Bầu Kiên và những thương vụ đầu tư đa ngành bí ẩn

Không phải ai cũng biết Nguyễn Đức Kiên từng là Chủ tịch liên doanh KFC Việt Nam hay nhựa đường Caltex. Không ghi danh cổ đông lớn ở ngân hàng nào, nhưng ông tuyên bố có thể trảm tướng bất cứ lúc nào nếu muốn.

Cho tới khi ông Kiên bị bắt giữ để điều tra sai phạm kinh tế, người ta mới biết rõ hơn "khẩu vị" của nhà đầu tư cỡ bự này. Ngoài 2 lĩnh vực chủ chốt là ngân hàng và bóng đá, bầu Kiên còn tham gia vào ngành du lịch, dệt may, dịch vụ ...... Nhưng tại các doanh nghiệp này, hầu như không bao giờ ông ra mặt chính thức.

Tài chính – ngân hàng là lĩnh vực đặt nền móng cho sự nghiệp của ông Nguyễn Đức Kiên. Năm 1994, Nguyễn Đức Kiên tham gia góp vốn và nhanh chóng trở thành Phó chủ tịch Ngân hàng cổ phần Á Châu (ACB). Tỷ lệ góp vốn của cá nhân ông Kiên vượt xa sở hữu của 2 sáng lập viên Trần Mộng Hùng và Phạm Trung Cang. Còn nếu tính cả gia đình, nhà ông Kiên tuy vào sau nhưng cũng chỉ kém gia đình ông Hùng đôi chút. Trước khi thôi làm thành viên HĐQT của ACB, ông Nguyễn Đức Kiên cùng vợ và 3 người em nắm giữ 9,7% cổ phần của ACB.

Trước khi bị bắt, ông Kiên là Chủ tịch Hội đồng quản trị của 3 công ty con của ACB là Công ty cổ phần Đầu tư thương mại B&B; Công ty cổ phần Đầu tư ACB Hà Nội và Công ty TNHH Đầu tư tài chính Á Châu Hà Nội.

Ngân hàng ACB có đầu tư vào nhiều ngân hàng khác như Eximbank, Kiên Long, Vietbank, Đại Á… Do đó, nhiều ý kiến cho rằng, các nhân vật chủ chốt của ACB như ông Kiên có thể nắm cổ phần tại các ngân hàng này. Đến sáng 21/8 (sau khi có thông tin ông Kiên bị bắt), các ngân hàng trên đã đồng loạt phủ nhận sự ảnh hưởng của ông Nguyễn Đức Kiên.

Trong lĩnh vực bóng đá, ông Kiên để lại nhiều dấu ấn và đặc biệt gây sốc với bài phát biểu công kích VFF năm ngoái. Ảnh: MH.

Về phần mình, Eximbank cho biết, ông Kiên chỉ là cổ đông thường tham gia mua cổ phiếu và nắm trên dưới 1% cổ phần tại Eximbank. Báo cáo thường niên năm 2011 của Eximbank cũng không hề nhắc đến ông Nguyễn Đức Kiên như một cổ đông lớn và chủ chốt. Thế nhưng, tại buổi lễ tổng kết mùa giải năm 2011 của VFF, chính bầu Kiên đã khẳng định vai trò và tầm ảnh hưởng của mình tại ngân hàng này. Ông Kiên phát biểu: “Tôi đề nghị Eximbank yêu cầu Liên đoàn bóng đá Việt Nam xem xét, chấn chỉnh giải bóng đá vô địch quốc gia”. Eximbank khi đó là nhà tài trợ chính cho mùa giải của V-League.

Nguyễn Đức Kiên được biết đến như doanh nhân đầu tiên nhảy vào làm bóng đá. Đây cũng là lĩnh vực mà ông Kiên rót tiền đầu tư mạnh tay và để lại nhiều dấu ấn nhất. Thậm chí, đây là lĩnh vực thấy rõ nhất sự tham gia của ông Kiên một cách danh chính ngôn thuận. Ông Nguyễn Đức Kiên là Chủ tịch CLB bóng đá Hà Nội ACB và là Phó chủ tịch Công ty cổ phần bóng đá VPF. Trong làng bóng đá, ông Kiên được biết đến như một ông bầu dám nói, dám làm. Điển hình là màn công kích Liên đoàn Bóng đá Việt Nam trong buổi lễ tổng kết mùa giải năm 2011 của ông đã gây sốc trong dư luận.

