GiadinhNet - Trong căn nhà nghèo nàn, cũ nát rộng chừng 12m vuông, bà Hoàng Thị Ngọ mang bát cơm đến và ngồi trên chiếc giường tre mục nát. Trên đó, bà Nông Thị Nhu, bị bại năo, mất nhận thức, chân bị bại liệt đang nằm một chỗ. Bà Ngọ nhẹ nhàng xúc từng muỗng cơm nóng đút cho bà Nhu. Bà Nhu không ăn, lắc đầu, nhăn mặt. Bà Ngọ cười, đưa tay vuốt chầm chậm trên lưng bà Nhu rồi ôn tồn nói: "Chị ạ, cơm đang nóng, chị phải ăn mới ngon, phải ăn mới có sức khỏe". Bà Nhu xuôi ḷng, há miệng nhai những muỗng cơm với một t́nh cảm xúc động dâng tràn.

Tấm ḷng của bà Ngọ dành cho bà Nhu hiếm ai có được.
Ảnh: L.M
Quyết "nhường chồng" v́ đau bệnh
H́nh ảnh cảm động trên được chúng tôi ghi nhận tại thôn 3, xă Đắk D'rông, huyện Cư Jut (Đắk Nông). Điều đáng nói là giữa bà Ngọ và bà Nhu không hề có quan hệ ruột thịt ǵ với nhau. Quan hệ của họ đơn thuần chỉ là là quan hệ "bà cả", "bà thứ", nghĩa là cùng lấy chung 1 người chồng. Vậy mà đă 26 năm nay, bà Ngọ chấp nhận mang tiếng làm vợ lẽ để được nuôi nấng, chăm lo cho bà "vợ cả" kém may mắn.
Tiếp chúng tôi sau khi đă cho bà Nhu ăn xong bữa cơm sáng, bà Hoàng Thị Ngọ (SN 1965, quê ở huyện Trùng Khánh, Cao Bằng) kể về cơ duyên đưa bà về làm dâu của gia đ́nh này, rành rọt như một thước phim quay chậm. Xưa kia, bà Ngọ vốn là cô gái người dân tộc Tày xinh xắn, dễ thương và được học hành đến nơi đến chốn, nên được nhiều thanh niên trong buôn để ư. Năm 18 tuổi, Ngọ lấy chồng theo lời mai mối của cha mẹ. Chồng Ngọ là chàng thanh niên đẹp trai, giàu có trong buôn, được gia đ́nh cô "tuyển chọn". Sau khi mang theo lễ vật sang làm lễ cưới, chồng Ngọ bảo Ngọ về nhà chồng ở nhưng Ngọ dứt khoát không chịu v́ bận đi học. "Cưới xong, chồng bảo về nhà chồng ở để cùng nhau làm ăn, sinh con đẻ cái nhưng tôi không đồng ư. Tôi đang học, không nghỉ được, nghỉ là thua người ta", bà Ngọ nói.
Đến năm 22 tuổi, bà Ngọ gặp ông Lương Văn Chẵn (SN 1961, sống cùng xă) trong một lần đi làm rẫy. Nghe ông Chẵn kể về cuộc sống kém may mắn khi vợ bị tai biến, liệt toàn thân sau khi sinh con vừa tṛn tháng, bà Ngọ thấy ḷng rưng rưng niềm thương cảm. Từ đó, hàng ngày, bà dành thời gian lui tới chăm sóc, lo ăn uống cho vợ ông Chẵn (bà Nhu bây giờ - PV). V́ thương chồng, lại nghĩ bản thân ḿnh bại liệt chỉ nằm một chỗ, bà Nhu đă chủ động bàn chuyện và thuyết phục chồng lấy bà Ngọ làm vợ. Nhưng thời điểm này, dù được bà Nhu hết ḷng tác hợp, bà Ngọ lại nhất quyết từ chối.
Thời gian sau đó, thấy bà Ngọ vẫn thường xuyên qua nhà ông Chẵn chỉ để chăm sóc bà Nhu, khiến nhiều người không khỏi bàn ra tán vào. Có lời đồn đại thậm chí c̣n bảo Ngọ "âm mưu hiểm độc", định hại bà Nhu để chiếm đoạt ông Chẵn. Nghe những lời trái tai đó, không hiểu sao, cô gái xinh đẹp lại đột ngột đổi ư, quyết định lấy ông Chẵn làm chồng. Lạ là thay v́ đồng ư, lúc này gia đ́nh cô lại ra sức ngăn cản với lư do lấy anh Chẵn th́ sẽ khổ. Thế nhưng, bà Ngọ vẫn kiên quyết gạt bỏ mọi khuyên can khi nói rằng "đó là duyên số, duyên số đưa con về làm vợ anh Chẵn, duyên số đưa con về làm chị em với chị Nhu, để hàng ngày chăm lo cho chị".
