Nữ y tá gốc Việt ở Dallas, Hoa Kỳ, nói rằng, bệnh viện nơi nữ y tá gốc Việt làm đă bắt đầu nhận bệnh nhân bị nhiễm COVID-19, khiến bệnh viện dùng thuốc Kư Ninh chữa sốt rét chữa cho bệnh nhân COVID-19, nhưng cho những người không có tiền sử bệnh tim v́ thuốc đó làm nhịp tim dài ra, sẽ gây hại cho những người có bệnh tim.
Cô Hailey Đắc, y tá bệnh viện Medical City Healthcare, Dallas, Texas. (H́nh: Nhân vật cung cấp)
Nửa Ṿng Trái Đất TV: Cô Hailey Đắc, một nữ y tá gốc Việt ở Dallas, Texas, chia sẻ trên trang nhà cá nhân của ḿnh về những ǵ cô “mắt thấy, tai nghe” trong quá tŕnh điều trị cho những bệnh nhân bị nhiễm COVID-19, thậm chí c̣n bị sốc khi chứng kiến bệnh nhân mới 34 tuổi không hề có tiền sử về bệnh lư đă qua đời v́ virus này. Xin chị có thể nói sơ qua t́nh h́nh bệnh viện chữa COVID019 ra sao không?
Cô Hailey Đắc: Bệnh viện của tôi bắt đầu nhận bệnh nhân bị nhiễm COVID-19 hơn một tuần trước. Hệ thống bệnh viện Medical City Healthcare có 13 bệnh viện, trong đó bệnh viện tôi làm có khoảng 3,000 giường. Bệnh viện dùng một lầu riêng để cho bệnh nhân COVID-19 bị nặng, tức là hồi sức cấp cứu, rồi có cả thêm một lầu dành cho những người có bệnh nhưng khoẻ hơn, tức là có thể tự thở được mà không cần đến máy móc.
Nửa Ṿng Trái Đất TV: Với những kinh nghiệm của chị th́ chị có thể cho biết các triệu chứng của những bệnh nhân bị nhiễm COVID-19 ra sao không?
Cô Hailey Đắc: Triệu chứng thường thấy nhất là sốt và đi kèm với ho mà phần lớn là ho khô, đau rát cổ họng, chỉ có một, hai trường hợp là ho ít đờm. C̣n trường hợp ói mửa th́ rất ít, đo thân nhiệt vào khoảng 103 đến 104 độ F, tức khoảng 40 độ C.
Nửa Ṿng Trái Đất TV: Hiện tại, các loại thuốc mà bệnh viện dùng cho bệnh nhân COVID-19 trước đó thông thường là dùng để chữa trị cho những trường hợp nào?
Cô Hailey Đắc: Bệnh viện dùng thuốc nước IV truyền vô tĩnh mạch, dùng cho tất cả các loại bệnh bị viêm. Các bệnh nhân bị nhiễm bệnh sau khi được chụp X-quang xong sẽ phát hiện bị viêm phổi, phổi bị tổn thương. Họ sẽ cho thuốc vancomycin và levaquin, là loại thuốc trụ sinh. Trước khi COVID-19 xảy ra, đối với những người bị bệnh, bác sĩ thường hay cho các loại thuốc trụ sinh nặng, rồi sau đó họ sẽ lấy máu đem đi thử. Sau khi xét nghiệm và t́m ra được loại vi khuẩn gây bệnh, các bác sĩ sẽ cho thuốc kháng sinh chống lại vi khuẩn đó.
C̣n hiện giờ, tôi chưa thấy bác sĩ dùng loại thuốc anti-viral, là các loại thuốc dùng chống lại vi khuẩn. Bác sĩ dùng các loại kháng sinh như là tacfunal, thường chỉ dùng cho bệnh nhân trẻ tuổi và không có tiền sử bệnh tim.
Nửa Ṿng Trái Đất TV: Hiện tại vẫn chưa có một loại thuốc đặc trị nào có thể chữa trị virus COVID-19. Khi bệnh viện dùng các loại thuốc kháng sinh như cô kể th́ họ dựa trên sự chia sẻ thông tin với các bệnh viện khác cũng đang chữa trị trường hợp bị nhiễm COVID-19 hay dựa trên kinh nghiệm của bác sĩ chữa trị?
Cô Hailey Đắc: Đó là theo kinh nghiệm của bác sĩ từng chữa trị v́ thật sự đến giờ vẫn chưa có thuốc chữa virus này. Nếu bệnh nhân bị nhiễm có ruột không hoạt động được, bác sĩ sẽ cho Tylenol đưa vào hậu môn. Nếu bệnh nhân bị sốt cao th́ sẽ cấp một loại mền nước lạnh đắp lên người giúp giảm nhiệt độ. Các bác sĩ chuyên khoa truyền nhiễm cho biết vẫn chưa có thuốc đặc trị cho con virus này.