Dưới thời ông Kiên, Hà Nội ACB đã ký được một trong những bản hợp đồng được xem là đắt giá nhất thị trường thời điểm với ngôi sao Lê Công Vinh. Có những thông tin cho rằng bầu Kiên đã bỏ ra khoảng chục tỷ đồng để có được chữ ký của cầu thủ xứ Nghệ.

Trong khi các ông bầu trên sân cỏ khác đều sở hữu danh chính ngôn thuận một doanh nghiệp – tập đoàn lớn (Bầu Đức làm Chủ tịch Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai; bầu Hiển làm Chủ tịch HĐQT Ngân hàng SHB; Bầu Thụy làm Chủ tịch Tập đoàn Xuân Thành) thì ông Kiên không thực sự đứng tên điều hành một doanh nghiệp nào. Tuy nhiên, vị tỷ phú đầu bạc này được cho là đang nắm nhiều cổ phiếu ngân hàng.

Mặc dù hầu hết các ngân hàng phủ nhận vai trò của ông Kiên, nhưng giới bóng đá đều thấy rõ sự có mặt của những cái tên ngân hàng có dính dáng tới bầu Kiên ngay trên sân cỏ. Tại những trận CLB Hòa Phát Hà Nội thi đấu trên sân nhà, hình ảnh quen thuộc được nhìn thấy vẫn là những băng rôn mang tên các nhà tài trợ ngân hàng như: ACB, Eximbank, Techcombank, DaiA Bank và VietBank. Hay chính ông Kiên đã khẳng định là “cổ đông chính” của Eximbank trong buổi lễ tổng kết của VFF năm 2011.

Ngoài tài chính – ngân hàng và bóng đá, ông Kiên còn đầu tư vào các lĩnh vực rất khác xa nhau như du lịch, may mặc, dầu khí, dịch vụ… Ông Kiên là Phó Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Du lịch Dịch vụ Chợ Lớn và được cho là cũng có ghế trong HĐQT Công ty cổ phần Du lịch Thiên Minh. Chưa hết, ông Kiên từng là Chủ tịch của Liên doanh nhựa đường Caltex và Phó Chủ tịch của Liên doanh KFC Việt Nam.

Bầu Kiên đứng ở vị trí trung tâm trong buổi lễ ký kết hợp tác mặc dù "chỉ nắm trên 1% cổ phần Eximbank". Ông Kiên đứng giữa Tổng giám đốc Eximbank và Chủ tịch Air Mekong hồi tháng 6 năm nay. Ảnh: P.V.

Với giả định ông Kiên là “cổ đông chính của Eximbank” như bản thân đã thừa nhận, vị tỷ phú tóc bạc này còn đang nhảy sang lĩnh vực hàng không. Trao đổi với VnExpress.net, một nguồn tin từ Air Mekong cho hay, dù không biết ông Kiên có nắm cổ phần của hãng hàng không trên hay không nhưng vị này khẳng định Eximbank góp 11% vốn điều lệ của Air Mekong.

Vai trò của ông Kiên ở Eximbank lại được thấy rõ trong buổi lễ ký kết thỏa thuận hợp tác chiến lược của ngân hàng này và Air Mekong. Trong bức ảnh chụp tại buổi lễ, ông Nguyễn Đức Kiên đứng ở chính giữa, hai bên là Tổng giám đốc Eximbank cùng Chủ tịch HĐQT Air Mekong.

Bức ảnh này đã cho thấy, tại Eximbank nói chung và trong phi vụ của lĩnh vực hàng không nói riêng, ông Nguyễn Đức Kiên có vai trò không hề nhỏ bởi nếu chỉ nắm chưa đến 1% cổ phần như Eximbank nói, ông Kiên không cần thiết xuất hiện với vai trò “dày đặc” như thế. Trước đó, Eximbank vừa ký hợp đồng tín dụng cho Vietnam Airlines vay 100 triệu USD mua 4 máy bay Airbus A321.

Một thương vụ không ít người biết nhưng cũng khá bất ngờ, đó là đầu tư vào Liên doanh KFC Việt Nam - thương hiệu đồ ăn nhanh đến từ Mỹ và được giới trẻ Việt Nam ưa chuộng. Theo cáo bạch Ngân hàng ACB, trong giai đoạn 1994-8/2006, ông Kiên lần lượt là Phó chủ tịch, rồi lên làm Chủ tịch liên doanh này. Tuy nhiên, sau 2006, nhiều nhân viên công ty vẫn được nghe nói Chủ tịch của mình là Nguyễn Đức Kiên. Đến nay, ông Kiên không còn là Chủ tịch KFC nữa, nhưng nhân viên công ty chưa biết Chủ tịch mới là ai.

Thanh Thanh Lan - VNE