Đây là căn bệnh có tỷ lệ tử vong cao, gây đau đớn và ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe người bệnh.
U năo là một trong 10 nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trong các bệnh lư ung thư, đứng thứ 2 trong các bệnh lí thần kinh sau đột quỵ và là nguyên nhân tử vong hàng đầu với nhiều người ở các lứa tuổi khác nhau.
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), hàng năm, tỷ lệ mắc u năo từ 3 – 5/100.000 dân và con số này ngày càng tăng. Tần suất mắc bệnh chủ yếu gặp ở 2 nhóm tuổi từ 3 - 12 và 40 - 70 tuổi.
Theo thống kê của Globocan năm 2018, toàn thế giới có tới 296.851 trường hợp bệnh nhân mới được chẩn đoán u năo, u thần kinh và trong số đó có 241.037 bệnh nhân bị tử vong.
Ở Việt Nam, trong năm 2018, u năo, u thần kinh cũng là loại bệnh thường gặp, đứng thứ thứ 13 trong tổng số các loại u, với 3.509 bệnh nhân mới được phát hiện và có tới 3.137 bệnh nhân tử vong.
Vậy u năo là ǵ? Dấu hiệu nhận biết ra sao? Chuyên gia sẽ giải đáp tường tận trong bài viết dưới đây.
Giới thiệu chuyên gia: Giáo sư Mao Dĩnh, Phó Viện trưởng Học viện Y học Thượng Hải, trực thuộc Đại học Phúc Đán, Trung Quốc; Phó khoa Khoa phẫu thuật thần kinh của Bệnh viện Hoa Sơn trực thuộc Đại học Phúc Đán; Chủ tịch Hội Phẫu thuật thần kinh của Hiệp hội Y khoa Trung Quốc.
U năo lành tính và u năo ác tính
Trong mắt của hầu hết mọi người, bị u năo giống như nhận được giấy báo tử. Tuy nhiên, thực tế không cần thiết phải sợ hăi như vậy. Theo Giáo sư Mao Dĩnh, với sự tiến bộ không ngừng của công nghệ và y học trong những năm gần đây, ta vẫn có thể chữa khỏi một số khối u năo, thậm chí trong một số trường hợp bác sĩ vẫn có thể cứu sống được những bệnh nhân mắc khối u năo ác tính.
Giáo sư Mao cho biết, số lượng bệnh nhân có khối u năo lành tính và khối u ác tính ở Trung Quốc gần như tương đương nhau. Có rất nhiều loại u năo khác nhau, trong đó phần lớn là u trong mô năo, sau đó là các khối u màng năo, u dây thần kinh sọ năo, u tuyến yên và các khối u di căn năo.
Hầu hết các khối u năo lành tính có thể được chữa khỏi hoàn toàn sau khi kết hợp phẫu thuật với một số phương pháp điều trị khác. Nhiều bệnh nhân sau khi điều trị khỏi th́ không hề phát sinh bất cứ vấn đề sức khỏe nào và khỏe mạnh trong 10, 20 năm hoặc thậm chí là 30 năm.
Giáo sư cũng cho biết thêm, ngay cả đối với những khối u năo ác tính, các bác sĩ vẫn có thể áp dụng các phương pháp điều trị toàn diện để giúp người bệnh kéo dài sự sống và cải thiện chất lượng cuộc sống tốt hơn.
Ảnh minh họa: Với sự phát triển của y học và công nghệ các khối u năo lành tính hầu hết đều được chữa khỏi.
Dấu hiệu thời kỳ đầu của u năo
Giáo sư Mao cũng chỉ ra một số dấu hiệu nhận biết u năo thời kỳ đầu để giúp các bệnh nhân thăm khám và điều trị kịp thời.
1. Đau đầu, buồn nôn
Theo giáo sư Mao, một nửa số bệnh nhân đến khám bệnh có triệu chứng đau đầu rơ rệt. Tuy nhiên, khác với triệu chứng đau đầu thông thường, đau đầu do khối u năo thường kéo dài, dai dẳng do các khối u chèn ép, làm tăng áp lực nội sọ.
Ngoài ra, các cơn đau đầu do u năo c̣n thường kèm theo một số triệu chứng rất rơ ràng như nôn mửa. Đây không phải là nôn mửa thông thường, không liên quan ǵ đến chế độ ăn uống kém hoặc tiêu hóa kém mà là nôn mửa dạng tia, sau khi nôn xong, triệu chứng đau đầu của bệnh nhân sẽ được cải thiện đáng kể.
2. Hạn chế ngôn ngữ hoặc khó vận động
Tùy thuộc vào vị trí của khối u trong năo mà nó có thể chèn lên các dây thần kinh ở các vùng giữ chức năng khác nhau, gây ảnh hưởng đến chức năng vận động của cơ thể, điển h́nh là cảm giác tê tay chân, yếu chi. Ngoài ra, các khối u cũng có thể gây ảnh hưởng đến vùng chức năng xử lư ngôn ngữ, khiến người bệnh gặp khó khăn khi nói chuyện. V́ vậy, đây cũng là dấu hiệu cảnh báo sớm khối u năo, khi thấy hiện tượng này, mọi người cần đi khám để phát hiện và điều trị bệnh kịp thời.
3. Co giật
Một triệu chứng phổ biến khác của u năo là t́nh trạng mất ư thức đột ngột trong một thời gian nhất định, kèm theo triệu chứng co giật tay chân. Giáo sư Mao cho rằng đây là một triệu chứng cảnh báo rơ ràng mà rất nhiều bệnh nhân u năo đều mắc phải.
4. Nh́n mờ
Do khối u năo khiến áp lực nội sọ tăng cao kèm theo khối u phát triển có thể chèn ép lên dây thần kinh thị giác khiến một số bệnh nhân bị nh́n mờ. Giáo sư Mao cho biết, có nhiều bệnh nhân khi đến khám cho biết mắt họ gần đây không nh́n rơ, thậm chí có người bị mù hoàn toàn. V́ vậy, giáo sư Mao khuyến cáo khi có triệu chứng mắt mờ rơ rệt, người bệnh nên đến thăm khám kịp thời.
5. Tính cách thay đổi
Tính cách của một số người cao tuổi sẽ thay đổi do sự phát triển của các khối u trong năo. Ví dụ như khi một người trước đây luôn hào hứng, hiền lành hoặc dễ gần nhưng giờ lại trở nên cáu gắt, tức giận và nóng nảy th́ mọi người cũng cần cảnh giác với căn bệnh ung thư năo.
“Kẻ thù vô h́nh” cực hại sức khoẻ, tăng nguy cơ mắc ung thư: Ai cũng nên biết để tránh
6. Suy giảm nhận thức
Đây là triệu chứng dễ bị nhầm lẫn với căn bệnh Alzheimer của người già. Tuy nhiên, suy giảm nhận thức, nhớ nhớ quên quên và lạc đường có thể là triệu chứng do u năo gây nên.
Giáo sư Mao cũng khuyến cáo mọi người, các triệu chứng trên có thể là do u năo. V́ vậy, để an tâm, khi có bất kỳ triệu chứng nào mọi người cũng nên chụp chiếu vùng đầu để có thể phát hiện kịp thời các tổn thương ở trong năo nếu có.
VietBF @ Sưu tầm