Thủ phạm nhiều nhất dễ dẫn đến đái tháo đường là béo ph́ v́ vậy bạn cần điều chỉnh thói quen của chính ḿnh và gia đ́nh để tránh béo ph́, giảm nguy cơ đái tháo đường.
Cẩn thận với béo ph́
Một gia đ́nh tại Trung Quốc có cả 4 thành viên trong gia đ́nh mắc tiểu đường, người cha mới 38 tuổi, con út 8 tuổi. Nguyên nhân được cho là do thói quen nêm nếm nhiều gia vị trong đó có dầu hào, ăn bánh ḿ tinh chế, thịt hun khói, đồ ăn chế biến sẵn.
Theo TS BS Nguyễn Trọng Hưng – Phó Trưởng khoa Dinh dưỡng tiết chế và Lâm sàng, Bệnh viện Nội tiết trung ương cho biết việc sử dụng gia vị trong nấu ăn hoàn toàn không phải nguyên nhân gây nên đái tháo đường.
Theo BS Hưng, để xác định nguyên nhân cả gia đ́nh mắc đái tháo đường th́ cần t́m hiểu thêm rất nhiều về gen, phải xem các thành viên trong gia đ́nh có bị béo ph́ hay không, đái tháo đường tuưp 1 hay tuưp 2. Nếu là đái tháo đường tuưp 1 th́ c̣n có thể đến từ nhiều nguyên nhân như gen, bệnh tự miễn. C̣n nếu mắc đái tháo đường tuưp 2 th́ mới liên quan tới thói quen sinh hoạt, ăn uống của các thành viên trong gia đ́nh.
TS Hưng cho biết những người bị béo ph́ dễ mắc đái tháo đường v́ thời kỳ đầu mới phát béo, chức năng sản xuất insulin c̣n b́nh thường nhưng dần dần do sự đề kháng insulin tăng lên làm hiệu quả hoạt động của chất này giảm sút. Để khắc phục hiện tượng này, tuyến tụy phải hoạt động quá sức dẫn đến chức năng sản sinh ra insulin ở tụy giảm dần, lúc này insulin trong cơ thể sẽ không đủ để duy tŕ việc chuyển hóa đường trong máu ở mức b́nh thường nữa. Do vậy bệnh đái tháo đường mới xuất hiện.

Ăn uống không khoa học, thừa cân béo ph́ có thể gây nên đái tháo đường.
V́ vậy, quy tắc để pḥng tránh đái tháo đường là giảm trọng lượng. Cho dù chỉ cần giảm được 5% số cân nặng ở những người béo ph́ cũng có thể giảm tới 70% nguy cơ bị đái tháo đường. Trung b́nh chỉ cần giảm được 2-3 kg là đă tránh được nguy cơ một cách đáng kể. V́ thế, hăy kiểm soát lượng tiêu thụ calo mỗi ngày và nên có chế độ ăn uống để có thể giảm cân dù chỉ một chút cũng được.
Ngoài ra, để pḥng ngừa bệnh đái tháo đường hiệu quả, bạn nên thay đổi lối sống lành mạnh như: chơi thể thao, tham gia các hoạt động giải trí để tránh stress, chế độ dinh dưỡng hợp lư…
Các thông tin về việc nấu ăn dùng nhiều loại gia vị, nước sốt khác nhau đặc biệt là dầu hào, các loại nước sốt đóng chai sẵn, các loại gia vị tổng hợp dùng để nấu hay ăn trực tiếp và các thực phẩm như bánh ḿ, xúc xích ăn liền, thịt xông khói… gây ra đái tháo đường cho gia đ́nh ông Vương trên cần t́m hiểu kỹ lại.
Việc ăn uống không khoa học, ăn nhiều chất béo, chất bột đường dẫn tới thừa cân béo ph́ và từ thừa cân mới gây ra đái tháo đường. Bác sĩ Hưng khuyến cáo mọi người nên ăn uống hợp lư không kiêng ǵ nhưng cũng cần ăn đủ, ăn đa dạng và không lạm dụng bất cứ thực phẩm nào th́ sẽ tốt cho cơ thể.
Ăn đường có gây đái tháo đường?
Theo thạc sĩ Nguyễn Huy Cường – Nguyên BS Bệnh viện Nội tiết trung ương, một số người c̣n nghĩ rằng ăn đường gây ra bệnh đái tháo đường nhưng những suy nghĩ như vậy không c̣n đúng nữa.
Thực tế, nếu bạn ăn khoai tây luộc c̣n làm tăng đường máu nhiều hơn so với ăn đường kính khi dùng cùng một số calo như nhau. Điều tương tự cũng xảy ra với việc ăn cơm và bột mỳ trắng.
Khi ăn đường từ quả chín, sữa sẽ có ít đường glucose hơn so với ăn cơm, khoai sọ hoặc miến dong. Đường kính là loại đường đôi, được kết hợp bởi 1 phân tử đường glucose và 1 phân tử đường fructose. Đường sữa cũng là loại đường nối đôi gồm 1 phân tử đường glucose và 1 phân tử đường galactose. 75% đường trong quả chín là đường fructose và glucose.
Do vậy dù ăn chất ngọt từ đường kính, đường sữa hay từ quả ngọt, ta cũng chỉ có một nửa lượng đường trực tiếp là đường glucose. Trong khi tinh bột (cơm, mỳ, khoai, ngô, sắn...) khi tiêu hóa xong chúng ta có 100% là đường glucose, v́ tinh bột thực chất là các phân tử đường glucose nối với nhau.
Tuy nhiên, mọi người không nên lạm dụng và ăn quá nhiều đường v́ đường không phải là thực phẩm có nhiều chất bổ dưỡng. Chúng cung cấp năng lượng nhưng thiếu đi vitamin, khoáng chất và chất xơ. Hơn nữa, thực phẩm có nhiều đường thường đi kèm theo nhiều calo và chất béo.
Với những người trẻ, đặc biệt là những người làm công việc văn pḥng, bác sĩ khuyến cáo hăy ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên và duy tŕ thói quen khám sức khỏe định kỳ để phát hiện và điều trị bệnh kịp thời.
VietBF @ Sưu tầm