Covid-19 đă khiến hàng rong Mỹ chật vật kiếm sống qua ngày. Covid-19 buộc các chủ xe bán đồ ăn phải t́m mọi cách sinh tồn như lái ra ngoại ô, lên mạng xă hội và ứng dụng đồ ăn t́m khách.
Nhân viên công sở, đối tượng khách hàng chủ yếu của những xe bán đồ ăn ở trung tâm thủ đô Washington D.C của Mỹ, vắng bóng từ tháng 3 v́ phải ở làm việc ở nhà để ngăn Covid-19 lây lan.
Để tồn tại, các nhà khai thác xe tải bán đồ ăn như Jason Tipton, đồng sở hữu công ty bán thức ăn lưu động Dirty South Deli (DSD), phải cắt giảm nhân sự, thắt lưng buộc bụng.

Jason Tipton (trái), chủ sở hữu xe tải bán đồ ăn DSD và nhân viên Brian Potter (trong xe) lái xe đến bán đồ ăn tại một khu dân cư ngoại ô thủ đô Washington hôm 24/4. Ảnh: AFP.
Tipton dạo này thường lái chiếc xe màu xanh da trời tới khu ngoại ô đông bắc Washington, vừa đeo khẩu trang vừa giao bánh kẹp được đặt hàng từ trước. Ông cũng phục vụ một số khách mới.
"Tôi rất bất ngờ và vui khi có thêm khách", Tipton, 42 tuổi, nói. "Hôm nay là một ngày bận rộn".
Với DSD, doanh nghiệp siêu nhỏ chỉ có 4 nhân viên, mà hai trong số đó đang chịu lệnh phong tỏa, thích nghi với hoàn cảnh là ch́a khóa sống sót.
"Chúng tôi sử dụng công cụ trực tuyến để nhận đơn hàng, chúng tôi cũng quảng cáo trên Twitter và Facebook nữa, ngoài ra c̣n được khách hàng giới thiệu cho nhau", Tipton nói. Ông có thêm khách ở ngoại ô Washington, gần đại học Maryland, nơi ở của nhiều giáo viên và sinh viên.
"Chúng tôi thích nấu nướng ở nhà nhưng cũng nhớ món ăn trong nhà hàng thành phố", Elise Blake, 37 tuổi, giáo viên âm nhạc, nói khi nhận bánh kẹp DSD.
"Lái xe tới ngoại ô bán hàng là một quyết định khôn ngoan lúc không thể vào trung tâm", David Murray, 37 tuổi, nghệ sĩ âm nhạc, bạn trai của Blake, nhận xét.
Tipton có vẻ rất hài ḷng với việc buôn bán hôm nay. "Chúng tôi đă kiếm đủ tiền ḥa vốn", ông nói. Tuy nhiên, tương lai dường như vẫn ảm đạm. "Chúng tôi phải tự lực cánh sinh, phải làm vậy để kiếm tiền".
Những đối tác của DSD cũng chấp nhận vất vả hơn bởi nếu không, chỉ c̣n cách đóng cửa. Tipton không xin trợ cấp liên bang, cũng không biết liệu đơn vay tiền có được thành phố chấp nhận không.
Tại H Street, khu phố được coi là tụ điểm ăn uống ở Washington, Kadeem Todd và Denville Myrie đang đỗ xe tải bán đồ ăn lưu động trước cửa nhà hàng họ đang định mở khi Covid-19 bùng phát.
Hai người bắt đầu kinh doanh thực phẩm năm 2012 bằng cách bán đồ ăn hữu cơ Jamaica trong khuôn viên đại học Howard. Khi việc kinh doanh phát triển, họ mua thêm xe tải thứ hai và quyết định mở nhà hàng 8 tháng trước.

Kadeem Todd (trái) và Denville Myrie (phải), đỗ xe bán đồ ăn trước nhà hàng họ định mở cửa ở trung tâm thủ đô Washington. Ảnh: AFP.
"Covid-19 đă thay đổi mọi thứ", Todd, 28 tuổi, nói. "Từ ngày 18/3, chúng tôi trải qua hai tuần ngừng hoạt động hoàn toàn. Quăng thời gian này thực sự khó khăn".
Nhờ tài khoản mạng xă hội của quán và lời giới thiệu tích cực của khách hàng, họ bắt đầu quay lại kinh doanh. Xe đỗ ngoài nhà hàng nhận đơn mang đi c̣n xe thứ hai lái ra ngoại ô hai lần một tuần, nhắm đến đối tượng khách hàng quanh đại học Howard và một khu chung cư gần Maryland.
"Ứng dụng giao hàng giúp chúng tôi tiếp tục hoạt động, nhưng chúng tôi không thể duy tŕ t́nh trạng này lâu hơn", Todd thở dài, cho hay đă giảm nhân viên từ 13 xuống c̣n 7 người.
Hai người đang t́m cách xin trợ cấp của chính phủ, nhưng hy vọng rất mong manh. "Chúng tôi đang cố cứu lấy bản thân, không thể đợi người khác đến cứu", Todd nói.
Zack Graybill, chủ tịch hiệp hội xe tải bán đồ ăn đại diện cho 100 hộ kinh doanh, hy vọng khủng hoảng sẽ kết thúc vào tháng 6. Theo một cuộc thăm ḍ nội bộ, 15% thành viên của hiệp hội không hoạt động, 35% đang cố duy tŕ kinh doanh bằng việc nhận đơn giao hàng trực tuyến và qua ứng dụng đặt đồ ăn, trong khi một lượng lớn đang chuyển sang các khu dân cư.
Graybill là đồng quản lư của "DC Slices", thương hiệu xe tải bán pizza ở Arlington, bang Virginia.
"Hai tuần đầu, chúng tôi chỉ đi trên đường, dừng ngẫu nhiên tại nơi nào đó mà không chắc bán được 10 USD hay 500 USD tiền hàng", Graybill nói.
Hai trong số 4 xe tải của ông đă ngừng hoạt động, nhân viên giảm từ 15 xuống 3 người. "Điều quan trọng nhất bây giờ là tập trung vào t́nh h́nh hiện tại", Graybill nói.