Hiện người Mỹ hồi hộp chờ cuộc chiến luận tội Tổng thống Donald Trump. Đó là một thử thách đối với nước Mỹ và cũng sẽ định h́nh di sản của hai trong số những chính khách Mỹ cá tính nhất hiện nay. Vụ này là cuộc đấu trực diện giữa Tổng thống Trump và Chủ tịch Hạ viện Pelosi.
Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Hạ viện Pelosi.
“Tôn trọng xen lẫn sợ hăi”
Từ khi phe Dân chủ giành lại quyền kiểm soát Hạ viện tháng 11/2018, bà Pelosi đă có cách tiếp cận tôn trọng nhưng rất thẳng thắn với ông Trump. Ngay trong cuộc gặp đầu tiên sau bầu cử giữa kỳ, bà Pelosi đă thẳng thừng: “Ngài Tổng thống, xin đừng coi nhẹ sức mạnh mà tôi mang tới cuộc gặp này với tư cách là lănh đạo phe Dân chủ ở Hạ viện, những người vừa giành chiến thắng vang dội”. Lúc đó, giới quan sát đă cho rằng bà Peloisi xứng đáng là đối thủ ghê gớm của ông Trump.
C̣n ông Trump đă tiếp cận bà Pelosi “với một chút tôn trọng xen lẫn sợ hăi”- tờ USA Today nhận xét. Hai người có thể coi là cùng thế hệ. Bà Pelosi 79 tuổi, c̣n ông Trump 73 tuổi. Ông Trump là nhà lănh đạo đă định h́nh lại h́nh ảnh của phe Cộng ḥa; c̣n bà Pelosi là người dẫn đường cho phe Dân chủ, ít nhất tới khi có một ứng cử viên Tổng thống của đảng lộ diện. Ở họ, có những sự khác biệt lớn, trong khi ông Trump hay thay đổi, dựa vào bản năng và không quan tâm tới tiểu tiết th́ bà Pelosi là người tỉ mỉ, đề cao kỷ luật và rất biết kiểm soát.
Đáng chú ư, ngay cả những thành viên đảng Dân chủ kêu ca là bà Pelosi đă ở vị trí lănh đạo quá lâu và muốn có gương mặt mới cũng khẳng định chính bà là người phù hợp trong thời điểm hiện nay. Nói như nhà hoạt động Melissa Byrne th́ bà Pelosi là thủ lĩnh tốt nhất trong cuộc chiến chống lại ông Trump.
Bà Pelosi đă từng đóng vai tṛ đàm phán giữa hai phái trong đảng Dân chủ: Một phái muốn “ngay lập tức” luận tội ông Trump, c̣n phái kia cho rằng “không cần thiết phải làm điều đó”. Tuy nhiên, thái độ ḥa hoăn của bà Peloisi đă thay đổi khi xuất hiện scandal ông Trump khuyến khích Tổng thống Ukraine điều tra con trai cựu Phó Tổng thống Joe Biden- đối thủ tiềm tàng trong bầu cử Mỹ năm 2020, và khi có người tố cáo Nhà Trắng giấu nội dung điện đàm trong máy chủ dùng để lưu bí mật an ninh quốc gia.
Giờ đây, bà Pelosi đă hành động nhanh chóng, cho rằng có thể bỏ phiếu tại Hạ viện về các điều khoản luận tội Tổng thống vào cuối năm nay.
Giới quan sát cũng cho rằng, ông Trump đă “chủ quan khinh địch” khi đánh giá sai về bà Peloisi, nữ chính khách lăo luyện, nên giờ đây có lẽ ông chỉ c̣n trông chờ vào Thượng viện nơi đảng Cộng ḥa nắm quyền kiểm soát.
“Ông Trump không phải quá lo lắng”
Trong lịch sử Mỹ có 2 Tổng thống từng bị luận tội, là Andrew Johnson năm 1869 và Bill Clinton năm 1998, nhưng cả hai đều không bị băi nhiệm. C̣n Richard Nixon từ chức năm 1974, ngay trước khi bị Quốc hội luận tội v́ vụ bê bối Watergate.
Với vụ này, tới thời điểm hiện tại giới quan sát chính trường Mỹ cho rằng “ông Trump không phải quá lo lắng”, v́ một điểm cốt tử là “những nhân vật quan trọng của đảng Cộng ḥa không quay lưng lại với ông như từng quay lưng với Nixon trong vụ Watergate khi cáo buộc Tổng thống nói dối”- theo nhà sử học về Tổng thống Mỹ Douglas Brinkley.
“Đây là sự khác biệt lớn giữa Watergate và những ǵ chúng ta đang thấy bây giờ”- Bernstein nói thêm, ám chỉ đảng Cộng ḥa hiện ít khả năng quay lưng với Trump như cách họ từng làm với Nixon.
Có thể thấy nỗ lực luận tội ông Trump dù mới chỉ bắt đầu chắc chắn sẽ khó giành được thắng lợi để tiến tới phế truất Tổng thống. Để luận tội ông Trump, phe Dân chủ có thể dễ dàng có 218 phiếu thuận tại Hạ viện do họ kiểm soát. Tuy nhiên, việc luận tội ông Trump nhiều khả năng sẽ bị chặn ở Thượng viện, nơi đảng Cộng ḥa nắm 53 ghế, c̣n đảng Dân chủ chỉ nắm 47 ghế. “Phe Dân chủ sẽ cần 20 nghị sĩ Cộng ḥa quay lưng với ông Trump, nhưng điều này không khả thi”- David McLennan, GS khoa học chính trị tại Trường Meredith (Mỹ) nói. C̣n theo Kyle Kondik (Trung tâm Chính trị thuộc Đại học Virginia) th́ mọi chuyện chưa rơ ràng để dự đoán. “Chúng ta c̣n chưa rơ phe Dân chủ có theo đuổi việc luận tội Tổng thống đến cùng hay không”- ông Kyle nói.
V́ thế, người Mỹ đang hồi hộp chờ đợi cuộc chiến luận tội Tổng thống rất có thể sẽ diễn ra.
VietBF@ sưu tầm.