Đại dịch COVID đã biến TQ trở thành lực cản của nền kinh tế toàn cầu

[trungthuc]

Sau khi TQ quyết định thay đổi triệt để chính sách chống COVID, số người nhiễm bệnh ở quốc gia này đã tăng vọt. Không chỉ người dân khốn khổ vì Covid mà cả nền kinh tế cũng thế, và không chỉ ở TQ mà thôi.

Việc chính quyền Bắc Kinh đột ngột chuyển hướng từ chính sách cứng rắn "không khoan nhượng với Covid" (zero tolerance for Covid) sang việc hủy bỏ hoàn toàn hầu hết các biện pháp chống đại dịch đã gây ra mối lo ngại vượt ra ngoài biên giới của nước này. Sự lo lắng này cũng làm gia tăng cuộc khủng hoảng trên thị trường bất động sản tại địa phương, âm ỉ trong nhiều năm qua. Từ lúc tháng Sáu vừa qua, Ngân hàng Thế giới đã dự đoán nền kinh tế TQ sẽ tăng trưởng 4.3% vào năm 2022 và 8.1% vào năm 2023. Bây giờ Ngân hàng Thế giới đã hạ thấp chỉ số dự báo của mình, chỉ còn 2.7% trong năm nay và 4.3% trong năm tới. Những con số này được nhiều người xem là tín hiệu cho thấy nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đang ở bên bờ vực khủng hoảng sâu sắc.

Đặc biệt, chuyện đại dịch đang hoành hành ở đại lục đang khiến cho giới phân tích tài chính trên toàn thế giới càng phải đau đầu hơn. Rốt cuộc, mọi thứ đã xảy ra được xem là hoàn toàn không thể tưởng tượng được cho đến gần giữa tháng Mười Hai: giới chức trách TQ cho ngừng xét nghiệm quy mô lớn đối với người dân, cho phép những người bị nhiễm bệnh khỏi bị cách ly và được hồi phục tại nhà. Họ thậm chí có thể đi làm nếu không có triệu chứng nào của bệnh dịch hoặc chỉ ở mức độ nhẹ.

(Minh họa: kobu-agency-unsplash)

Cư dân TQ sợ Covid hơn là sợ cọp!

Đồng thời, quốc gia này hiện đang báo cáo có rất nhiều trường hợp nhiễm coronavirus hơn bất cứ thời điểm nào kể từ khi bắt đầu đại dịch đặc biệt là ở các đô thị. Nhiều người phải ở nhà vì sợ lây nhiễm, và điều này có ảnh hưởng nghiêm trọng đến mức tiêu dùng. Một số lớn cửa hàng đã đóng cửa, không có đủ thuốc trị cảm cúm. Nếu có thông tin cho biết thuốc kháng vi-rút Paxlovid đã được đưa đến một điểm bán nào đó, thì sẽ được bán hết sạch chỉ sau vài giờ.

Những người sợ hãi đôi khi trả hơn 800 USD trên thị trường chợ đen cho một gói thuốc Pfizer này, được chế ra nhằm bảo vệ chống lại các triệu chứng Covid nghiêm trọng. Có thông tin cho rằng, nhiều tiệm thuốc đã bắt đầu bán paracetamol theo từng viên một vì kho của các công ty dược phẫm bán sỉ đã hết sạch.

Hậu quả như vậy là do vào hồi đầu tháng Mười Hai, Bắc Kinh bất ngờ dẹp bỏ chính sách "không khoan nhượng với Covid" từng được áp dụng với việc xét nghiệm hàng loạt, kiểm soát kỹ thuật số nghiêm ngặt, cách ly nghiêm ngặt những người bị nhiễm bệnh và phong tỏa nghiêm ngặt nơi có dịch với quy mô lớn. Trước đó, những người dân xuống đường biểu tình ở Thượng Hải và các trung tâm kinh tế khác của đất nước đã kêu gọi phải chấm dứt chính sách "zero Covid" khắc nghiệt này, và trong một số trường hợp thậm chí còn đòi chủ tịch ĐCSTQ Tập Cận Bình phải từ chức.

