Sáng sớm hôm Thứ Năm, 24 Tháng Mười, quân đội Syria của Bashar al-Assad tấn công những căn cứ của những lực lượng đă nổi lên năm 2011 chống chế độ độc tài khát máu của ông ta. Máy bay Nga đă thực hiện 32 vụ oanh tạc nhắm vào các tỉnh Idlib, Hama và Latakia.
Quân chính phủ Syria gồm 1,300 binh sĩ và 160 xe tải đă tiến đến chiếm thị xă Kobani, những dân quân người Kurd, các đám tàn quân của al-Qaeda và cả những người Syria được Thổ Nhĩ Kỳ yểm trợ phải rút lui.
Ngày Thứ Ba, 22 Tháng Mười, 2019, Tổng Thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đă bay tới Sochi, thành phố du lịch Nga nổi tiếng, dinh thự của Tổng Thống Nga Vladimir Putin ở đó, thỏa hiệp với phân chia ảnh hưởng ở miền Bắc nước Syria, giáp gianh với Thổ.
Quân Thổ Nhĩ Kỳ cũng tiến đánh thị xă Idib và nhiều ngôi làng ở biên giới đẩy hàng ngàn người Kurd bỏ chạy. Ông Erdogan muốn tiêu diệt các lực lượng người Kurd sau khi quân Mỹ rút khiến họ phải cầu cứu Nga làm trung gian để quay đầu về với chế độ Assad mà dân Kurd vẫn coi là tủ thù.
Ngày Thứ Sáu, 25 Tháng Mười, ông Putin gửi 300 quân cảnh từ Chechnya bên Nga bay qua biên giới, kiểm soát thị xă Kobani, thế vai tṛ của gần trăm quân Mỹ mới được rút khỏi vùng này,
Cũng trong ngày Thứ Sáu, Thứ Trưởng Ngoại Giao Nga Sergei Ryabkov lên tiếng phản đối ư kiến của chính phủ Mỹ, trong một thông điệp “tuưt” của Tổng Thống Mỹ Donald Trump, đem 500 quân và thiết giáp đến biên giới Tây Bắc Syria để bảo vệ khu mỏ dầu lửa đang do quân Kurd kiểm soát, giáp với vùng mỏ dầu của Iraq. Ông Sergei Ryabkov nói ư định đó làm hỏng những thỏa hiệp giữa ông Putin và ông Erdogan. Ông gọi hành động này là bất hợp pháp, v́ “đạo quân chiếm đóng” này chặn ngang đường giao thông giữa Iraq và Syria. Nga cũng yêu cầu Mỹ rút quân khỏi căn cứ al-Tanf tại miền Nam Syria.
Tại sao chính phủ Nga có thể lên mặt dạy đời như vậy? V́ ông Vladimir Putin đang làm chủ nước Syria, đang phân chia vùng ảnh hưởng ở miền Bắc Syria với Thổ Nhĩ Kỳ.
Vai tṛ của ông Putin đă nổi bật sau năm năm kể từ khi ông bị cả thế giới cô lập v́ đem quân chiếm Crimea của Ukraine và đưa quân sang xúi dân Nga ở miền Đông xứ này nổi dậy đ̣i tự trị.
Các nước cấm vận kinh tế Nga sau những vụ này. Tại Hội Nghị Thượng Đỉnh G-20 ở Brisbane, Úc, năm đó, nhiều lănh tụ quốc gia đă từ chối không bắt tay Putin. Hỏa tiễn của Nga ở Ukraine đă bắn rơi một máy bay nước Ḥa Lan, trong đó có những gia đ́nh người Úc. Sau đó nước Nga bị đuổi ra khỏi Nhóm G-8. Ông Putin đă rời khỏi Brisbane trước khi hội nghị bế mạc.
Bây giờ Tổng Thống Vladimir Putin đang làm chủ Syria và được thế giới kính trọng như người duy nhất có thể giải quyết t́nh h́nh Trung Đông rắc rối. Thủ Tướng Benjamin Netanyahu đă điện thoại với ông, để bàn về Syria, nơi Israel từng phóng hỏa tiễn sang đánh các nhà máy tinh luyện nguyên tử. Máy bay Israel cũng đă tấn công các đám dân quân do Iran hỗ trợ ở miền Nam Syria, v́ đe dọa lănh thổ của ḿnh.
Ông Putin cũng đang hợp tác với Tổng Thống Ai Cập Abdel Fattah Al Sisi, người Tổng Thống Trump từng âu yếm gọi là “nhà độc tài quư nhất của tôi.” Nga và Ai Cập cùng tổ chức một Hội Nghị Thượng Đỉnh Phi Châu trong tuần này. Ngày 23 Tháng Mười ông Putin đón tiếp 54 lănh tụ các nước Phi Châu bay tới Sochi xin viện trợ tiền và vũ khí. Đầu Tháng Mười, ông Vladimir Putin đă qua thăm Á Rập Saudi, mà từ năm ngoái ông đă kết thân với ông hoàng Giám quốc Mohammed bin Salman tại Hội Nghị G-20 ở Buenos Aires, Brazil.
Trong lúc các ông hoàng dầu lửa Saudi chào đón ông Putin th́ những máy bay phản lực bay thả khói ba vệt màu trắng, xanh, đỏ trên bầu trời Riyadh trong tiếng nhạc quốc thiều Nga do đội quân nhạc Saudi cử lên. Từ nay Nga và Saudi, hai nước sản xuất dầu nhiều thứ nh́ và thứ ba trên thế giới, có thể hợp tác khi cần lũng đoạn thị trường dầu lửa toàn cầu.
