Tể tướng Lưu Gù đă khắc sâu vào kư ức khán giả nhiều thế hệ với h́nh ảnh nhỏ con, gù lưng nhưng không bao giờ cúi đầu trước kẻ ác.
Bộ phim Tể Tướng Lưu Gù (1998) là một tác phẩm truyền h́nh kinh điển đă gắn bó với lứa khán giả 8X, 9X không chỉ ở Trung Quốc mà c̣n tại các quốc gia châu Á như Việt Nam. Bộ phim có nội dung xoay quanh cuộc đấu đá giữa Lưu Gù - một vị quan thanh minh, liêm khiết, tài trí với viên quan tham nhũng nhất lịch sử triều Thanh Ḥa Thân.
Trong lịch sử, Lưu Dung (1719 - 1805) - người được mọi người quen gọi bằng biệt danh Lưu Gù là một vị quan tài liêm khiết, chính trực và yêu nước, rất được trọng vọng, mến mộ. Thực tế ông không phải là tể tướng v́ nhà Thanh không có chức quan đó nhưng những ǵ Lưu Dung đóng góp cho đất nước đă khiến mọi người nể phục mà gọi là tể tướng - vị trí quan đầu triều thời phong kiến. Ông đă sống qua 4 đời Hoàng đế nhà Thanh và cống hiến, được trọng dụng nhiều nhất trong thời trị v́ của Càn Long và Gia Khánh.
Kỳ phùng địch thủ của Ḥa Thân trong bộ phim kinh điển do diễn viên Lưu Bảo Điền thủ vai. Lưu Gù được xây dựng với h́nh ảnh nhỏ con, thấp bé nhẹ cân và đặc trưng nhất là tấm lưng gù. V́ biệt danh Lưu Gù mà dân gian gọi ông nên tất nhiên ai ai cũng mặc định vị quan này bị gù lưng.
Thế nhưng đó là những ǵ phim ảnh và lời đồn dân gian miêu tả, c̣n sử sách chưa bao giờ có ghi nhận nào xác đáng về h́nh dáng của vị công thần triều Thanh. Bức chân dung cổ của ông cũng phác họa lại một người đàn ông với dáng đứng b́nh thường. Điều đó khiến một số nhà sử học đặt ra câu hỏi: Liệu có đúng là Lưu Dung bị gù như tương truyền? Và nếu ông không bị gù lưng th́ cái tên Lưu Gù từ đâu mà ra?
Khi khai quật lăng mộ của Lưu Dung, các chuyên gia khảo cổ mới phát hiện ra một sự thật thú vị có thể giải đáp thắc mắc này.
Năm 1958, trong lúc người dân mở rộng diện tích đất canh tác tại thành phố Cao Mật, tỉnh Sơn Đông, ngôi mộ của Lưu Dung và vợ đă được phát hiện. Khi ngôi mộ được mở ra, các chuyên gia đă rất ngạc nhiên v́ bên trong không có nhiều châu báu, vàng bạc - điều thường thấy ở lăng mộ quư tộc, nhất là khi Lưu Dung c̣n là quan đầu triều. Điều đó cho thấy ông quả thật là một vị quan liêm khiết, giản dị, không ham của cải vinh hoa.
Sau hơn trăm năm nằm dưới ḷng đất, hài cốt của Lưu Dung vẫn c̣n t́m được khá nguyên vẹn. Hộp sọ của ông tương đối lớn, bắp chân dài khoảng 75cm. Theo ước tính của các chuyên gia, Lưu Dung có chiều cao lên đến 1,9 mét. Trong thời hiện đại, đây đă được tính là chiều cao khủng. Trong thời đại của ḿnh, Lưu Dung chắc chắn là người "khổng lồ".
Phát hiện này khiến giới chuyên môn phải kinh ngạc. Quan niệm cho rằng Lưu Dung chỉ cao khoảng 1,6 mét đổ xuống và có thân h́nh thấp bé v́ cái tên Lưu Gù của ông hóa ra không đúng sự thật.
Nhưng cũng chính từ sự thật bất ngờ đó mà các nhà sử học cũng suy luận ra được lư do cho cái tên Lưu Gù. V́ bản thân quá cao, nên mỗi khi diện kiến, nói chuyện với hoàng đế, ông luôn phải cúi ḿnh xuống thật thấp để tỏ ḷng cung kính theo đúng phép tắc. Chiều cao của vua Càn Long và Gia Khánh đều khoảng 1,7 mét. Là một vị quan trung thành, tôn kính nhà vua, Lưu Dung phải gập người thật sâu th́ mới không "vượt mặt" bề trên của ḿnh. Vậy nên mới có tương truyền rằng người đă đặt biệt danh Lưu Gù chẳng ai khác mà chính là vua Gia Khánh.
Bên cạnh đó, các nhà sử học cũng không loại trừ khả năng v́ thói quen thường xuyên cúi người mà khi về già, Lưu Dung đă bị gù lưng thật sự. Sau tất cả, suy đoán thú vị này càng khẳng định hơn nữa đức tính tuyệt vời của Lưu Dung.
VietBF@sưu tập