Trump chỉ trích chính phủ Iran 'tham nhũng, đàn áp'. Iran mới kỷ niệm 40 năm Cách mạng Hồi giáo lật đổ chế độ quân chủ. Những chỉ trích của tổng thống Trump không khác ǵ gáo nước lạnh.
Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: Reuters.
"40 năm tham nhũng. 40 năm đàn áp. 40 năm khủng bố. Chế độ ở Iran chỉ tạo ra 40 năm thất bại. Người dân Iran khổ sở xứng đáng có một tương lai tươi sáng hơn nhiều", Tổng thống Mỹ Donald Trump đăng trên Twitter hôm 11/2.
Trước đó cùng ngày, Iran tổ chức kỷ niệm cuộc Cách mạng Hồi giáo năm 1979 lật đổ chế độ quân chủ tồn tại suốt 2.500 năm. Trong lễ kỷ niệm, Tổng thống Iran Hassan Rouhani cam kết sẽ vượt qua những nỗ lực cô lập của Mỹ. "Chúng ta sẽ không để nước Mỹ trở thành kẻ chiến thắng. Nhân dân Iran đă và sẽ gặp một số khó khăn về kinh tế nhưng chúng ta sẽ khắc phục các vấn đề bằng cách giúp đỡ lẫn nhau", Rouhani nói.
Dưới thời Trump, Mỹ duy tŕ cách tiếp cận cứng rắn đối với Iran với việc rút khỏi thỏa thuận hạt nhân vào năm ngoái. Mỹ sau đó áp đặt hàng loạt biện pháp trừng phạt, siết chặt nền kinh tế Iran. Mỹ sẽ tổ chức hội nghị toàn cầu ở Ba Lan tuần này để thảo luận về Trung Đông, trong đó tập trung chủ yếu vào Iran. Phó tổng thống Mỹ Mike Pence và Ngoại trưởng Mike Pompeo sẽ tham dự.
Các nhà phê b́nh cáo buộc chính quyền Trump đang theo đuổi chương tŕnh nghị sự nhằm thay đổi chế độ ở Iran, đặt biệt khi Washington bày tỏ sự ủng hộ đối với các cuộc biểu t́nh phản đối chính phủ ở Tehran vào năm ngoái. Quan chức Mỹ phủ nhận cáo buộc này.
Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton, người vào năm 2017 từng nói rằng ông hy vọng cách mạng Iran "sẽ không kéo dài được đến lần kỷ niệm thứ 40", hôm 11/2 đăng Twitter rằng Mỹ ủng hộ "ư chí của nhân dân Iran".
"Sau 40 năm, Cộng ḥa Hồi giáo Iran đă không thực hiện được lời hứa duy tŕ và bảo vệ quyền lợi cho người dân. Lễ kỷ niệm 40 năm của chế độ Iran chỉ làm nổi bật 4 thập kỷ thất bại và thất hứa", Bolton viết. "Đây là 40 năm thất bại. Bây giờ tùy thuộc vào chế độ Iran thay đổi hành vi của họ và cuối cùng người dân Iran sẽ xác định hướng đi cho đất nước. Mỹ ủng hộ ư chí của nhân dân Iran và đứng sau họ để đảm bảo tiếng nói của họ được lắng nghe".
Tổng thống Iran Hassan Rouhani phát biểu tại lễ kỷ niệm 40 năm Cách mạng Hồi giáo ở Tehran hôm 11/2. Ảnh: Reuters.
Ngày 16/1/1979, quốc vương Iran Mohammad Reza Pahlavi cùng gia đ́nh đào thoát khỏi đất nước sau gần 40 năm tại vị và một năm đối mặt với các làn sóng phản đối, đ́nh công. Ngày 11/2, chính phủ thủ tướng Shapour Bakhtiar sụp đổ, lănh đạo tôn giáo Rouhollah Khomeini lên cầm quyền sau 15 năm tị nạn chính trị tại Pháp. Sau cuộc trưng cầu dân ư ngày 1/4, nước Cộng ḥa Hồi giáo Iran ra đời và Khomeini trở thành lănh tụ tối cao.
Cũng trong năm này, quan hệ Mỹ - Iran xấu đi. Ngày 4/11, khoảng 400 sinh viên Hồi giáo tấn công ṭa đại sứ Mỹ ở Tehran, bắt 52 nhân viên sứ quán cùng với 3 nhân viên Bộ Ngoại giao Mỹ làm con tin. Cuộc khủng hoảng ngoại giao kéo dài trong 444 ngày dẫn tới hệ quả chính quyền tổng thống Jimmy Carter cắt đứt quan hệ ngoại giao với Iran và áp đặt các lệnh trừng phạt kinh tế.