Nửa Ṿng Trái Đất TV: Trong những ngày qua trên mạng chia sẻ thông tin rằng có thể dùng thuốc sốt rét có thể chữa COVID-19. Với kinh nghiệm của cô và tại bệnh viện cô đang làm, họ có dùng phương cách chữa trị này không?
Cô Hailey Đắc: Bệnh viện tôi có sử dụng phương cách chữa trị này và số người hồi phục nhiều hơn số người bị nặng hơn hoặc tử vong. Loại thuốc plaquenil chống viêm, nó c̣n được dùng cho các bệnh thấp khớp, bị tiêu chảy hay bị sốt xuất huyết do bị muỗi Phi Châu cắn.
Tôi không thấy bác sĩ dùng loại steroid thường chống viêm khi bệnh nhân khó thở, bị suyễn.
Cô Hailey Đắc trong giờ làm việc tại bệnh viện Medical City Healthcare, Dallas, Texas. (H́nh: Nhân vật cung cấp)
Nửa Ṿng Trái Đất TV: Vậy có nghĩa là những bệnh nhân bị nhẹ th́ mới sử dụng thuốc sốt rét, đúng không?
Cô Hailey Đắc: Đúng vậy, và phải là những người không có tiền sử bệnh tim v́ thuốc đó làm nhịp tim dài ra, sẽ gây hại cho những người có bệnh tim.
Nửa Ṿng Trái Đất TV: Biểu hiện triệu chứng của những người bị nhiễm COVID-19 nhẹ và nặng khác nhau thế nào?
Cô Hailey Đắc: Những người nhẹ th́ họ chỉ ho và sốt khoảng 38, 39 độ C, và có đau nhức khắp người nhưng họ có thể thở được mà không cần máy trợ thở. Triệu chứng ói th́ ít, không nhiều. C̣n người nặng th́ không thể tự thở được. Hôm qua có một bệnh nhân 44 tuổi nhập viện sốt 40 độ C, khi đi cấp cứu trên xe cứu thương đă phải đeo ống trợ thở oxy, thậm chí máy không giúp được v́ oxy không thể vào phổi.
Nửa Ṿng Trái Đất TV: Những người khoẻ mạnh bị nhẹ khi sử dụng thuốc sốt rét có hữu hiệu hay không?
Cô Hailey Đắc: Theo tôi thấy th́ có cải thiện, v́ bác sĩ cũng có bàn bạc kỹ trước khi đưa ra phát đồ điều trị. Bác sĩ cho uống thử một toa buổi sáng và một toa buổi chiều, nếu thấy khoẻ hơn th́ họ sẽ cho uống tiếp. C̣n những ai cho dù kháng thể khoẻ nhưng có tiền sử bệnh tim th́ nhất định sẽ không được thử.
Nửa Ṿng Trái Đất TV: Trên Facebook, cô có chia sẻ lời khuyên rằng một người 34 tuổi không mắc bệnh ǵ hết lại không cứu được. Cô có thể nói rơ hơn về t́nh trạng này.
Cô Hailey Đắc: Tôi cảm thấy buồn, thất vọng và hơi sốc. Tôi làm trong pḥng cấp cứu cũng được 10 năm rồi. Những ca bệnh mà ḿnh biết trước người ta không qua khỏi, ḿnh c̣n chấp nhận. C̣n trong trường hợp này, người bệnh không có bệnh nào hết mà chỉ bị sốt mấy ngày. Khi bệnh nhân vào bệnh viện, con virus tấn công phổi nên tôi cảm giác bất lực, uất ức, tức, tại sao lại có một con virus như thế làm cho những người trẻ bị bệnh và chết. Tại sao nó không giống như những loại cúm thường khác, chỉ gây bệnh cho người già, em bé hay những người có kháng thể yếu mà virus này c̣n gây nguy hiểm cho cả thanh niên khoẻ mạnh.
Điều thứ hai làm tôi buồn là người bệnh không hề có người thân ở kế bên, v́ bệnh viện sợ họ lây cho người thân rồi người thân sẽ lây lan cho người khác trong cộng đồng. Điều này làm cho tất cả những người làm trong bệnh viện không thấy quen.
Nửa Ṿng Trái Đất TV: Người bệnh 34 tuổi mà cô kể khi nhập viện là đă có triệu chứng quá trễ để chữa?
