Mặc dù F-35 và F-22 được mệnh danh là tàng h́nh không thể phát hiện với số tiền đầu tư hàng ngh́n tỷ USD, tuy nhiên, cho đến khi các tiêm kích này ra đời th́ tiến bộ về công nghệ xử lư tín hiệu, kết hợp với các loại tên lửa có hệ thống dẫn đường chủ động và đầu đạn cỡ lớn có thể cho phép đối phương bắn hạ các máy bay tối tân này.
Tiêm kích thế hệ 5 có khả năng tàng h́nh tối ưu trước radar sóng ngắn, vốn được sử dụng cho hệ thống dẫn bắn và điều khiển hỏa lực của tên lửa pḥng không. Tuy nhiên, chúng lại không thể ẩn ḿnh trước những radar trinh sát sóng dài hoạt động ở dải tần VHF và UHF. Vấn đề là các radar sóng dài này lại không thể cung cấp tham số chính xác của mục tiêu như khoảng cách (tầm), hướng và độ cao để dẫn bắn cho tên lửa.
Mike Pietrucha, cựu sĩ quan tác chiến điện tử trên tiêm kích F-4G và F-15E Mỹ, cho biết một số loại radar sóng dài khó có thể xác định chính xác mục tiêu trong ṿng 3 km. Những tiêm kích bay gần nhau có thể bị nhận dạng thành một mục tiêu lớn duy nhất. Độ chính xác thấp như vậy khiến radar sóng dài không thể dẫn bắn cho tên lửa.
Công nghệ xử lư tín hiệu đă giải quyết được vấn đề này từ những năm 1970. Quá tŕnh xử lư tần số có thể "nén" xung radar và tăng độ chính xác. Khi được ứng dụng công nghệ này, loại radar Pietrucha mô tả đă tăng độ chính xác lên gấp nhiều lần, đủ khả năng định vị mục tiêu trong ṿng 60 m.
P-18 là một trong các loại radar đời cũ có khả năng phát hiện tiêm kích tàng h́nh. Ảnh: Tetraedr .
Radar mảng pha (phase array radar) cũng giúp loại bỏ các hệ thống ăng ten cồng kềnh của radar sóng dài đời cũ. Chúng có thời gian phản ứng ngắn hơn, độ chính xác và tốc độ quét cao hơn nhiều. Bản thân hải quân Mỹ đă phát triển công nghệ này để tạo ra hệ thống tác chiến Aegis trên các tàu chiến lớp Ticonderoga và Arleigh Burke.
Khi sử dụng loại tên lửa có đầu đạn lớn, radar dẫn bắn không nhất thiết phải quá chính xác. Tổ hợp S-75 "Dvina" (NATO định danh: SA-2 Guideline) được trang bị tên lửa với đầu đạn nổ mảnh nặng 200 kg, tầm sát thương 60 m ở độ cao thấp hoặc 250 m ở độ cao lớn.
Với độ chính xác trong ṿng 50-60 m, radar sóng dài có thể dẫn tên lửa tới đủ gần để gây hư hại, thậm chí tiêu diệt mục tiêu. Nếu tên lửa được trang bị đầu ḍ radar riêng như ḍng 9M96 của Nga hay các tên lửa tầm nhiệt, chúng có thể tự phát hiện máy bay tàng h́nh khi ở khoảng cách gần, sau đó tự khóa mục tiêu với độ chính xác tối đa.
Cách duy nhất để chống lại nguy cơ từ radar sóng dài là tiêu diệt chúng bằng tên lửa hành tŕnh hoặc máy bay chế áp pḥng không (SEAD) trước khi lực lượng tiêm kích tàng h́nh tham chiến, chuyên gia Quân sự Dave Majumdar nhận định.
Các tên lửa ḍng 9M96 được trang bị đầu ḍ radar chủ động tự t́m mục tiêu. Ảnh: Ausairpower.
Therealrtz©VietBF