Không chỉ cuộc chiến thương mại mà Mỹ và Trung Quốc cũng đang rất căng thẳng ở Biển Đông. Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ James Mattis mới đây kêu gọi đồng minh Nhật Bản và Hàn Quốc hợp tác chống lại Trung Quốc trên Biển Đông.
“Tôi đề nghị rằng tất cả chúng ta - các đồng minh ASEAN và các đối tác - cùng chung tay và chúng ta phải đảm bảo rằng không có quốc gia nào được viết lại quy tắc quốc tế trên các tuyến đường và hy vọng các quốc gia lớn, nhỏ tôn trọng các quy tắc đó”, ông Mattis nói sau cuộc họp với các quan chức Nhật Bản và Hàn Quốc tại Singapore.
Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ đồng thời khẳng định Mỹ sẽ tiếp tục “bay, đi lại bằng tàu thuyền và hoạt động ở bất cứ nơi nào luật pháp quốc tế cho phép và phù hợp với nhu cầu lợi ích quốc gia” trước khi tuyên bố rằng Washington sẽ "không chấp nhận việc Trung Quốc quân sự hóa Biển Đông hay có bất cứ hành động ép buộc nào trong khu vực này".
Tuyên bố đanh thép này được người đứng đầu Lầu Năm Góc đưa ra không lâu sau cuộc hội đàm kéo dài 90 phút với người đồng cấp Trung Quốc Ngụy Phượng Ḥa bên lề Hội nghị Bộ trưởng Quốc pḥng ASEAN.
Tại cuộc họp, ông Mattis đă tỏ rơ quan điểm của Washington trước các hoạt động quân sự hóa phi pháp của Bắc Kinh trên Biển Đông, cũng như đề cập tới mối quan ngại của nhiều quốc gia trong khu vực khi Trung Quốc không tuân thủ các cam kết tại khu vực này.
Về phần ḿnh, ông Ngụy đề nghị Mỹ cùng Trung Quốc duy tŕ ổn định và ḥa b́nh tại vùng biển trong khu vực, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hợp tác trao đổi chiến lược và đối phó với các rủi ro an ninh giữa 2 bên.
Mỹ và Trung Quốc thời gian qua đang gia tăng căng thẳng trên nhiều lĩnh vực như kinh tế, quân sự và ngoại giao trong bối cảnh cuộc chiến thương mại của hai nước vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt cùng các cáo buộc Bắc Kinh can thiệp vào cuộc bầu cử quốc hội giữa kỳ Mỹ.
Đầu tháng 10, Washington chỉ trích tàu chiến Trung Quốc có hành động tiếp cận không an toàn và không chuyên nghiệp với khu trục hạm USS Decatur, khi chiến hạm Mỹ thực hiện hoạt động tuần tra trong vùng biển quốc tế gần các băi đá bị Trung Quốc chiếm đóng phi pháp thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam hôm 30/9.