Có một vụ việc đang rất nóng ở Mỹ, đó là cảnh sát dùng 'lịch sử t́m kiếm từ khóa đảo ngược của Google' để t́m được thủ phạm của một vụ án. Nhưng thủ phạm này - mới 17 tuổi - đang chỉ trích ngược lại cảnh sát, nói rằng việc làm như thế là 'bất hợp pháp'. Thanh niên 17 tuổi này cũng là người đầu tiên thách thức cảnh sát về vấn đề này.
Một thanh niên 17 tuổi, bị kết tội gây hỏa hoạn ở Denver (Colorado, Mỹ), đă trở thành người đầu tiên “kiện ngược” cảnh sát v́ dùng lịch sử t́m kiếm Google (Google search history) để truy t́m tội phạm. Cách mà cảnh sát đă làm gọi là “t́m kiếm từ khóa đảo ngược”.
Theo hồ sơ được gửi lên Ṭa án Quận Denver, luật sư của thanh niên 17 tuổi kia cho rằng cảnh sát đă làm việc “bất hợp pháp” khi đề nghị một Quan ṭa yêu cầu Google kiểm tra dữ liệu t́m kiếm, để t́m ra những người dùng đă gơ địa chỉ căn nhà bị cháy ngày 5/8/2020 (là vụ việc mà thanh niên nói trên bị kết tội).
Cảnh sát Mỹ đă dùng lịch sử t́m kiếm từ khóa trên Google để t́m tội phạm. Ảnh minh họa: Freepik.
Dữ liệu t́m kiếm của Google đă giúp các nhà điều tra t́m ra thanh niên nói trên cùng hai người bạn. Cả ba đều vị thành niên vào thời điểm bị bắt. Hai trong số ba người, bao gồm cả thanh niên thách thức cảnh sát nói trên, đang bị xử với tư cách người trưởng thành, và cả hai đều không nhận tội.
Phía thanh niên này nói dữ liệu t́m kiếm và mọi bằng chứng có được từ đó đều nên bị hủy bỏ v́ nó cũng như việc t́m kiếm bừa phứa qua hàng tỷ lượt t́m kiếm của người sử dụng Google, dựa trên “linh cảm” rằng thủ phạm sẽ gơ địa chỉ căn nhà nơi ḿnh định gây án để t́m trên Google. Hơn nữa, việc t́m kiếm trên Internet được coi là việc riêng tư, có thể tiết lộ những thông tin rất riêng của mỗi người, nên phía thanh niên cho rằng cảnh sát lục lại và dựa trên lịch sử t́m kiếm như vậy để bắt người là không hợp pháp. Nếu cứ thế này th́ cảnh sát có thể xem lịch sử t́m kiếm của rất nhiều người và thậm chí có thể theo dơi mọi người dựa trên lịch sử t́m kiếm.
Nghi phạm 17 tuổi cho rằng cảnh sát "lục" lịch sử t́m kiếm của mọi người là bất hợp pháp. Ảnh minh họa: Jonathan Shead.
Thực tế, kiểm tra lịch sử t́m kiếm từ khóa là cách ngày càng được cảnh sát sử dụng nhiều trong những năm gần đây. Cảnh sát Mỹ dùng cách này để t́m nghi phạm trong nhiều vụ, bao gồm những vụ đánh bom ở Texas, xâm hại ở Wisconsin hay lừa đảo ở Minnesota.
Về vụ việc nói trên, cảnh sát Denver đă yêu cầu Google xem những người t́m địa chỉ của ngôi nhà bị cháy trong ṿng 15 ngày trước vụ hỏa hoạn. Google t́m ra 61 người t́m kiếm, cung cấp địa chỉ IP của họ. Từ đó, cảnh sát tập trung vào một số người, rồi lại yêu cầu Google cung cấp thông tin cụ thể hơn về những người này. Một trong số đó có liên quan đến thanh niên 17 tuổi nói trên.
Tiếp theo, cảnh sát lại kiểm tra các hoạt động online của thanh niên này, bao gồm tin nhắn, Facebook, Instagram và Snapchat. Rồi họ kết luận là thanh niên thực hiện vụ hỏa hoạn do trả thù nhầm một người đă lấy trộm điện thoại của một người quen. Sau khi gây hỏa hoạn, thanh niên và người quen đó mới nhận ra rằng ḿnh trả thù nhầm.
Vụ hỏa hoạn ở Denver vào tháng 8/2020. Ảnh: Sở Cứu hỏa Denver.
Hiện chưa biết vụ việc sẽ tiếp diễn thế nào. Google không công bố số yêu cầu cung cấp lịch sử t́m kiếm từ khóa, cũng không trả lời yêu cầu b́nh luận. Sở Cảnh sát Denver cũng từ chối b́nh luận.