Người xưa có một câu răn dạy rất hay: "Nghèo không đi đường thủy, giàu không nói chuyện ngoại t́nh", ư nghĩa thực sự là ǵ?
Đừng đi đường thuỷ nếu bạn nghèo
Thuỷ (nước) trong câu này không hoàn toàn chỉ đường thủy mà c̣n có nghĩa là các hoạt động bất hợp pháp.
Tại sao bạn không đi đường thuỷ nếu bạn nói rằng bạn nghèo? Trong thời cổ đại, khi lũ lụt xảy ra, nó giống như một thảm họa diệt vong đối với người dân thường, v́ vậy, việc quản lư lũ lụt luôn là một dự án trọng điểm trong tất cả các triều đại.
Ngoài ra, ngư dân sống trên mặt nước thời xưa cũng rất vất vả, thường xuyên phải ra khơi đánh bắt, lúc đó tàu thuyền nh́n chung không lớn, nếu gặp thời tiết xấu th́ càng nguy hiểm. Nhiều ngư dân bị chôn vùi dưới biển theo cách này, v́ vậy có câu nói rằng họ sẽ không mất mạng nếu không bất chấp nguy hiểm như thế.
Tất nhiên, khi ư nghĩa của câu này được mở rộng ra, nó nhắc nhở mọi người rằng dù có nghèo khó vẫn phải giữ vững lập trường, đừng mạo hiểm và tham gia vào các hoạt động phi pháp để làm giàu bất chính, nếu không cuối cùng họ sẽ làm hại người khác và chính họ.
Giàu không nói chuyện ngoại t́nh
Ngoại t́nh ở đây không chỉ nói đến quan hệ nam nữ không đúng mực, nó c̣n có ư nghĩa tương tự như “phú quư bất năng dâm”, tức là phú quư không thể ham mê sắc dục, hư vinh.
Đây cũng là kinh nghiệm của người xưa, nhắc nhở chúng ta hăy sống thanh đạm khi giàu có, không nên tiêu xài quá đà và phung phí tiền bạc một cách tùy tiện. V́ người giàu không biết nỗi khổ của người nghèo nên dù có của cải, có núi vàng núi bạc nhưng nếu cứ mù quáng ăn tiêu phung phí, th́ phú quư cũng sớm tiêu tan.
Có câu: “Từ đạm bạc thành xa hoa th́ dễ, nhưng chuyển từ xa hoa sang đạm bạc lại khó”. V́ vậy, khi giàu có, bạn không nên để dục vọng làm mờ mắt, phải học cách kiềm chế dục vọng của ḿnh.
Cuộc sống của người xưa có thể đơn giản, công nghệ không tiện lợi bằng công nghệ hiện đại, kinh nghiệm sống và sự thông minh mà họ học được từ thực tế trong cuộc sống thực sự đáng khâm phục.
V́ vậy, câu “Nghèo không đi đường thủy, giàu không nói chuyện ngoại t́nh” chỉ là một lời nhắc nhở: khi nghèo khó th́ không thể dùng bất cứ cách nào để có được của cải vô chính đáng, khi giàu th́ không được phung phí hoặc lăng phí tiền bạc.
VietBF©sưu tập
|