Khoai tây chiên và gà rán, những món ăn thường được làm chín trong dầu chiên đi chiên lại, có thể làm tăng rủi ro mắc bệnh mất trí nhớ.
Mọi người đều biết chế độ ăn uống quan trọng như thế nào đối với sức khỏe. Việc thường xuyên ăn một số loại thực phẩm được biết là làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như béo ph́ hoặc thừa cân, cholesterol cao, huyết áp cao, bệnh tim mạch và bệnh gan nhiễm mỡ.
Tuy nhiên, có lẽ ít người biết đến thực tế là chế độ ăn uống của bạn cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng mắc chứng mất trí nhớ. Sa sút trí tuệ là một hội chứng hoặc một nhóm triệu chứng liên quan đến sự suy giảm liên tục của năo.
Thường gặp ở những người trên 65 tuổi, sa sút trí tuệ có thể dẫn đến các vấn đề về trí nhớ, lời nói, sự hiểu biết và khả năng vận động cũng như thay đổi tính cách, hành vi. Trên toàn thế giới hiện có khoảng 55 triệu người mắc chứng mất trí nhớ. Nhưng người ta ước tính con số này sẽ tăng lên 139 triệu vào năm 2050.
Hiện các nhà khoa học đang cảnh báo rằng việc ăn một số loại thực phẩm phổ biến có thể làm tăng nguy cơ mắc phải t́nh trạng tàn khốc này. Nghiên cứu mới đáng báo động đă tiết lộ rằng thực phẩm nấu bằng dầu tái sử dụng có thể gây thoái hóa năo.
Điều này áp dụng cho các món chiên gịn ở cửa hàng bán mang đi và các nhà hàng, trong đó món ăn được nấu bằng dầu được dùng đi dùng lại nhiều lần. Do đó, hai loại thực phẩm phổ biến có thể được coi là có nhiều rủi ro gây mất trí nhớ là khoai tây chiên và gà rán.
Là một phần của nghiên cứu được tŕnh bày tại cuộc họp thường niên của Hiệp hội Hóa sinh và Sinh học Phân tử Mỹ, các nhà khoa học đă phát hiện ra mức độ thoái hóa thần kinh cao hơn ở những con chuột tiêu thụ dầu ăn chiên rán tái sử dụng so với các loài gặm nhấm khác theo chế độ ăn uống lành mạnh hơn.
Trong nghiên cứu, các tác giả đă chia những con chuột cái thành năm nhóm. Mỗi nhóm nhận được thức ăn tiêu chuẩn riêng hoặc thức ăn có 0,1 ml dầu mè không đun nóng, dầu hướng dương không đun nóng, dầu mè đun nóng hoặc dầu hướng dương đun nóng mỗi ngày trong 30 ngày. Dầu được hâm nóng lại nhằm mục đích mô phỏng dầu chiên tái sử dụng.
Kết quả cho thấy so với các nhóm khác, loài gặm nhấm được cho ăn dầu mè hoặc dầu hướng dương đun nóng lại cho thấy t́nh trạng căng thẳng oxy hóa và viêm gan tăng lên. Những loài gặm nhấm tương tự cũng cho thấy tổn thương đáng chú ư ở ruột kết, gây ra những thay đổi trong nội độc tố và lipopolysacarit (những chất độc được giải phóng từ một số vi khuẩn).
"Kết quả là quá tŕnh chuyển hóa lipid ở gan bị thay đổi đáng kể và việc vận chuyển axit béo omega-3 quan trọng của năo DHA bị giảm. Điều này dẫn đến thoái hóa thần kinh, được thấy trong mô học năo của những con chuột tiêu thụ dầu được hâm nóng cũng như con của chúng", Kathiresan Shanmugam, một trong số các nhà nghiên cứu, phó giáo sư từ Đại học Trung tâm Tamil Nadu, nói.
Những vấn đề tương tự cũng được t́m thấy ở con cái của chuột. Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng sự thoái hóa thần kinh gia tăng dường như gắn liền với tác động của dầu lên mạng lưới liên lạc hai chiều giữa gan, ruột và năo.
Trục gan - ruột - năo này rất quan trọng trong việc điều chỉnh các chức năng sinh lư khác nhau và sự suy yếu của nó cho thấy mối liên quan với các rối loạn thần kinh.
Shanmugam giải thích: "Chiên ngập dầu ở nhiệt độ cao có liên quan đến một số rối loạn chuyển hóa, nhưng chưa có nghiên cứu dài hạn nào về ảnh hưởng của việc tiêu thụ đồ ăn chiên ngập dầu và tác hại của nó đối với sức khỏe".
Bên cạnh việc bổ sung lượng calo rỗng, thực phẩm chiên ngập dầu thường đ̣i hỏi phải tái sử dụng cùng loại dầu để chiên lại.
Đây là một thực tế phổ biến ở cả gia đ́nh và nhà hàng, mặc dù việc tái sử dụng đă loại bỏ nhiều chất chống oxy hóa tự nhiên và lợi ích sức khỏe của dầu. Dầu tái sử dụng cũng có thể chứa các thành phần có hại, bao gồm acrylamide, chất béo chuyển hóa, peroxit và các hợp chất phân cực.
|