Các nhà lănh đạo 21 quốc gia và nền kinh tế châu Á-Thái B́nh Dương trong ngày bế mạc không ra được thông cáo chung lần đầu tiên trong lịch sử APEC. Hội nghị thượng đỉnh tại Papua New Guinea năm nay được đánh dấu bởi sự đối đầu trực diện giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, trong bối cảnh tranh giành ảnh hưởng tại khu vực.
Quan chức các nước chụpảnh chung ở Papua New Guinea hôm 18/11.
Hăng tin này cho biết thêm rằng việc cạnh tranh giành ảnh hưởng ở Thái B́nh Dương giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc đă trở thành tâm điểm khi Mỹ và các đồng minh phương Tây cùng đáp trả sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc.
“Quư vị biết là có hai người khổng lồ ở trong pḥng”, Thủ tướng Papua New Guinea nói trong cuộc họp báo kết thúc sự kiện, khi được hỏi về nước nào trong số 21 thành viên của APEC không đồng ư về tuyên bố chung.
Ông O’Neill, quan chức chủ tŕ cuộc họp, nói rằng điểm gây tranh căi là việc có hay không nên đưa Tổ chức Thương mại Thế giới cùng cải cách tiềm tàng của tổ chức này vào Tuyên bố của Lănh đạo APEC, theo Reuters.
“APEC không có điều lệ nào về Tổ chức Thương mại Thế giới, đó là một thực tế. Các vấn đề đó có thể được nêu lên tại Tổ chức Thương mại Thế giới”, ông O’Neill được trích lời nói.
Theo Reuters, mục tiêu tăng cường thương mại đa phương mà APEC được lập nên năm 1989 đang đối mặt với thách thức, trong khi Trung Quốc củng cố vị thế tại vùng Thái B́nh Dương, và việc Mỹ đánh thuế hàng hóa của quốc gia đông dân nhất thế giới đang gây căng thẳng quan hệ trong khu vực và gây chia rẽ về sự trung thành của các nước.
Thông tin trên trang web của tổ chức cho biết rằng kể từ cuộc họp đầu tiên năm 1993, các kỳ họp hàng năm của APEC đều ra Tuyên bố của các Lănh đạo.
Theo Reuters, ông O’Neill nói rằng với tư cách chủ nhà của APEC năm nay, ông sẽ ra Tuyên bố của Chủ tịch, dù không nói rơ là khi nào.
Tổng thống Mỹ Donald Trump và nguyên thủ Nga Vladimir Putin không tham gia cuộc họp thượng đỉnh. Phó Tổng thống Mike Pence tham dự thay ông Trump.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh đă được chào đón nồng nhiệt khi tới Papua New Guinea.
Ông gây quan ngại cho phương Tây hôm 16/11 khi ông gặp các lănh đạo của đảo quốc Thái B́nh Dương để quảng bá về sáng kiến Vành đai và Con đường của ḿnh.
Đáp lại, Hoa Kỳ và các đồng minh Nhật Bản, Australia và New Zealand hôm 18/11 thông báo kế hoạch trị giá 1,7 tỷ đôla để cung cấp điện và Internet cho Papua New Guinea.