Do đó, các biện pháp chống Covid cũng như các tuyên bố của giới chóp bu đất nước về sự nguy hiểm đến tính mạng của căn bệnh này đã dừng lại chỉ sau một đêm. Thay vào đó, các viên chức và giới virus học TQ đã bắt đầu so sánh biến thể Covid với loại cúm thông thường hoặc hạ thấp mức độ nguy hiễm, coi đó chỉ là bị cảm lạnh, không đáng ngại.

Kể từ đó, số ca nhiễm bệnh ở nước này đã tăng vọt lên cả triệu ca/ngày và các video clip về các bệnh viện quá tải đã xuất hiện trên mạng xã hội. Người ta nói rằng, có quá nhiều người chết vì Covid ở Bắc Kinh và các vùng ngoại ô đến nỗi các lò hỏa táng buộc phải hoạt động suốt ngày đêm. Đồng thời, các chuyên gia tham khảo hình ảnh từ vệ tinh và kết quả phân tích không khí, xác nhận về các hoạt động liên tục của các lò hỏa táng này. Con số được Bắc Kinh cho công bố chính thức về những người chết vì Covid là quá nhỏ so với thực tế.

(Minh họa: Joshua-fernandez-unsplash)

Những bất ổn ở thị trường bất động sản TQ

Dự báo về triển vọng kinh tế TQ đã được sửa đổi của Ngân hàng Thế giới cũng chỉ ra một cuộc khủng hoảng trong lĩnh vực bất động sản và xây dựng, chiếm gần 1/4 sản lượng kinh tế của bước này. Sau nhiều năm tăng trưởng, doanh số bán bất động sản tại nhiều thành phố trên cả nước hiện đang sụt giảm nặng, một số giới đầu tư và tập đoàn bất động sản đang phải vật lộn để tồn tại. Ngân hàng Thế giới cảnh cáo rằng, "Các sự căng thẳng đang tiếp diễn trên thị trường bất động sản có thể gây ra những tác động lớn rất xấu về tài chính và kinh tế vĩ mô".

TQ đặt mục tiêu đạt mức tăng trưởng GDP năm 2022 khoảng 5.5% nhưng mục tiêu này giờ đã trở nên quá xa vời. Và ngay cả khi đạt được, đó vẫn là con số thấp nhất trong vòng 4 thập niên vừa qua, không tính ở năm 2020, năm đầu tiên xảy ra đại dịch.

Giờ đây, nền kinh tế nước này vẫn chưa thể đối phó với hậu quả của sự thay đổi đột ngột trong chính sách chống COVID của Bắc Kinh. Từ việc bố trí các công nhân trong các nhà máy đến việc dự trữ thuốc men hoặc chuẩn bị giường và chất khử trùng, các nhà máy và xí nghiệp của TQ đang nổ lực làm mọi thứ trong khả năng để duy trì hoạt động của chuỗi cung ứng và sản xuất. Các khu chế xuất ở TQ đang sử dụng các cách tiếp cận sáng tạo và tích trữ mọi thứ họ cần cho tương lai để chống lại sự tấn công của dịch Covid.

Một cái nhìn đáng báo động về TQ

Các đối tác kinh tế của TQ trên khắp thế giới cũng đang nín thở chờ xem mạng lưới nhà máy và xí nghiệp rộng lớn của nước này, chiếm gần 1/3 sản lượng kỹ nghệ của thế giới, sẽ đối phó như thế nào và có thể sản xuất sản phẩm của họ trong bao nhiêu lâu nữa?

Công ty dầu khí Sinopec so sánh COVID-19 với chiến tranh. Công ty này vận hành và quán xuyến hầu hết các nhà máy lọc dầu của TQ, đang liên tục thực hiện các kế hoạch dự phòng để duy trì các hoạt động sản xuất. Các nhân viên chủ chốt bị cô lập ra khỏi các nhân viên còn lại, lệnh cấm nghỉ phép đã được đưa ra. Và công ty sản xuất xe điện Nio đã mua một số xe tải chở vật tư và thiết bị y tế cho công nhân của mình để có thể duy trì hoạt động của dây chuyền lắp ráp của mình theo dạng "tự cung tự cấp".

