Tổng thống Trump muốn công ty Mỹ hút dầu ở Syria. Ông muốn đạt thoả thuận với Exxon Mobil hoặc các công ty khác. Mục đích của việc này là để khai thác dầu mỏ tại Syria.
"Những ǵ tôi dự định làm, có lẽ sẽ là thực hiện một thỏa thuận với Exxon Mobil hoặc một trong những công ty tuyệt vời của chúng ta để tới đó, thực hiện việc khai thác dầu một cách đúng đắn và lan tỏa sự giàu có", Tổng thống Mỹ Donald Trump nói tại Nhà Trắng ngày 27/10, khi tuyên bố thủ lĩnh tối cao của phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng Abu Bakr al-Baghdadi đă bị đặc nhiệm Mỹ tiêu diệt tại Syria.
Giải thích cho kế hoạch này, Trump nói rằng dầu mỏ ở Syria rất có giá trị v́ nhiều lư do. "Thứ nhất, đây là nhiên liệu tiếp tế của IS. Thứ hai, nó giúp cho người Kurd v́ nó về cơ bản bị lấy đi từ người Kurd. Và thứ ba, nó có thể giúp chúng ta, v́ chúng ta cũng nên có phần của ḿnh", ông tuyên bố.
Trump hồi đầu tháng 10 ra lệnh rút hết quân Mỹ khỏi đông bắc Syria, nhưng ông sau đó đổi ư, tuyên bố dầu mỏ ở nước này là một ưu tiên an ninh quốc gia của Mỹ và cam kết đưa thêm quân tới đây để bảo vệ các giếng dầu.
Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ Mark Esper cho hay trong tuần này Mỹ sẽ gửi quân cùng xe tăng, xe bọc thép tới Syria nhằm bảo vệ các mỏ dầu khỏi IS.
Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu tại Nhà Trắng ngày 27/10. Ảnh: Reuters.
Trong cuộc họp báo diễn ra cùng ngày 27/10, thượng nghị sĩ Lindsey Graham bày tỏ sự ủng hộ với ư tưởng của Trump sau khi các phóng viên đặt câu hỏi về việc Mỹ khai thác dầu ở Syria có phù hợp với quy định của luật pháp quốc tế hay không.
"Đây là nguồn thu chính của IS trong một thời gian dài", Graham nói. "Các mỏ dầu đang nằm trong tay Lực lượng Dân chủ Syria (SDF), với ṇng cốt là người Kurd, có quan hệ đối tác với Mỹ. V́ vậy điều này không vi phạm bất kỳ luật lệ nào".
Graham cho rằng đây chỉ là một "điều b́nh thường trong chính sách đối ngoại" và là một phương án "đôi bên cùng có lợi". "SDF sẽ có thêm tiền nếu chúng tôi hiện đại hóa các mỏ dầu".
Bộ Quốc pḥng Nga hôm 26/10 công bố ảnh vệ tinh cho thấy nhiều xe bồn đưa lậu dầu ra khỏi Syria từ các mỏ do Mỹ và đồng minh kiểm soát ở đông Syria. "Binh sĩ và lính đánh thuê Mỹ bảo vệ cho hoạt động buôn lậu dầu. Trong trường hợp đoàn xe bị tấn công, đặc nhiệm và không quân Mỹ sẽ ngay lập tức tham gia bảo vệ", báo cáo của Bộ Quốc pḥng Nga có đoạn.
Cơ quan này khẳng định mọi tài nguyên dầu mỏ trên lănh thổ Syria đều thuộc về chính phủ Syria, quân đội Mỹ không có quyền "bảo vệ" các mỏ dầu ở nước này theo luật quốc tế. "Bởi vậy, nói một cách đơn giản, những ǵ Washington đang làm như chiếm giữ và kiểm soát bằng vũ lực các mỏ dầu ở đông Syria là hành vi ăn cướp cấp nhà nước", Bộ Quốc pḥng Nga nhấn mạnh.