Bất chấp việc Thổ Nhĩ Kỳ mua S-400 Triump Nga, Mỹ vẫn phải bàn giao cho Ankara hơn 100 chiếc máy bay tiêm kích F-35. Hai lư do chính là Mỹ không muốn phải trả lại 1,25 tỷ USD mà Thổ đă đóng cho chương tŕnh JSF và phải chịu phạt tiền, lại mất đi mối lợi việc bán F-35 cho nước này.
Mỹ sẽ bàn giao F-35 Lightning II, bất chấp việc Thổ Nhĩ Kỳ mua S-400 Triump Nga
Giới quan chức lănh đạo Mỹ cho biết, Quốc hội Hoa Kỳ có ư định đề xuất cung cấp cho Thổ Nhĩ Kỳ giải pháp thay thế cho hệ thống pḥng không S-400 Triump của Nga. Trong trường hợp Ankara từ chối, Washington có kế hoạch chặn việc giao máy bay chiến đấu F-35 Lightning II.
Quốc hội Mỹ trước đó đă tuyên bố họ có ư định đ́nh chỉ việc cung cấp máy bay chiến đấu F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ v́ nước này dự định mua sắm hệ thống tên lửa pḥng không S-400 Triump của Nga.
Các thượng nghị sĩ đă sửa đổi ngân sách quốc pḥng, theo đó Bộ Quốc pḥng Mỹ sẽ lập một báo cáo đánh giá những khả năng "thay đổi đáng kể" trong việc cung cấp máy bay cho Thổ Nhĩ Kỳ.
Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlüt Cavusoglu ngày 02/12 đă khẳng định sự kiên định của Ankara trong thương vụ mua sắm các hệ thống pḥng không S-400 Triump của Nga và đưa ra lời giải thích lư do tại sao Thổ Nhĩ Kỳ lại quyết mua hệ thống pḥng không này.
Thỏa thuận cho vay để cung cấp hệ thống pḥng không S-400 Triump cho Thổ Nhĩ Kỳ đă được kư kết vào tháng 12 năm 2017 tại Ankara. Thổ Nhĩ Kỳ tự thanh toán một phần tiền theo hợp đồng, phần c̣n lại được tính vào khoản vay do Nga cung cấp.
Thỏa thuận giữa Moscow và Ankara đă được kư kết với nội dung chính là Nga sẽ cung cấp cho Thổ Nhĩ Kỳ 4 trung đoàn S-400 Triump với tổng giá trị hợp đồng là 2,5 tỷ USD. Ngoài ra, Nga cũng sẽ chuyển giao một phần công nghệ để chế tạo S-400 tại Thổ Nhĩ Kỳ,
Bất chấp những đe dọa của Mỹ, giới phân tích cho rằng, cuối cùng th́ Mỹ sẽ phải bàn giao các máy bay F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ bởi hai nguyên nhân sau:
Thổ Nhĩ Kỳ mua số lượng F-35 quá lớn, đă đóng tiền cho dự án F-35
Bộ trưởng Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu đă từng lưu ư rằng, Ankara không thấy có vấn đề ǵ với việc cung cấp máy bay chiến đấu F-35. Nước này không tin rằng Hoa Kỳ có thể từ chối cung cấp máy bay chiến đấu F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ.
Ông Ibrahim Kalyn, cố vấn cho Tổng thống Erdogan nói với các phóng viên rằng, Thổ Nhĩ Kỳ không chỉ là người mua, mà là một phần trong dự án này, có liên quan đến một loạt quốc gia khác và sẽ phát sinh nhiều câu hỏi, do đó không dễ từ chối cung cấp các máy bay chiến đấu này cho nước này.
Ông Kalyn tự tin rằng vấn đề sẽ được giải quyết vào thời điểm các máy bay sẵn sàng để giao hàng.
Sở dĩ ông này tự tin như vậy là bởi v́ Thổ Nhĩ Kỳ là một đối tác quan trọng trong NATO và đến nay đă đầu tư hơn 1,25 tỷ USD cho chương tŕnh phát triển máy bay chiến đấu tàng h́nh F-35 mang tên Chương tŕnh “Máy bay chiến đấu tấn công chung” (JSF Joint Strike Fighter - JSF) từ những ngày đầu tiên.
Hơn nữa, Thổ Nhĩ Kỳ dự định mua ít nhất 100 chiếc F-35 Lightining II, với mỗi chiếc trị giá hơn 120 triệu USD (nếu tính cả tiền vũ khí). Đây là khoản tiền rất lớn nếu so với các đồng minh khác chỉ mua vài chục chiếc như Na Uy, Đan Mạch, Hà Lan, Hàn Quốc, Italia…
Do đó, Mỹ sẽ không thể loại Thổ Nhĩ Kỳ ra khỏi chương tŕnh này, nếu không, tập đoàn Lockheed Martin vừa mất đi khoản lợi nhuận béo bở, vừa phải trả lại tiền đầu tư và bồi hoàn thiệt hại.
Thổ Nhĩ Kỳ để ngỏ khả năng mua Patriot 3 của Mỹ
Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlüt Cavusoglu vừa qua đă giải thích tại sao Ankara mua hệ thống tên lửa pḥng không S-400 Triumph. Theo ông, Moscow đă đưa ra đề xuất tốt nhất trong bối cảnh Ankara có nhu cầu mua hệ thống pḥng không, trong khi Mỹ không thèm đoái hoài tới nguyện vọng của họ.
Ông nhắc rằng, trong ṿng 10 năm qua Thổ Nhĩ Kỳ đă kiên tŕ nỗ lực mua tổ hợp MIM-104 Patriot 3 (PAC 3) của Tập đoàn Raytheon - Mỹ nhưng vẫn chưa thành công. Lá thư cuối cùng giới lănh đạo nước này cho Washington cách đây đă một năm rưỡi, nhưng chưa có hồi đáp.
Tuy nhiên, trước yêu cầu hấp dẫn từ Mỹ, Thổ Nhĩ Kỳ đă bất ngờ này tỏ ư định muốn mua cả S-400 và Patriot. Ankara tuyên bố sẽ nghiêm túc đánh giá khả năng mua tên lửa Patriot, nếu như Washington đề nghị một mức giá hợp lư và cam kết chuyển giao công nghệ sản xuất.
Ông Mevlüt Cavusoglu nhấn nhấn mạnh rằng, trong tương lai Thổ Nhĩ Kỳ sẽ cần mua thêm các hệ thống pḥng không và “nếu có được triển vọng hợp tác sản xuất và giá cả hợp lư, nước này nhất định sẽ nắm bắt cơ hội”.
Như vậy, với 2 nguyên nhân trên th́ rơ ràng là Mỹ sẽ cung cấp F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ theo đúng kế hoạch, chiêu dọa dẫm của Quốc hội Mỹ chỉ nhằm khiến sự việc thêm rắc rối và buộc Thổ Nhĩ Kỳ phải xem xét đến việc mua PAC 3 trong tương lai mà thôi.
VietBF © sưu tầm