Sau khi nhậm chức tổng thống Philippines, ông Duterte có chính sách ngược hẳn với người tiền nhiệm, rời xã Mỹ và làm thân với Trung Quốc. Thế nhưng cục diện không hề thay đổi mà Trung Quốc chỉ hứa suông với chính quyền mới của Philippines.
Mới đây Mỹ thể hiện là một "đồng minh tốt" của Philippines để đối phó các vấn đề tranh chấp ở Biển Đông với Trung Quốc, trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Randall Schrive khẳng định.
Máy bay chiến đấu trên tàu sân bay USS Theodore Roosevelt của Mỹ trên Biển Đông (Ảnh: AFP)
Trả lời phỏng vấn báo chí tại Đại sứ quán Mỹ ởManila hôm qua 16/8, khi được hỏi liệu Mỹ có giúp Philippines hay không nếu Trung Quốc ngang nhiên chiếm đảo trên Biển Đông, ông Schrive nói: "Chúng tôi sẽ là một đồng minh tốt ... sẽ không có bất cứ hiểu lầm hay sự nhập nhằng nào về tinh thần và bản chất cam kết của chúng tôi. Chúng tôi sẽ giúp Philippines đáp trả". Tuy nhiên, ông Schrive từ chối nêu rõ cách Mỹ giúp đáp trả.
Những tuần gần đây, giới chức Philippines bày tỏ quan ngại về việc phía Trung Quốc đưa ra những lời cảnh báo mang tính hăm dọa đối khi các máy bay nước ngoài tiếp cận các đảo nhân tạo Bắc Kinh xây dựng trái phép trên Biển Đông.
Ông Schrive nói, Mỹ sẽ tiếp tục các hoạt động tự do hàng không, hàng hải ở khu vực này bất chấp cảnh báo của Bắc Kinh.
"Chúng tôi nhận thấy thách thức kiểu này từ Trung Quốc ngày càng gia tăng, không chỉ nhằm vào chúng tôi mà cả các nước khác. Điều đó không làm chúng tôi dao động. Chúng tôi sẽ không cho phép họ (Trung Quốc) thay đổi quy tắc hay luật pháp quốc tế", AFP dẫn lời ông Schriver nói.
Kể từ khi nhậm chức hồi giữa năm 2016, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte có xu hướng xa rời đồng minh truyền thống Mỹ, trong khi đó dường như xích lại gần Trung Quốc và Nga hơn.
Ông Schriver cảnh báo việc Philippines mua vũ khí số lượng lớn như tàu ngầm của Nga. “Tôi cho rằng điều này không có lợi cho quan hệ đồng minh Mỹ-Philippines và tôi cũng cho rằng chúng tôi là đối tác tốt hơn Nga”, ông nói.