Ngáp (yawning) là một biểu hiện sinh lư b́nh thường của cơ thể, bao gồm có hành vi mở miệng ra hết cỡ để lấy một lương lớn không khí từ mũi và miệng. Việc hít sâu và thở chậm này kéo dài trong khoảng 5 giây kèm theo cảm giác thoải mái và thông thường khi ngáp, bạn đồng thời cũng sẽ có khuynh hướng duỗi cả chân và tay nhằm thư giăn cơ bắp.
Ngáp thường báo hiệu cho bạn biết rằng cơ thể bạn đang trong t́nh trạng uể oải và rất mỏi mệt. C̣n t́nh trạng
ngáp liên tục (excessive yawning) là khi việc ngáp diễn ra quá thường xuyên và nhiều hơn b́nh thường lúc cơ thể đang trong ở t́nh trạng mệt mỏi.
Các chuyên gia nghiên cứu cho rằng,
ngáp liên tục có liên quan đến t́nh trạng bị
mất cân bằng thân nhiệt (temperature imbalances), nhiều hơn là các yếu tố khác như nồng độ O2 hay CO2 trong máu cũng như các
rối loạn về giấc ngủ (sleep disorders) khác.
Triệu chứng đi kèm ngáp liên tục
T́nh trạng bị
ngáp liên tục có thể kèm theo các triệu chứng gây ra ảnh hưởng ít nhiều đến cơ thể như:
- Đau bụng hay bị
vọp bẻ (cramps)
- Các vấn đề về thăng bằng (tiền đ́nh) như đi lại khó khăn hay dễ bị té ngă
- Hoa mắt, chóng mặt
- Đau đầu
- Mệt mỏi
- Ngủ chập chờn
- Triệu chứng của bệnh
đa xơ cứng (multiple sclerosis) như yếu ớt, tê hay đau nhói dây thần kinh, giảm thị lực, đi đứng không vững, mệt mỏi, trầm cảm.
- Mất sức
- Thay đổi về hành vi, tâm lư và tính t́nh
- Cảm thấy bị choáng hay thiếu tỉnh táo trong thời gian ngắn
Nguyên nhân gây ra ngáp liên tục
Các nguyên nhân của ngáp liên tục bao gồm:
- T́nh trạng uể oải hay mệt mỏi
- Các rối loạn liên quan đến việc ngủ ngày nhiều
- Phản ứng của dây thần kinh phế vị (dây X- vasovagal)
- Một số loại thuốc, dùng để điều trị trầm cảm, lo âu hay t́nh trạng dị ứng,có thể gây ngáp liên tục cho người sử dụng
- Bóc tách động mạch chủ (
aortic dissection)
- Các bệnh về tim mạch
- Thay đổi về chu kỳ giấc ngủ, như phải làm việc khuya hay đi du lịch ở nơi trái múi giờ
- T́nh trạng
thiếu máu tĩnh mạch măn tính (chronic venous insufficiency)
-
Mất cân bằng điện giải (electrolyte imbalance)
- Viêm giáp hạt Hashimoto (bệnh tự miễn gây ra
"t́nh trạng nhược giáp:- hypothyroidism và giảm sản xuất hormone tuyến giáp)
-
Nhược giáp (hypothyroidism)
- Bệnh
đa xơ cứng (multiple sclerosis): bệnh làm ảnh hưởng đến năo bộ và cột sống gây ra yếu cơ thể, rối loạn về thăng bằng và các vấn đề sức khỏe khác.
- Tác dụng phụ của thuốc
Khi nào nên đi khám bác sĩ?
Trước khi liên hệ bản thân cho việc điều trị t́nh trạng ngáp liên tục, bạn phải hiểu và phân biệt được đâu là
t́nh trạng ngáp b́nh thường với
t́nh trạng ngáp liên tục. Nếu như trong ngày bạn có ngáp th́ đó là b́nh thường, không đồng nghĩa là bạn có t́nh trạng rối loạn, chẳng qua có thể việc ngáp thường xuyên nhưng không làm ảnh hưởng đến cuộc sống của bạn. Mặt khác, nếu như bạn ngáp thường xuyên hơn b́nh thường và thời gian ngáp kéo dài hơn, đó là một dấu hiệu đáng lưu ư để bạn cân nhắc và hẹn trao đổi thêm với bác sĩ.
Ngáp nhiều là một dấu hiệu của cơ thể đang muốn nhắc nhở bạn rằng cơ thể mệt mỏi. Bạn nên dành thời gian để nghỉ ngơi, cân bằng lại công việc và cuộc sống. Trong trường hợp t́nh trạng ngáp kéo dài, bạn nên đi khám để được chẩn đoán và điều trị bệnh kịp thời.