“Bí kíp” của Bác Sĩ Richard W. Besdine, cựu chủ tịch Hiệp Hội Lăo Khoa Mỹ, khi ở tuổi 80, ông vẫn khỏe mạnh, cường tráng, do tránh fast food, siêng hoạt động thể chất, bảo vệ sức khỏe tâm thần, bỏ hút thuốc, gặp bác sĩ định kỳ.
Ông Richard W. Besdine, tiến sĩ, giáo sư thuộc Đại Học Brown, là tác giả của hơn 125 ấn phẩm học thuật về lăo hóa, từng được đào tạo về nội khoa, bệnh truyền nhiễm, miễn dịch tại bệnh viện Beth Israel, Boston, và Trường Y Khoa Harvard.
Tập thể dục giúp cải thiện chức năng thể chất, giảm nguy cơ trầm cảm, ung thư, tiểu đường. (H́nh minh họa: Mark Makela/Getty Images)
Chia sẻ trên CNBC bí quyết để có một cuộc sống khỏe mạnh, trường thọ, Bác Sĩ Richard W. Besdine viết: “Là bác sĩ lăo khoa trong 55 năm, câu hỏi tôi thường xuyên đưa ra là: Những thói quen hằng ngày có thể đem lại một cuộc sống lâu dài, sôi động hơn như thế nào? Tôi đă đưa ra rất nhiều hướng dẫn về vấn đề này cho các bệnh nhân của ḿnh và thấy những kết quả tích cực ở họ, bao gồm cả chính bản thân tôi.”
“Nếu bạn hỏi tôi đối tượng nào có tuổi thọ thấp nhất, th́ tôi nói là đó là những người lái xe ít hoạt động thể chất, hút thuốc, lạm dụng chất gây nghiện, béo ph́. Tuy nhiên, tin tốt là không bao giờ quá muộn để thay đổi lối sống của bạn,” ông chia sẻ.
Theo Bác Sĩ Besdine, có năm điều đơn giản mà bạn có thể làm để tăng cơ hội sống lâu, sống khỏe.
Siêng năng hoạt động thể chất
Các nghiên cứu đă chỉ ra rằng béo ph́ và lười vận động thể chất là hai trong số những nguyên nhân lớn nhất cho bệnh tật, giảm tuổi thọ. Nên chống lại điều này bằng cách tập thể dục, nhờ thế giúp cải thiện chức năng thể chất, giảm nguy cơ trầm cảm, ung thư, tiểu đường.
Hiệp Hội Ung Thư Mỹ (American Cancer Society) khuyến cáo 2.5-5 giờ hoạt động thể chất vừa phải (đi bộ, làm vườn) cho mỗi tuần, hoặc 1-2.5 giờ cho các hoạt động thể chất mạnh mỗi tuần, ví dụ chạy bộ, thể dục nhịp điệu.
Tránh thức ăn chế biến sẵn và đồ ăn nhanh
Bác Sĩ Richard W. Besdine: “Hăy cố gắng tránh thức ăn chế biến sẵn và đồ ăn nhanh.” (H́nh minh họa: Manan Vatsyayana/AFP via Getty Images)
Bác Sĩ Richard W. Besdine tin vào sức mạnh của cách ăn uống như người Địa Trung Hải (sự kết hợp của đồ ăn Ư, Hy Lạp). Các loại trái cây, rau quả tươi, ngũ cốc nguyên chất, chất béo lành mạnh giúp ngăn ngừa bệnh mạn tính và tăng cường sức khỏe.
Ông nói: “Tôi thích suy nghĩ rằng cách ăn Địa Trung Hải giống như thói quen sinh hoạt hơn là kế hoạch ăn kiêng nghiêm ngặt mà bạn buộc phải tuân thủ theo thời gian và rồi từ bỏ, v́ thật khó để có thể làm theo như vậy. Hăy cố gắng tránh thức ăn chế biến sẵn và đồ ăn nhanh.”
“Thay vào đó, bạn nên ăn hải sản, thịt nạc, các loại hạt trong bữa ăn của ḿnh. Các loại cá có hàm lượng chất béo, ví dụ cá hồi, cá ṃi, cá ngừ… là những món chủ lực cho cách ăn Địa Trung Hải. Chúng giàu omega-3, có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, đột quỵ. Ngoài ra, dầu oliu nguyên chất, một thành phần chính của cách ăn Địa Trung Hải có thể giúp ngăn ngừa các cơn đau tim, đột quỵ tử vong do tim mạch, ngay cả ở những người có nguy cơ cao,” ông khuyên.
Ngừng hút thuốc, kể cả thuốc lá điện tử
Thuốc lá có thể gây hậu quả chết người, bao gồm các vấn đề về tim mạch, ung thư, bệnh phổi… Nghiên cứu cho thấy ngay cả khi hút thuốc lá nhẹ (một điếu mỗi ngày) cũng có thể gây nguy cơ tử vong sớm.
Lợi ích của việc bỏ thuốc lá có thể thấy được khá nhanh và rơ. Nguy cơ đau tim giảm mạnh chỉ một năm sau khi bỏ thuốc, theo Trung Tâm Pḥng Ngừa Dịch Bệnh Mỹ (CDC). Sau hai tới năm năm, nguy cơ đột quỵ có thể giảm xuống gần bằng một người không hút thuốc.
Bạn cũng đừng nghĩ rằng thuốc lá điện tử là một lựa chọn lành mạnh hơn. Nghiên cứu cho thấy thuốc lá điện tử cũng có thể làm tổn thương động mạch theo cách tương tự như thuốc truyền thống.
Khám sức khỏe định kỳ
Chăm sóc pḥng ngừa có thể giúp phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe, v́ vậy nên lên lịch kiểm tra sức khỏe thường xuyên, theo khuyến nghị của bác sĩ. Một số kiểm tra quan trọng nhất bao gồm huyết áp, cholesterol, ung thư da, ung thư vú, ung thư cổ tử cung cho phụ nữ… Tùy thuộc vào lịch sử gia đ́nh bạn, bác sĩ có thể đưa ra những yêu cầu khác nhau.
Việc duy tŕ thăm khám bác sĩ đ́nh kỳ cũng là cơ hội để đánh giá lại các lựa chọn lối sống của bạn, ví dụ cách ăn uống, tập luyện, hay các vấn đề sức khỏe hành vi phổ biến như lo lắng, trầm cảm… Đây cũng là thời điểm lư tưởng cho các xét nghiệm sàng lọc cụ thể mà có thể bạn chưa từng nghe tới.
Việc duy tŕ thăm khám bác sĩ định kỳ cũng là cơ hội để đánh giá lại các lựa chọn lối sống của bản thân. (H́nh minh họa: Philippe Huguen/AFP via Getty Images)
Bảo vệ sức khỏe tâm thần
Bảo vệ sức khỏe tinh thần của bạn là điều rất quan trọng. Các nghiên cứu cho thấy một chứng bệnh tâm thần có thể rút ngắn tuổi thọ của bạn từ 14 đến 32 năm. Nếu bạn cảm thấy không an tâm về sức khỏe tinh thần của ḿnh, nên yêu cầu bác sĩ giúp bạn đánh giá sức khỏe tâm thần, để từ đó xác định chính xác các vấn đề của bản thân bạn.
Ngoài ra, bạn nên dành thời gian cho các hoạt động giúp giảm căng thẳng, ví dụ như thiền, yoga… Việc đáp ứng các sở thích có ư nghĩa và kết nối về mặt xă hội với mọi người có thể ảnh hưởng to lớn đến niềm hạnh phúc và sức khỏe tinh thần của bạn. (Đ. Trang) [qd]