Toà kháng án liên bang cho phép Trump chuyển tiền Quốc phòng sang xây tường biên giới

(Bloomberg) — Toà Kháng án liên bang vào thứ Sáu phán quyết, Tổng thống Donald Trump có thể chuyển $3,6 tỉ Mỹ kim ngân quỹ quốc phòng sang xây cất tường biên giới Mỹ-Mễ vì nguyên đơn ở Texas không có quyền pháp lý để khiếu nại.

Với kết quả 2-1, Toà Phúc thẩm liên bang khu vực 11 ở New Orleans đảo ngược quyết định của toà cấp dưới. Toà ở El Paso, Texas, trước đó phán quyết, ông Trump vi phạm luật bằng việc tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia để chuyển hướng ngân quỹ quốc phòng sang xây tường sau khi Quốc hội từ chối chi tiền cho bức tường biên giới.

Đa số Hội đồng Phúc thẩm cho rằng, quận El Paso và nhóm các nhà hoạt động cộng đồng biên giới không chứng minh được họ bị thiệt hại đáng kể do bức tường của ông Trump để có thể thách thức thay đổi mục đích sử dụng ngân quỹ.

Cộng đồng địa phương có thể thua thiệt về mặt du lịch và hoạt động kinh tế vì ông Trump cáo buộc khu vực nguy hiểm và nhiều tội phạm vì “sự xâm lấn” của di dân lậu, tuy nhiên, thiệt hại đó không thể gắn trực tiếp đến việc chuyển hướng ngân quỹ từ Ngũ Giác Đài.

Giới phản đối bức tường, bao gồm một nhóm học giả hiến pháp và cựu viên chức chính phủ, cho rằng, chuyển ngân quỹ của ông Trump là việc lạm dụng quyền hành pháp nhằm chiếm đoạt thẩm quyền kiểm soát chi tiêu liên bang của Quốc hội. Các nhà lập pháp từ chối cho ông Trump hơn $1,37 tỉ Mỹ kim trong số $5,7 tỉ cần để xây tường, dẫn đến đối đầu, đóng cửa chính phủ 35 ngày đầu năm 2019.

Thẩm phán James Dennis do Tổng thống Bill Clinton bổ nhiệm bất đồng, ông cho rằng, thiệt hại kinh tế trong khu vực về chi tiêu dành cho căn cứ quân sự Fort Bliss gần đó – căn cứ quân sự lớn thứ nhì – và thiệt hại danh tiếng của El Paso là nơi an toàn cho du khách và các nhà đầu tư đủ căn cứ để giới chức địa phương khởi kiện.

Dennis cũng chỉ trích đồng nghiệp đã để ông Trump né “quyền lực hầu bao” của Quốc hội, và đặt ra tiêu chuẩn quá cao trong việc xác định điều kiện mà các cộng đồng bị liên bang đối xử bất công có thể xử kiện.

Bên đa số thừa nhận, họ đi đến quyết định ngược lại so với Toà Phúc thẩm khu vực 9 ở San Francisco, trong đó ngăn chặn không cho Ngũ Giác đài chuyển ngân quỹ quốc phòng sang xây tường biên giới. Tối cao pháp viện đồng ý nghe kháng án của chính phủ liên quan đến vụ kiện này, và bên nguyên đơn chống tường biên giới ở Texas dự tính sẽ kháng án lên Tối cao Pháp viện.

Hương Giang (Theo Bloomberg)