Tất nhiên Putin cũng không quên o bế các nước khác. Phi Luật Tân sắp được mua vũ khí của Nga rẻ và dễ dàng vô điều kiện. Putin cũng hứa hẹn sẽ giúp Tập Cận B́nh xây dựng hệ thống báo động sớm nếu bị tấn công bằng bom nguyên tử.
Thành công ngoại giao rơ rệt nhất của Putin là thuyết phục tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ “bán anh em xa mua láng giềng gần” v́ chơi với Nga lợi hơn với Mỹ, một đồng minh của nước Thổ cùng ngồi trong Khối NATO từ hơn nửa thế kỷ.
Năm 2016 ông Erdogan thoát nạn trong một cuộc đảo chính hụt. Các nước NATO và Mỹ lên án cuộc đảo chánh nhưng Mỹ từ chối không dẫn độ pháp sư Hồi Giáo Fethullah Gulen, đang sống ở Mỹ, mà ông Erdogan coi là người chủ mưu đằng sau nhóm đảo chánh.
Putin đă chớp lấy cơ hội. Ông nhắc nhở Erdogan rằng chính phủ Mỹ cũng đang tích cực giúp các đạo quân người Kurd ở Syria, mà nhóm này liên kết chặt chẽ với dân quân Kurd trong nước Thổ Nhĩ Kỳ đang đ̣i tự trị. Mặc dù Mỹ và NATO khuyên can, ông Erdogan đă đặt mua hệ thống pḥng thủ hỏa tiễn S-400 của Nga, trả $2 tỷ rưỡi. Khi chính phủ Mỹ nổi giận ngưng bán máy bay chiến đấu F-35, Putin đề nghị Thổ hăy mua Su-57 của Nga.
Trước những thành công ngoại giao của ông Putin người ta không tránh được ngạc nhiên: Kinh tế nước Nga chỉ xấp xỉ bằng Tây Ban Nha, tuổi thọ trung b́nh của dân Nga c̣n thấp hơn người Libya, và t́nh trạng tham nhũng th́ không kém ǵ Việt Nam! Tại sao ông Putin đạt địa vị một trọng tài quốc tế nhanh như vậy?
Trước hết bởi v́ ông ta thấy dân Mỹ và các nước Âu Châu không muốn chiến tranh. Các cường quốc phương Tây bỏ trống Trung Đông cho Nga biến thành sân chơi của ḿnh.
Cựu Tổng Thống Barack Obama đă dọa sẽ đánh nếu chế độ Bashar al-Assad dùng vũ khí hóa học. Assad cứ dùng, Obama không đánh, tự biện hộ rằng Assad đă đồng ư từ nay sẽ cho quốc tế kiểm soát.
Tổng Thống Donald Trump th́ luôn luôn than về những cuộc chiến tranh vô tận ở nước ngoài, và tính rút quân Mỹ khỏi Syria, Afghanistan và có thể cả Iraq, nếu Quốc Hội Mỹ không ngăn.
Các nước phương Tây đi giúp ai cũng kèm theo những lời phàn nàn về vi phạm nhân quyền, kể cả những nước đồng minh thân nhất của họ. Putin th́ không v́ chính ông ta coi nhân quyền chẳng là cái ǵ cả.
Điều khích lệ lớn nhất cho Putin là mỗi khi ông ta bành trướng thế lực bằng vũ khí, bằng chiến tranh th́ những nước khác chỉ lên án bằng lời rồi không làm ǵ cả. Cứ thế, Putin được đằng chân bèn lân đằng đầu.
Vladimir Putin thành công v́ khả năng cá nhân của ông cựu sĩ quan t́nh báo KGB. Bí quyết của ông ta là đóng vai “người hùng”: Tận dụng sức mạnh quân sự; không lùi bước khi đối thủ tiến tới; kết thân với ai th́ không bỏ rơi họ; không để có một khoảng trống cho các quốc gia đối thủ khai thác.
Nhưng đằng sau sự thành công của Putin hiện nay là những yếu kém kinh tế lâu dài của nước Nga, một phần do ṿng đai cấm vận kinh tế của Âu Châu, Mỹ Châu, Nhật Bản và Úc. Trong sáu năm qua khả năng tiêu thụ với lợi tức b́nh quân của dân Nga đă xuống liên tục. Số người già nghỉ hưu tăng lên, số người làm việc giảm, cuộc sống khó khăn hơn. Trong mùa Hè vừa qua, hàng chục ngàn người biểu t́nh ở Moscow đ̣i bầu cử trong sạch.
Putin (trái) t́m cách kết thân với Tập Cận B́nh
nhưng ai cũng nh́n thấy nước Nga lép vế nước Tàu về kinh tế.
(H́nh: AP Photo/Ng Han Guan, File
Tất cả dân Nga nh́n bảng xếp hạng của Tổ Chức Minh Bạch Quốc Tế đều biết nước họ bị nạn tham nhũng nặng nề không thua ǵ Papua New Guinea, một quốc gia 8 triệu dân ở Tây Nam Thái B́nh Dương đă được nước Úc cho độc lập năm 1949. Các nước Tây phương tiếp tục cấm vận sẽ làm cho kinh tế Nga càng xuống hơn. Putin t́m cách kết thân với Tập Cận B́nh nhưng ai cũng nh́n thấy nước Nga lép vế nước Tàu về kinh tế. (Ngô Nhân Dụng)
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