Về phần ông Chẵn, khi nghe bà Ngọ nói: "Em sẽ lấy anh để dễ dàng chăm lo cho chị cả", bản thân anh cũng khuyên ngăn. Ông bảo: "Em nên suy nghĩ kĩ kẻo đánh mất tương lai". Lúc này, bà Ngọ chỉ nói ngắn gọn: "Em thương chị Nhu, em thương cho số phận kém may mắn của chị ấy. Anh với em sẽ cùng nhau lo cho chị Nhu suốt quăng đời c̣n lại".
Hoàn cảnh ông Chẵn hồi đó chẳng dư dả ǵ, nên sau mấy mâm cơm đạm bạc ra mắt hai bên gia đ́nh, bà Ngọ chính thức chuyển về. Từ đó, bà cùng chồng ngày đêm lao động, chăm lo cho "bà cả". Theo lời kể của bà Ngọ, th́ để tuân thủ luật hôn nhân gia đ́nh, hai năm sau ngày dọn về ở cùng ông Chẵn, bà Nhu nhất quyết đ̣i chồng hoàn tất thủ tục ly hôn. Xét thực tế nhà ông Chẵn, bà con cḥm xóm cũng thông cảm, vun vào động viên. Ông Chẵn suy nghĩ mấy đêm liền, rồi mới quyết định chuyện hợp thức hóa cho bà Ngọ. Nhưng dù không c̣n là vợ ông Chẵn trên danh nghĩa th́ bà Nhu vẫn được "chồng" và bà Ngọ chăm sóc hết ḷng. Thường nhật, ông Chẵn làm công nhân đường bộ, c̣n bà Ngọ lo mấy sào ruộng. Thu nhập chắt chiu, tiện tằn ăn uống, số tiền ít ỏi dư ra, bà Ngọ dành toàn bộ lo thuốc men cho "chị".

Bà Ngọ khẳng định sẽ chăm sóc bà Nhu đến hết cuộc đời nếu ông trời cho bà sức khoẻ. Ảnh: L.M
26 năm chu toàn cho "bà cả"
Bà Nguyễn Thị Đông, Chủ tịch Hội Phụ nữ xă Đắk D'rong tự hào khi nói về bà Ngọ. "Chúng tôi biết đến bà Ngọ bởi tấm ḷng nhân ái, "tương thân tương ái" bao la. Mấy chục năm qua, dù không phải ruột thịt, nhưng bà Ngọ vẫn nuôi nấng chăm sóc cho bà Nhu khiến chính quyền, người dân xă chúng tôi ai cũng cảm phục. Tuy nhiên, cuộc sống của gia đ́nh bà Nhu c̣n khó khăn nên rất cần sự giúp đỡ của các nhà hảo tâm. |
Năm 1992, cuộc sống miền quê khốn khó buộc gia đ́nh ông Chẵn, bà Ngọ phải rời quê hương để vào Tây Nguyên làm ăn. Ban đầu, ư định mang theo "chị cả" để tiện chăm sóc của bà Ngọ bị chính cha mẹ bà Nhu phản đối quyết liệt. Họ lo ngại vào vùng đất mới xa xôi, gặp trở ngại khó khăn, bà Ngọ sẽ không chăm sóc bà Nhu nữa. Lúc đó, bà Nhu rớt nước mắt trải ḷng: "Chị Nhu là con của bố mẹ, con cũng là con bố mẹ. Giờ chị bị bệnh, con phải thay bố mẹ chăm lo cho chị. Số chị Nhu khổ, bố mẹ để chúng con được che chở cho chị. Vợ chồng con hứa dù cuộc sống này thay đổi ra sao, chúng con sẽ không bao giờ bạc đăi chị Nhu cả". Nghe bà Ngọ nói vậy, cha mẹ bà Nhu mới an ḷng để ba người bồng bế các con lên Tây Nguyên lập nghiệp.
