01/30/20
Ngày đặt câu hỏi đầu tiên ở phiên ṭa luận tội Tổng thống Trump kéo dài hơn tám giờ đồng hồ, kết thúc lúc hơn chín giờ đêm, ngày 29-1-2020, giờ bờ Đông Hoa Kỳ.
Người biểu t́nh và cảnh sát bên ngoài Điện Capitol, trụ sở Quốc hội Mỹ. Ảnh NYT.
Có tất cả 93 câu hỏi được cả hai phe trong Thượng viện, Dân chủ và Cộng ḥa, đặt ra cho nhóm công tố viên, các hạ nghị sĩ Dân chủ, và đội luật sư của Tổng thống Trump. Quan ṭa là ông John Roberts đọc to các câu hỏi lên cho các người có trách nhiệm trả lời.
Các câu hỏi xoay quanh các vấn đề định nghĩa thế nào là lạm quyền, cản trở Quốc hội, có cần gọi nhân chứng là các ông John Bolton (cựu cố vấn Hội đồng an ninh quốc gia), Hunter Biden (con trai cựu Phó Tổng thống Joe Biden, bị phe Cộng ḥa cho là phải điều tra trong vụ Ukraine) hay không,…
Trong các câu trả lời, câu được nhiều người chú ư nhất là của ông Alan Dershowitz, một trong những luật sư của Tổng thống, nguyên văn như sau:
Nếu tổng thống làm ǵ đó để được tái cử, v́ lợi ích chung, th́ không thể bị truất phế.
Ư ông Dershowitz nói là Tổng thống Trump nếu có thông đồng với Ukraine nhằm đánh bại ông Biden để tái đắc cử th́ chuyện đó cũng là lợi ích của nước Mỹ, không có tội.
Ông Dershowitz là một giáo sư luật tại Harvard. Trong ngày hôm trước, thứ Ba 28-1-2020, Thượng nghị sĩ Dân chủ Elizabeth Warren, cũng từng là giáo sư luật tại Đại học Harvard nói rằng bà không hiểu vị luật sư của ông Trump nói ǵ, c̣n một vị Thượng nghị sĩ Dân chủ khác th́ nói là những lư lẽ của ông Dershowitz giống nhu một mớ xà lách từ ngữ.
Tuy nhiên có vẻ như lư lẽ của ông Dershowitz cũng thuyết phục được một số thượng nghị sĩ Cộng ḥa đang lừng khừng chưa quyết định là có cản việc gọi thêm ông Bolton ra làm nhân chứng như các công tố viên Dân chủ yêu cầu hay không. V́ thế Thượng nghị sĩ Chuck Schumer (Dân chủ, New York) nói với các nhà báo rằng ông không tin là phe của ông có đủ số phiếu để gọi thêm nhân chứng.
Bên cạnh đó lại có ba thượng nghị sĩ Dân chủ tỏ ư là họ có thể đồng ư mời thêm cả ông Hunter Biden ra làm chứng bên cạnh ông Bolton, điều mà phe Dân chủ không đồng t́nh. Nhưng Thượng nghị sĩ Schumer (Dân chủ, New York) lại nói rằng nếu phe Cộng ḥa muốn th́ họ có thể mời ông Hunter Biden ngay v́ họ là đa số, nhưng họ cũng biết chẳng có liên quan ǵ.
Trong ngày thứ Tư 29-1-2020, trong lúc tại Thượng viện, các bên đang đặt câu hỏi và trả lời trước quan ṭa, th́ Ṭa Bạch Ốc cho lưu hành một bức thư gửi đến ông John Bolton, nói rằng sách của ông có thể bị cấm xuất bản v́ chứa nhiều tin tức liên quan đến an ninh quốc gia.
Nội dung của quyển sách chưa in này của ông Bolton bị tiết lộ hôm Chủ nhật, trong đó nói chính ông Trump đă nói với ông Bolton rằng phải giữ viện trợ quân sự cho Ukraine cho đến khi họ điều tra đối thủ Biden của ông Trump. Đây là điều phe công tố đưa ra để buộc tội ông Trump lạm quyền.
Ngày thứ Năm 30-1-2020, là ngày cuối cùng để các bên đặt câu hỏi, và ngày thứ Sáu 31-1-2020, sẽ quyết định xem là có gọi thêm nhân chứng hay không. Nếu không có gọi thêm nhân chứng th́ Tổng thống Trump có phần chắc là sẽ được tha bổng trong ngày thứ Bảy 1-2-2020.
Nguyen Hoa