa. Chúng tôi sẽ điều hành các trang trại như thế nào?". Tại các công trường xây dựng ở trung tâm thành phố Miami, câu chuyện cũng giống y như thế: Công nhân bỏ trốn vì sợ bị bắt. Những người khác nán lại chờ xem điều gì sẽ xảy ra. Tại thị trường xây dựng đang bùng nổ của Miami, các công ty môi giới, các công ty xây dựng và công nhân đang chứng kiến sự thay đổi rõ rệt ngay sau khi DeSantis ký ban hành luật mới khắt khe này.

Theo những người phụ trách thi công tại một số công trường xây dựng ở Nam Florida, một phần tư đến một nửa số công nhân trong đội của họ đã bỏ việc, làm cho tình hình thiếu nhân công thêm trầm trọng hơn, vốn đã tăng mức áp lực và thách thức trong toàn ngành. Tom C. Murphy, đồng chủ tịch của công ty Coastal Construction có hơn 30 dự án đang xây dựng trên toàn tiểu bang, cho biết: "Chúng tôi đã thấy tác động tiêu cực trên các trang web tuyển việc làm, đặc biệt là làm việc bán thời gian hoặc theo giờ”.

Ngoài việc tăng mức hình phạt đối với người sử dụng nhân công động bất hợp pháp, luật mới cũng yêu cầu các bệnh viện khi chấp nhận Medicaid cần điều tra đầy đủ về tình trạng nhập cư của bệnh nhân trước. Việc vô hiệu hóa giấy phép lái xe cấp bên ngoài tiểu bang cho những người nhập cư bất hợp pháp cũng phải tuân thủ. Cũng sẽ bị xem là trọng tội nếu cố ý đưa lậu vào Florida những người không có giấy tờ nhập cảnh hợp lệ.

Luật mới bổ sung 12 triệu USD vào số tiền tiểu bang dành cho chương trình tái định cư của người di dân, nâng tổng số lên 22 triệu USD trong năm nay. Vào thứ Bảy tuần trước (1/7/ 2023), ngày mà luật có hiệu lực, hàng trăm người đã tụ tập ở Homestead, Florida để tuần hành phản đối. Trong cuộc tuần hành này, Hiệp hội Nông dân Florida (Farmworker Association of Florida) thông báo họ và một số nhóm vận động và giám sát, gồm cả Trung tâm Luật Nghèo đói Miền Nam (Southern Poverty Law Center) sẽ kiện đạo luật mới tại tòa án liên bang.

Theo Viện Chính sách Di cư (Migration Policy Institute), hồi năm 2019, ước tính đã có khoảng 772,000 người nhập cư không giấy tờ hợp lệ sống ở Florida. Kể từ đó có thêm một số lượng lớn người nhập cư vào tiểu bang dẫn đến tình trạng dân số Florida tăng nhiều hơn bất cứ tiểu bang nào khác trong năm 2022 (theo thống kê điều tra dân số). Các luật sư ở Florida cố gắng tư vấn cho khách hàng cách tốt nhất để tuyển công nhân hợp pháp.
[IMG]https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2023/07/GettyImages-1335951920.jpg[IMG]
Người dân New York chống Ron DeSantis khi ông xuất hiện tại một buổi gây quỹ tranh cử vào cuối tháng 6/2023 (Ảnh: Erik McGregor/LightRocket via Getty Images)

Tiếng nói của những người trong cuộc

Daniela Barshel, một luật sư di trú tại Miami, nhận định:
"Thật là quá đáng khi Florida đã thông qua một đạo luật như thế. Thông thường, nhập cư thuộc phạm trù của luật lệ liên bang nên khi tiểu bang diễn giải các quy tắc mới theo cách của mình song hành với luật liên bang sẽ rất phức tạp. Cảnh cáo của luật mới cũng khá chung chung, chẳng hạn như yêu cầu chủ sử dụng nhân công tránh hoàn toàn tuyển dụng những người không phải là công dân Florida. Làm như thế có thể bị xem là phân biệt đối xử dựa trên sắc tộc hoặc nguồn gốc quốc gia. Không người chủ nào muốn bị chính quyền phạt hay bị ai đó kiện nên việc thuê mướn công nhân sẽ rất khó khăn”.

Một số công nhân chạy trốn khỏi Florida đã từng sống ở Mỹ trong nhiều năm qua. Một số được phép làm việc nhưng lại kết hôn với một người không được phép làm việc. Những người khác không có giấy tờ nhưng có con sinh ra ở Mỹ và nói thạo tiếng Anh.

Romeo Lucas làm việc tại một vườn ươm cây trồng ở khu nông nghiệp Miami trong một thập niên qua, nhưng gần đây đã chuyển đến North Carolina. Ông rất lo bị tách khỏi các con mình và người vợ bị bệnh tiểu đường vì không được tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe. Bị ảnh hưởng trực tiếp bởi luật mới, ông tâm sự: "Đó là một quyết định rất khó khăn, nhưng chúng tôi không muốn sống trong sợ hãi, vì vậy chúng tôi đã chuyển lên phía Bắc".

Mahendra Raolji, người điều hành Jalaram Produce, một cơ sở đóng gói và trồng trọt lớn, cho biết hơn một nửa số công nhân đã nghỉ việc. Vợ ông Raolji nói: "Tôi cầu nguyện luật không được thực thi, vì lấy đâu ra có người làm việc!". Một số người khác, chẳng hạn như Aura Sales Martin, không bỏ đi vì không còn nơi nào khác để đi. Khi từ Guatemala đến đây tám năm trước, Martin không nói được tiếng Tây Ban Nha, chỉ biết tiếng Mam của người Maya. Cô không thể đọc hay viết, nhưng cậu con trai 13 tuổi nói thông thạo tiếng Anh.

Ở trung tâm thành phố Miami, cần cẩu xây dựng thấy ở nhiều nơi, vươn lên đường chân trời tại một khu vực đang phát triển nhanh chóng. Hết trang trại này đến trang trại khác, chỉ có một nỗi lo: Công nhân đang chạy trốn. Bên ngoài một công trường, một đội trưởng xây dựng nói ông đã mất đi khoảng nửa số công nhân. "Họ chuyển đến Indiana, nơi được trả 38 USD/một giờ thay vì 25 USD như ở đây. Nhưng quan trọng hơn là họ sẽ không phải luôn luôn cảnh giác lúc đang làm việc".