WASHINGTON — Đồng tiền của Nga vốn đă mất giá lại tuột giá thêm một lần nữa trong tuần này sau khi một báo cáo của chính phủ cho thấy nền kinh tế đă co cụm trong tháng 11, trong hiện tượng sụt giảm lần đầu tiên từ 5 năm nay. Chính phủ Nga vừa loan báo các biện pháp để ổn định hoá các ngân hàng và nâng giá đồng rúp đang gặp khó khăn. Nhưng các chuyên gia cho rằng nước này vẫn c̣n phải đối mặt với một cuộc suy thoái trong năm tới. Thông tín viên VOA Mil Arcega t́m hiểu về t́nh trạng nền kinh tế Nga và những ǵ sẽ xảy ra trong thời gian tới đây.
Mặc dù những ngọn đèn ngày lễ vẫn toả sáng, các triển vọng kinh tế cho nước Nga đă lu mờ. Chỉ tệ Nga đă mất giá hơn một nửa trong năm nay và các ngân hàng đang thiếu hụt tiền mặt. Đó là một t́nh huống sẽ c̣n trở nên tệ hại hơn trước khi có thể khá hơn – theo nhận định của kinh tế gia Uri Dadush tại Quỹ Carnegie về Hoà b́nh Quốc tế.
“Nga thực sự đang đứng trước một bờ vực vào năm tới, khả năng của một cuộc suy thoái rất trầm trọng và dĩ nhiên là vào lúc này đang có một t́nh trạng khủng hoảng to lớn về niềm tin.”
Các nhà đầu tư đă rút hơn 100 tỷ đôla ra khỏi nước. Để đồng rúp được ổn định và giữ cho các ngân hàng khỏi chết ch́m, Moscow đă tăng cao lăi suất và mới đây loan báo các kế hoạch bơm gần 20 tỷ đôla vào các ngân hàng Nga. Phó thủ tướng Igor Shuvalov giải thích:
“Tất cả các biện pháp này gộp lại sẽ giúp cho khu vực ngân hàng của chúng ta, vốn đă khá ổn định, sẽ c̣n ổn định hơn nữa trong các t́nh huống mới và bảo vệ khu vực trước những chấn động mới nếu chúng xảy ra.”
Nhưng mọi chấn động mới sẽ tác động mạnh nhất đến giới tiêu thụ của Nga. Đa số đă thấy giá cả hàng nhập tăng cao.
“Hăy hy vọng là chính phủ của chúng ta sẽ động năo và không để chúng ta trở nên nghèo khó.”
Các nhà kinh tế quy trách vụ khủng hoảng cho việc Moscow không đa dạng hoá được nền kinh tế dựa vào năng lượng của ḿnh. Cộng với việc giá dầu sụt rất nhanh và các biện pháp chế tài kinh tế do phương Tây áp đặt để trừng phạt chính sách hiếu chiến của Nga ở Ukraine – và cố vấn kinh tế Toà Bạch Ốc Jason Furman nói Nga chỉ có thể tự trách ḿnh.
“Và đó là một t́nh h́nh kinh tế nghiêm trọng phần lớn do chính họ gây ra và phần lớn phản ánh các hậu quả của việc không tuân thủ một tập hợp các luật lệ quốc tế.”
Mỹ là nước giao dịch kinh doanh rất ít với Moscow, chủ yếu không bị ảnh hưởng ǵ. Nhưng các đối tác thương mại như Trung Quốc và châu Âu có phần chắc sẽ cảm nhận tác động. Cách biên giới Nga có 30 kilomet, ở phía đông nam Phần Lan, du khách Nga đă ngưng không đến thị trấn nhỏ Lappeenranta nữa. Kết quả là, các giới chức thị trấn nói hơn 1.000 cửa tiệm có lẽ sẽ phải đóng cửa.
Trừ phi giá dầu tăng nhanh hoặc Tổng thống Nga Vladimir Putin thay đổi ư kiến về Crimea, kinh tế gia Uri Dadush nói phải mất nhiều năm nền kinh tế Nga mới phục hồi được.
“Tôi nghĩ c̣n quá sớm để nói rằng t́nh h́nh này sẽ làm ông Putin phải bó tay. Có nhiều phần chắc hơn là một thời kỳ đau khổ kéo dài của người dân b́nh thường ở Nga và nền kinh tế Nga nói chung, và sau đó ở một thời điểm nào đấy trong ṿng 2 hay 3 năm tới, t́nh h́nh kinh tế sẽ ổn định trở lại.”
“Chúng ta đă trải qua những t́nh huống c̣n xấu hơn nhiều.”
Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho rằng có phần chắc vụ khủng hoảng sẽ không kéo dài đến thế. Và ông nói lịch sử cho thấy người dân Nga và nền kinh tế sẽ phục hồi, và sẽ trỗi dậy c̣n mạnh hơn trước.
Mil Arcega, VOA