Điều gì xảy ra khi biến thể virus vẫn xâm nhập vào nơi sản xuất đã được người Mỹ quan tâm đầy đủ là Apple, khi vào mùa Thu, sự lây nhiễm đã lây lan nhanh chóng tại nhà máy của Foxconn. Kết quả là sự gián đoạn do sự phong tỏa gắt gao và hàng loạt công nhân đã rời khỏi nhà máy Trịnh Châu bị phong tỏa của Foxconn, nơi sản xuất hầu hết các mẫu iPhone hàng đầu cho thị trường thế giới. Thời gian ngừng hoạt động do Covid dẫn đến việc bán hàng vào dịp Giáng sinh của mẫu iPhone 14 Pro hàng đầu đã không thành công như mong đợi.

Volkswagen và BMW cũng đương đầu với đại dịch tại nhà máy ở TQ

Một cuộc chiến chống lại Covid tương tự đã được thực hiện tại các nhà máy sản xuất xe ở Mỹ và châu Âu, dường như đã lâu lắm rồi. Kinh nghiệm vào thời điểm đó cho thấy việc ngăn chặn hoàn toàn virus xâm nhập vào nhà máy thật khó khăn như thế nào.

Trong tuần trước lễ Giáng sinh, hãng Volkswagen đã yêu cầu một bộ phận nhân viên tại nhà máy ở Phật Sơn, tỉnh Quảng Đông phải có ít nhất ba ngày làm việc trong hai ca liên tục, mỗi ca kéo dài 11 giờ. Mục tiêu là để bù đắp các thiệt hại do bị ngưng sản xuất. Việc hay đổi lịch làm việc được thực hiện sau khi có khá nhiều nhân viên bị ốm. Nhà máy FAW-Volkswagen ở Phật Sơn có công suất 600,000 xe mỗi năm và sản xuất nhiều mẫu xe khác nhau dưới nhãn hiệu VW và Audi.

Mặc dù đợt bùng phát đầu tiên của Covid đã xảy ra ở các thành phố lớn như Bắc Kin kể từ khi hầu hết các biện pháp chống lại đại dịch ở đây được dở bỏ, nhưng làn sóng biến thể Omicron dường như đang lan sang các khu vực công nghiệp quan trọng khác. Một đợt bùng phát đã được báo cáo gần một nhà máy BMW ở phía Bắc Thẩm Dương, khiến cho hãng xe hơi Đức phải thuê công nhân mới để thay thế cho những người bị nhiễm bệnh.

TQ thay đổi chính sách chống Covid

Vào giữa tháng Mười Hai, một cuộc nghiên cứu từ Đại học ở Hong Kong gây ra xôn xao trong dư luận vì cho rằng, do sự thay đổi mạnh mẽ trong chính sách của chính quyền Bắc Kinh, nếu không có chiến dịch tiêm phòng Covid hiệu quả, có thể có đến hơn một triệu người sẽ chết. Mặt khác, việc từ bỏ chính sách chống COVID cứng rắn chậm hơn, cùng với việc tiếp tục tiêm chủng và cải thiện khả năng tiếp cận với thuốc kháng virus, có thể cắt giảm hơn một phần tư số ca tử vong, theo dự đoán của giới chuyên viên nghiên cứu Hong Kong do bác sĩ Gabriel Leung đứng đầu.

Maximilian Butek, người đứng đầu Phòng Thương mại Đức tại Thượng Hải, cảnh cáo rằng, "Kinh nghiệm từ phần còn lại của thế giới cho thấy rằng không thể ngăn chặn được sự gia tăng số lượng người bị nhiễm bệnh, và sau đó trong các nhà máy sẽ không còn một ai làm việc nữa".