Cô Hailey Đắc: Người bệnh nhập viện là đă trễ. Biểu hiện của người bệnh khi ở nhà th́ thấy sốt, nhưng cứ nghĩ là sốt cảm thông thường nên chỉ uống Tylenol, rồi khi ho th́ uống thuốc ho. Khi người bệnh nhập viện th́ có thân nhiệt 40 độ C, khi đo oxy th́ dưới 70, chụp X-quang th́ phổi bị trắng xóa hết.
Nửa Ṿng Trái Đất TV: Những người bị nhiễm bệnh thông thường là được khám ở nơi khác rồi mới chuyển đến bệnh viện cô làm hay là có biểu hiện rồi đến thẳng bệnh viện?
Cô Hailey Đắc: Cả hai trường hợp đều có. Có người đi khám ở pḥng khám gia đ́nh hoặc các nơi chữa bệnh khẩn cấp, có người chỉ thấy rát cổ, ho ít, nên chỉ nghĩ là viêm họng nên chỉ cho thuốc về nhà uống. Sau khi thấy không đỡ th́ đi bệnh viện sau ba đến năm ngày. Có người th́ đến thẳng bệnh viện.
Nửa Ṿng Trái Đất TV: Hiện tại, ở tiểu bang Texas có ai là người gốc Việt bị nhiễm COVID-19 không?
Cô Hailey Đắc: Hiện tại tôi chưa thấy tên người Việt Nam. Tại bệnh viện tôi làm đa số bệnh nhân là người gốc Hispanic.
Nửa Ṿng Trái Đất TV: Khi tiếp nhận những người bị bệnh nhiễm COVID-19 th́ bệnh viện có cấm người thân vào thăm hay những người bị bệnh khác có được người thân vào thăm không?
Cô Hailey Đắc: Hôm Chủ Nhật tuần trước th́ bệnh viện cho phép một người thân vào thăm một người bệnh và chỉ chọn một người thăm thôi, chứ không phải là hôm nay chồng đi thăm, mai con đi thăm, và mốt là người khác thăm.
Khi ngày càng có nhiều ca bị nhiễm tăng lên th́ bệnh viện quyết định cấm người thân đi thăm những người mắc bệnh COVID-19 ở pḥng cấp cứu. C̣n đối với những người vào bệnh viện với lư do khác, chẳng hạn như đi sanh, chỉ có chồng được theo thôi chứ không cho nhiều người. Bệnh viện hạn chế một bệnh nhân là một người thăm.
Nửa Ṿng Trái Đất TV: Là người làm nhiều năm trong nghề, theo cô th́ sự nguy hiểm của virus COVID-19 so với các trường hợp bệnh mà cô từng chứng kiến th́ ở mức độ như thế nào?
Cô Hailey Đắc: Theo tôi th́ con virus này chọn lựa cơ thể có phù hợp với nó hay không. Những người khoẻ mà bị tấn công phổi th́ họ hồi phục được. Tùy theo cơ thể kháng thể của ḿnh, nếu cơ thể có thể tự diệt nó được. Virus này nguy hiểm ở chỗ là bị lây từ người này sang người khác lúc nào và nó có thể giết bất cứ ai, thậm chí là một người đang khoẻ mạnh b́nh thường v́ cơ thể của họ không có hệ miễn nhiễm cho virus này.
Nửa Ṿng Trái Đất TV: Công việc của cô và đồng nghiệp trong thời gian khi làm việc với t́nh h́nh bệnh tăng cao thay đổi như thế nào?
Cô Hailey Đắc: Công việc vẫn diễn ra b́nh thường, lúc nào cũng bảo đảm có đầy đủ y tá. Khi mở thêm các lầu dành riêng cho người nhiễm COVID-19, bệnh viện sẽ chuyển các y tá ở khoa hồi sức cấp cứu sang đây. Nhân lực, thiết bị, dụng cụ đều không bị thiếu.
Nửa Ṿng Trái Đất TV: Cô có lời khuyên nào dành cho những người lớn tuổi gốc Việt không rành tiếng Anh khi có triệu chứng bệnh th́ nên làm thế nào?
Cô Hailey Đắc: Trước hết th́ họ nên liên lạc với bác sĩ gia đ́nh và báo các triệu chứng ḿnh mắc phải. Bác sĩ gia đ́nh sẽ kêu người bệnh đến khám hoặc đến cấp cứu ở bệnh viện. Bác sĩ cũng sẽ hỏi và t́m hiểu xem người bệnh từng đi đâu và tiếp xúc với ai và cho đi làm xét nghiệm. C̣n nếu có triệu chứng nặng như ho, đau c, và ho đến mức khó thở, th́ phải đến bệnh viện liền chứ đừng ở nhà tự chữa trị.
Nửa Ṿng Trái Đất TV: Cám ơn cô Hailey Đắc dành thời gian cho buổi phỏng vấn.