Theo báo cáo tài sản toàn cầu vừa công bố của tổ chức tư vấn Boston Consulting Group (BCG), thị trường tài chính thế giới phục hồi vào năm ngoái sau khi sụt giảm vào năm 2022, thúc đẩy giá trị tài sản ròng toàn cầu tăng hơn 4%.
Tỷ phú Elon Musk. Ảnh: AFP/TTXVN
Giá trị tài sản ròng toàn cầu đã tăng 4,3% so với năm 2022 lên 477.000 tỷ USD vào năm 2023. Kết quả này là nhờ sự phục hồi của tài sản tài chính, tăng gần 7%.
Tài sản tài chính là tài sản có tính thanh khoản mà giá trị của nó đến từ quyền ghi trên hợp đồng hoặc quyền sở hữu một thứ gì đó. Tiền mặt, cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ hoán đổi danh mục (ETF) và tiền gửi ngân hàng chính là những ví dụ về tài sản tài chính. Tài sản tài chính không bao gồm các tài sản như nhà cũng như nợ phải trả.
Những số liệu trên là dấu hiệu tích cực sau giai đoạn hậu COVID-19 đầy khó khăn, khi lãi suất cao và sự mất giá của các đồng tiền ảnh hưởng đến tình hình tài chính của doanh nghiệp và người tiêu dùng trên toàn cầu.
Năm 2022, tổng giá trị tài sản toàn cầu chỉ tăng 0,2%, trong khi tài sản tài chính giảm 4%. Tuy vậy, BCG cho rằng số liệu trên vẫn cho thấy thị trường tài chính thế giới chưa đạt được sự phục hồi hoàn toàn. Mức tăng 4,3% nói trên vẫn còn khiêm tốn so với tốc độ tăng trưởng trung bình hàng năm 7,1% đạt được trong giai đoạn 2014 - 2021.
Chênh lệch giàu nghèo ngày càng tăng
Nhìn vào giai đoạn từ 2022 - 2023, tốc độ tăng trưởng tài sản ròng hàng năm cao nhất ở châu Mỹ Latinh (7,9%), tiếp theo là Trung Đông và châu Phi (7,8%). Khi so sánh với tốc độ tăng trưởng hàng năm được dự đoán từ năm 2023 - 2028, Trung Đông và châu Phi đứng đầu (10%), tiếp theo là châu Mỹ Latinh. Mặc dù ghi nhận các mức tăng mạnh hơn nhưng điều này không có nghĩa là những khu vực trên là giàu có nhất.
Ngược lại, sự giàu có tập trung chủ yếu ở Bắc Mỹ, tiếp theo là khu vực châu Á - Thái Bình Dương và sau đó là Tây Âu. Theo BCG, sự giàu có về tài chính ở các nền kinh tế phát triển ở Bắc Mỹ và Tây Âu bị ảnh hưởng đặc biệt nặng nề vào năm 2022, nhưng cả hai khu vực đều phục hồi trở lại vào năm 2023. Bắc Mỹ là một trong những khu vực phát triển nhanh nhất, chiếm hơn 50% tổng tài sản tài chính mới vào năm 2023, được thúc đẩy bởi sự phục hồi mạnh mẽ trên thị trường chứng khoán.
Kênh đầu tư sinh lời
Lợi nhuận tài chính được thúc đẩy đáng kể nhờ cổ phiếu công nghệ và bán dẫn, trong đó Apple, Nvidia và Microsoft trở thành những công ty đầu tiên đạt mức vốn hóa thị trường có biên độ quanh ngưỡng 3.000 tỷ USD.
Tăng trưởng ở Tây Âu kém hơn một chút nếu xét về tài sản tài chính. Theo BCG, điều này không chỉ do thị trường chứng khoán tăng trưởng thấp hơn mà các nhà đầu tư còn bỏ ít tiền hơn vào cổ phiếu.
Tương tự, tài sản tài chính cũng cho thấy động lực giảm ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương, tăng 5,1% vào năm 2023. Báo cáo cho rằng điều này chủ yếu là do tốc độ tạo ra của cải ở Trung Quốc chậm lại, mặc dù dự kiến sẽ có sự tăng trưởng mạnh mẽ trong giai đoạn từ nay đến năm 2028.
Sự gia tăng tài sản không đồng đều
Báo cáo Tài sản Toàn cầu của ngân hàng UBS, thu thập số liệu của 56 quốc gia, cho thấy mức tăng trưởng tài sản trung bình của mỗi người trưởng thành trong giai đoạn 2022 - 2023 có sự khác biệt giữa các nước.
Cyprus ghi nhận mức giảm mạnh nhất (hơn 30%), tiếp theo là Mexico (gần 20%) và Kazakhstan (giảm hơn 17%). Trong số các nền kinh tế Tây Âu, Thụy Sỹ và Italy có tình trạng kém nhất, với mức giảm lần lượt gần 6% và 4%.
Ở đầu bên kia của bảng xếp hạng, Thổ Nhĩ Kỳ nổi bật với mức tăng hơn 157% về tài sản trên mỗi người trưởng thành trong khoảng thời gian từ 2022 - 2023, bỏ xa các quốc gia khác.
UBS cũng thu thập dữ liệu về sự phân bổ của các triệu phú trên toàn cầu. Phần lớn các triệu phú đều ở Mỹ, tiếp theo là Trung Quốc đại lục và sau đó là Vương quốc Anh.