Năm 2016 là năm có rất nhiều biến động về mặt an ninh trên thế giới. Chỉ c̣n vài này nữa là bước sang năm mới 2017 mà vẫn có những sự kiện nóng xảy ra khiến cả thế giới chấn động. Đây là những điểm nóng có thể gây nguy hiểm trong 2017, Hội đồng Quan hệ quốc tế, một tổ chức cố vấn của Mỹ, vừa công bố.
Hội đồng Quan hệ quốc tế (CFR), gồm nhiều chính trị gia Mỹ kỳ cựu, các học giả, các chuyên gia truyền thông dày kinh nghiệm, đă xếp sự căng thẳng NATO - Nga, bế tắc trên bán đảo Triều Tiên và khủng bố là những đe dọa hàng đầu trong 2017.
Tổ chức này cũng cho biết, đe dọa cũng xuất phát từ môi trường bất ổn ở Afghanistan, bạo lực Thổ Nhĩ Kỳ và người Kurd, chiến tranh leo thang ở Syria. Tuy nhiên, các mối nguy này đối với Mỹ chỉ ở mức độ vừa phải, CFR nhận xét.
Dựa trên những đánh giá của CFR, nhà b́nh luận Robert Farley của tạp chí National Interest đă đưa ra những nhận định riêng về các mối đe dọa đối với an ninh toàn cầu năm 2017.
Theo Sputnik, trong bài viết trên National Interest, Farley cho rằng sự kết hợp của một loạt yếu tố quan trọng đă tạo ra một t́nh thế, nơi mà những cường quốc lớn như Mỹ, Nga và Trung Quốc phải đối mặt với sự bất ổn lớn hơn bất kỳ một thời điểm nào khác trong thời gian gần đây.
Sự bất ổn đó sẽ buộc các nhà lănh đạo phải "lèo lái" để ngăn những điểm nóng nguy hiểm khỏi bốc cháy, sau đó leo thang thành xung đột.
Ảnh minh họa: Sputnik
Bế tắc B́nh Nhưỡng - Washington
Nhất trí với đánh giá của CFR, Farley viết, căng thẳng ở bán đảo Triều Tiên sẽ là một trong những thách thức nguy hiểm đối với chính quyền mới của Trump.
Viện dẫn những nỗ lực của B́nh Nhưỡng trong việc nâng cao năng lực tên lửa và hạt nhân, nhà phân tích này cho rằng đường lối tiếp cận cứng rắn ở Washington, gồm cả việc cân nhắc tấn công phủ đầu Triều Tiên, có thể bất ngờ dẫn tới một cuộc chiến lớn, đặc biệt là trong trường hợp Triều Tiên bị hiểu nhầm là tấn công trước.
Vừa qua, chính quyền của Tổng thống Obama đă quyết định triển khai hệ thống pḥng thủ tên lửa đạn đạo ở Hàn Quốc. Động thái đó bị Trung Quốc coi là mối đe dọa với an ninh nước này. Trong trường hợp chính quyền của Trump tiếp tục chiến lược của người tiền nhiệm, căng thẳng trong khu vực có thể leo thang.
Chiến sự ở Syria leo thang
Syria có thể trở thành ng̣i nổ thứ hai, theo ông Farley. Dù CFR đă hạ tầm quan trọng của xung đột Syria đối với Mỹ từ mức cao xuống vừa phải, song ông Farley vẫn cho rằng, chính quyền của Trump dường như sẽ không muốn đối đầu với Damascus và Moscow. Và mối nguy xung đột bất ngờ, dẫn tới leo thang vẫn c̣n.
Nhà phân tích này nhấn mạnh, "trong khi những thời khắc nguy hiểm nhất đă qua, th́ quân Mỹ và Nga vẫn tiếp tục ở gần nhau. Do đó, nếu một bên tiến hành chiến dịch và làm lực lượng phía bên kia bị thiệt hại như những ǵ từng xảy ra hồi tháng 9 (Mỹ không kích, giết 60 quân Syria) th́ sức ép trả đũa sẽ sản sinh".
"Ngoài ra, sự hiện diện của những kẻ phá bĩnh (các nhóm khủng bố và hàng loạt các bên liên quan khác) cũng khiến mọi việc phức tạp hơn và việc hiểu nhầm cũng dễ xảy ra", ông Farley nói thêm.
Chiến tranh mạng
Theo ông Farley, mối nguy từ cuộc đụng độ trên mạng giữa các nước lớn có thể trở nên nguy hiểm hơn. Dẫn chứng vụ Mỹ cáo buộc tin tặc Nga tấn công bầu cử Tổng thống Mỹ (cáo buộc mà Moscow lẫn Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump đều phủ nhận), nhà phân tích này cho rằng giới lănh đạo Mỹ sẽ cảm thấy sức ép phải đáp trả những hành động mà họ cho là khiêu khích từ phía Trung Quốc và Nga.
Dù cuộc chiến trên mạng không đe dọa dẫn tới đối đầu quân sự trực tiếp giữa các cường quốc, song nó có thể làm căng thẳng chung tăng ở bất kỳ đâu.
Căng thẳng Ấn Độ - Pakistan leo thang
Theo ông Farley, tranh chấp biên giới Ấn Độ, Pakistan ở Kashmir là một mối nguy lớn với khu vực Á - Âu và có thể leo thang. Những cam kết lấp lửng của Tổng thống Mỹ đắc cử Trump với cả hai phía có thể dẫn tới hiểu lầm. Khi đó, nếu một phía quyết định leo thang bạo lực, th́ Mỹ và Trung Quốc rất dễ bị lôi vào cuộc xung đột này.
Điểm nóng Baltic
Nhắc lại đánh giá của CFR rằng, nguy cơ đối đầu Nga-NATO có thể bùng nổ do thái độ quả quyết của Nga ở Đông Âu, ông Farley cho rằng trong một thời gian ngắn, việc xuống thang giữa Moscow và Washington dưới thời Trump có thể dẫn tới sự hiểu lầm chết người.
Căng thẳng Mỹ - Trung
Khả năng về một cuộc xung đột quân sự giữa Mỹ và Trung Quốc dường như đang tăng lên khi Mỹ phái các tàu chiến tới Biển Đông, thách thức những tuyên bố đơn phương của Trung Quốc ở khu vực này.
Tuần trước, Trump tố Trung Quốc ăn cắp tàu thăm ḍ không người lái của Trung Quốc, làm Bắc Kinh tức giận khi điện đàm với lănh đạo Đài Loan... Những động thái của Tổng thống Mỹ đắc cử hiện vấp phải chỉ trích gay gắt từ phía Bắc Kinh. Do đó, có một câu hỏi được đặt ra, là liệu đường lối ngoại giao kiểu kinh doanh của Trump có dẫn tới một cuộc khủng hoảng trong quan hệ hai nước hay không?.
Theo Farley, "sự không rơ ràng" là yếu tố chính khiến mối đe dọa về xung đột khu vực có thể leo thang thành xung đột toàn cầu.