Đôi bên đều có quan điểm riêng của ḿnh về biển Đông và không ai chịu ai th́ tất yếu sẽ dẫn đến đụng độ. Riềng đối với Trung Quốc mọi cuộc đàm phán về mặt ngoại giao như "nước đổ đầu vịt", họ vẫn làm những ǵ họ muốn không đếm xỉa đến bất cứ ai, thậm chí cả luật pháp quốc tế. Mới đây, chính quyền Washington đưa ra hồi chuông cảnh báo Bắc Kinh rằng, sau những phát ngôn mạnh mẽ đó, họ đang xem xét các lựa chọn khác để bảo vệ lợi ích của ḿnh ở Biển Đông.
Chính quyền Washington cho hay họ có những lợi ích ở vùng này bao gồm tự do trên biển và trên không và duy tŕ ổn định, ḥa b́nh trong khu vực.
Đáp trả lại, phía Trung Quốc bày tỏ sự phản đối trước động thái trên từ Mỹ. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc, bà Hoa Xuân Oánh mô tả những ư định trên (của Washington) là "nguy hiểm và khiêu khích". Trong trường hợp Nhà Trắng nhất trí ủng hộ kế hoạch (động binh) của Lầu Năm Góc, chắc chắn t́nh h́nh khu vực sẽ leo thang. Trong khi đó, các quyết định xây đảo nhân tạo, dùng tàu khu trục hải quân để bảo vệ tàu nạo vét bùn cũng là những bước leo thang. Dưới quan điểm đó, các chuyên gia nhận định, một cuộc đối đầu quân sự giữa Mỹ - Trung có thể xảy ra.
Những đụng độ nhỏ
Sau khi Bộ Quốc pḥng tuyên bố ư định, Hải quân Mỹ có thể sẽ điều tàu đến cách phạm vi 12 hải lư xung quanh những đảo đá mà Trung Quốc đang bồi đắp đất trái phép.
Bắc Kinh cũng điều tàu hải quân và tàu tuần tra hoạt động xung quanh những vùng biển này. Do vậy, mọi hành động đe dọa các tàu của Mỹ có thể dẫn tới đụng độ giữa 2 bên.
Trong quá khứ, nhiều tàu Trung Quốc đă có tiền lệ gây hấn với những tàu của quốc gia khác. Trong khi đó, những đảo mà Trung Quốc đang bồi đắp đất cách bờ biển Trung Quốc khoảng 1.200 km. Khu vực này nằm trong phạm vi tác chiến của chiến đấu cơ hiện đại của Bắc Kinh.
Tuy nhiên, Trung Quốc dường như chưa thể ngăn chặn những hoạt động tuần tra trên không của Mỹ. Sự việc gần nhất xảy ra giữa tuần này chỉ dừng ở mức độ Hải quân Trung Quốc xua đuổi phi cơ P-8A của Mỹ.
Phi hành đoàn trên máy bay do thám P-8A chỉ vào một công tŕnh xây dựng trái phép của Trung Quốc trên đảo đá ở quần đảo Trường Sa. Ảnh:Reuters
Ngay sau đó, ông Daniel Russel, trợ lư Ngoại trưởng Mỹ phụ trách vấn đề Đông Á, khẳng định Mỹ sẽ tiếp tục tuần tra. "Không nước nào nên nghĩ rằng họ có thể ngăn cản Hải quân Mỹ. Đây không phải là hành động khôn ngoan", ông Russel nói.
Điều đáng lo ngại hơn là việc Trung Quốc đang xây các sân bay trên những đảo mà nước này chiếm đóng trái phép. Những công tŕnh này là tiền đề để Bắc Kinh triển khai máy bay tuần tra từ trên không. Qua đó, khả năng đụng độ trên bầu trời cũng gia tăng, như sự cố giữa chiến đấu cơ Trung Quốc và một máy bay do thám Mỹ hồi năm 2001.
Những xung đột gián tiếp
Hành động đối đầu trực tiếp với các máy bay và tàu của Hải quân Mỹ là việc làm tiềm ẩn nhiều rủi ro. Tuy nhiên, Bắc Kinh có thể áp dụng chiến lược với những quốc gia khác, trong đó có Philippines.
Trước đây, Trung Quốc đă nhiều lần xua đuổi máy bay và cử tàu gây hấn, thậm chí va chạm, với tàu của Philippines.
Nếu một cuộc xung đột gián tiếp xảy ra giữa Trung Quốc và các láng giềng, Mỹ sẽ có cơ hội can dự với danh nghĩa duy tŕ luật pháp quốc tế. Nếu Bắc Kinh xung đột với Manila, Washington sẽ lấy cớ bảo vệ đảo quốc này theo hiệp ước đồng minh, qua đó đối đầu với Trung Quốc.
VietBF © sưu tập