Tại vùng đất mới, cuộc sống không hề suôn sẻ với gia đ́nh họ. Năm 1999, đến lượt ông Chẵn bị tai biến và nằm liệt một chỗ không thể lao động. Lúc này, 4 đứa con c̣n nhỏ, bao gánh nặng kinh tế đè hết trên vai bà Ngọ. Cuộc sống mưu sinh chỉ cậy nhờ vào ba sào đất ruộng không đủ, một ḿnh bà lao động quần quật cả ngày lẫn đêm, hết cày thuê rồi cuốc mướn, rảnh rỗi mang lưới ra suối bắt con tôm, con cá về bán kiếm tiền. Bốn năm sau, ông Chẵn qua đời, để lại bà với bầy con đang tuổi ăn tuổi học và "vợ cả" tật nguyền. Tưởng chừng trong nỗi đau tột cùng, bà Ngọ sẽ buông xuôi tất cả. Thế nhưng ông trời cho sức khoẻ, bà vẫn siêng năng lao động nuôi đàn con khôn lớn và vẫn lo cho "bà cả" không thiếu một bữa cơm nào. Những người hàng xóm tối lửa tắt đèn tấm tắc khen ngợi bà Ngọ, lư do cũng là v́ vậy.
Trong số 4 người con của "3 vợ chồng", th́ con của bà Nhu có 1 đứa, đó là chị Lương Thị Hà (SN 1986) đă lấy chồng ở cùng xă, bà Ngọ có 3 đứa con gồm Lương Văn Quyền (SN 1990), Lương Văn Lâm (SN 1992) và Lương Thị Mai (SN 1993). Trong đó, Mai đă lấy chồng, Lâm đi bộ đội, c̣n lại Quyền ở nhà phụ mẹ lo việc gia đ́nh. Một điều đáng mừng theo lời kể của bà Ngọ là dù mang tiếng là con riêng, nhưng 4 đứa con của mẹ Nhu, mẹ Ngọ sống rất đoàn kết, không hề phân biệt "mẹ cả", "mẹ thứ".
Bà Ngọ kể: "Những đứa con ở xa, cuộc sống kinh tế "bữa đói bữa no" nhưng lúc nào cũng động viên mẹ Ngọ cố gắng lo cho mẹ Nhu. "Chúng nó c̣n nhỏ nhưng nghĩ được vậy tôi rất mừng, như được tiếp thêm niềm tin để tôi làm một việc có ư nghĩa trong cuộc sống này", "cho đến bây giờ, lúc ở ngoài quê, hay lưu lạc ở mảnh đất Tây nguyên cũng đă được 26 năm tôi về sống và chăm sóc chị Nhu. Bây giờ là thế, sau này vẫn măi thế, tôi vẫn chăm sóc chị Nhu đến hết cuộc đời này. Tôi chỉ cầu mong ông trời cho sức khoẻ để tôi sinh sống làm ăn và chăm sóc cho chị Nhu".
Ngồi bên cạnh hai người mẹ, chị Lương Thị Hà (trú thôn 11, xă Đắk D'rông) cho biết: "Tuy mẹ Ngọ không sinh em, nhưng công nuôi dưỡng tựa như trời biển. Em sinh ra th́ mẹ Nhu đă bị bệnh, không biết ǵ cả nên mọi chuyện đều do mẹ Ngọ lo cho không thiếu thứ ǵ. Lúc em lấy chồng, mẹ Ngọ bảo con cứ đi, việc chăm sóc mẹ Nhu đă có mẹ lo nên em cũng an tâm. Phải công nhận, mẹ Nhu em bất hạnh, nhưng cuộc đời mẹ Nhu lại may mắn khi ông trời cho mẹ Nhu gặp mẹ Ngọ. Suốt 26 năm nay, việc ăn uống, vệ sinh, tắm giặt của mẹ Nhu đều do một tay mẹ Ngọ làm hết".
12h trưa, trời Tây Nguyên nắng như đổ lửa, vừa tạm biệt chúng tôi, bà Ngọ vẫn tay vác lưới, tay mang xô ra con suối bắt cá mưu sinh. Công việc vất vả giúp bà Ngọ có thêm kinh phí để nuôi "bà cả", nuôi "mái ấm" mà chính bà đă chọn cho cuộc đời ḿnh. Nh́n cảnh ấy, tôi chợt nhớ đến lời của chị Chu Thị Nh́n, hàng xóm nhà bà Ngọ: "Các chú thắp đuốc t́m không ra người thứ hai như bà ấy đâu. Bà Ngọ dù không có quan hệ ruột thịt, máu mủ nhưng thương yêu, chăm lo bà Nhu hết mực. Chúng tôi ở đây, cách nhà bà Ngọ có mấy bước chân nhưng chưa bao giờ thấy bà Ngọ quát mắng hay bạc đăi bà Nhu bao giờ. Cuộc sống khó khăn nhưng bà Ngọ âm thầm ngày đêm chăm sóc bà “vợ cả” mà không một tiếng phàn nàn".
Lương Minh