Đó là những iaay phút vô cùng quan trọng của Tổng thống Donald Trump. Ông bị giằng xé giữa 2 luồng ư kiến trái ngược về việc đáp trả Iran sau vụ máy bay không người lái (UAV) Mỹ bị bắn rơi ở vùng Vịnh. Cuooic cùng là...
Tổng thống Trump đưa ra quyết định tấn công nhưng cuối cùng hủy bỏ
REUTERS
CNN ngày 22.6 dẫn lời một số quan chức Mỹ mô tả những giờ phút cân năo của Tổng thống Donald Trump trong việc đưa ra hành động đáp trả Iran sau vụ bắn rơi UAV.
Trước khi bước vào cuộc họp ở Pḥng t́nh huống tại Nhà Trắng chiều 20.6 (sáng 21.6 giờ Việt Nam), Tổng thống Trump tỏ ra dè dặt trong việc b́nh luận về vụ việc. Trả lời báo chí trong cuộc gặp Thủ tướng Canada Justin Trudeau, nhà lănh đạo nói Iran phạm sai lầm nghiêm trọng khi bắn rơi UAV Mỹ ở vùng biển quốc tế nhưng cũng nghi ngờ “một ai đó đă hành xử ngu ngốc và bừa băi” gây ra vụ việc.
Tổng thống Trump hiểu rơ rằng quân đội Mỹ không thể đưa ra dự báo về phản ứng của Iran nếu Mỹ tấn công trong khi việc khơi mào một cuộc chiến tranh nữa tại Trung Đông là lo ngại chính của chủ nhân Nhà Trắng khi mà ông đang chạy đua tái tranh cử.
Một quan chức cấp cao giấu tên tiết lộ toàn bộ đội ngũ cố vấn an ninh của Tổng thống Trump ủng hộ hành động đáp trả bằng quân sự. Theo đó, kế hoạch được đưa ra là tấn công 3 mục tiêu quân sự gồm radar và tên lửa của Iran trước b́nh minh. Các quan chức phe này gồm có Phó tổng thống Mike Pence, Ngoại trưởng Mike Pompeo và đặc biệt là cố vấn an ninh quốc gia John Bolton cùng một số người khác.
Trong khi đó, giới lănh đạo quốc hội trong cuộc họp cố gắng nhắc nhở Tổng thống Trump về cam kết rút Mỹ khỏi các cuộc chiến không hồi kết ở Trung Đông, đồng thời kêu gọi hành động kiềm chế.
“Tôi chứng kiến ông ấy thật sự phải đau đầu về việc này. Mọi gánh nặng dồn lên vai một người duy nhất”, Chủ tịch Ủy ban đối ngoại thượng viện James Risch cho biết. “Tổng thống đă phải rất giằng xé [giữa các lự chọn]”, Chủ tịch Ủy ban quân vụ hạ viện Adam Smith nói thêm.
Tổng thống Trump: 'hủy diệt chưa từng thấy' nếu Mỹ tấn công Iran
Tuy nhiên trong những giờ phút ra quyết định, bên cạnh Tổng thống Trump lại là những vị cố vấn có quan điểm diều hâu. Ông Bolton nhấn mạnh nếu không đáp trả lần này th́ sẽ khiến cho Iran và các nước khác hành xử vô lối hơn trong những lần tới.
Tổng thống Trump đồng ư tấn công. Khoảng 19-20 giờ ngày 20.6, khi quân đội Mỹ đang chuẩn bị cho cuộc không kích, nhà lănh đạo triệu tập các cố vấn và quan chức quân đội một lần nữa để tính toán con số thiệt hại.
“Họ bước vào khoảng nửa giờ trước và nói: ‘Thưa ngài, chúng tôi đă sẵn sàng. Chúng tôi cần một quyết định’. Tôi nói: ‘Tôi muốn biết một điều trước khi các vị tiến hành, đó là sẽ có bao nhiêu người chết trong vụ này, ư tôi là người Iran?’”, Tổng thống Trump kể lại trong cuộc phỏng vấn với NBC News.
“Họ trở lại sau đó và nói: ‘Thưa ngài, xấp xỉ 150’. Tôi cân nhắc con số đó trong một giây và nói: ‘Họ bắn rơi một UAV, một máy bay, các vị muốn gọi là ǵ cũng được, và chúng ta ngồi đây với 150 người chết. Tôi không thích điều đó. Tôi không nghĩ đó là điều cân xứng’”, Tổng thống Trump cho biết.
Quyết định hủy bỏ được đưa ra chỉ vài phút trước khi chiến dịch được thực hiện với nguy cơ gây leo thang căng thẳng thành cuộc chiến tranh với Iran.
Các trợ lư cho biết Tổng thống Trump hoàn toàn tự tin và thoải mái về quyết định cuối cùng. Tuy nhiên, nhà lănh đạo không nói rơ v́ sao lại yêu cầu ước tính con số thương vong chỉ vài phút trước cuộc tấn công, trong khi giới chuyên gia cho rằng thông tin này thường được các quan chức đưa kèm bản kế hoạch tấn công từ trước cho tổng thống